Luyện tập bài Từ ghép trang 15 SGK Văn 7, 6. So sánh nghĩa của các từ ghép mát tay, nóng lòng, gang thép (anh ấy là một chiến sĩ gang thép), tay...

1. Xếp các từ ghép suy nghĩ, lâu đời, xanh ngắt, nhà máy, nhà ăn, ẩm ướt, đầu đuôi, cười nụ theo bảng phân loại.

Phân loại từ ghép

–       Từ ghép chính phụ: lâu đời, xanh ngắt, nhà máy, nhà ăn, cười nụ.

–       Từ ghép đẳng lập: suy nghĩ, chài lưới, cây cỏ, ẩm ướt, đầu đuôi.

2. Điền thêm tiếng vào sau các tiếng dưới đây để tạo từ ghép chính phụ.

Điền thêm tiếng để tạo từ ghép chính phụ:

bút chì

thước kẻ

mưa rào

làm quen

ăn bám

trắng xóa

vui tai

nhát gan

3. Điền thêm tiếng vào sau các tiếng dưới đây để tạo từ ghép đẳng lập.

Điền thêm tiếng để tạo từ ghép đẳng lập:

Núi đồi, núi non – ham muốn, ham thích – xinh đẹp,xinh tươi – Mặt mày, mặt mũi – học hành, học hỏi, – tươi tốt, tươi mát.

4. Tại sao có thể nói một cuốn sách, một cuốn vở mà không thể nói một cuốn sách vở?

Có thể nói một cuốn sách, một cuốn vở, vì sách và vở là danh từ chỉ sự vật tồn tại dưới dạng cá thể, có thể đếm được nhưng không thể nói một cuốn sách vở, vì sách vở là từ ghép đẳng lập có nghĩa tổng hợp chỉ chung cả loại.

5. a.Có phải mọi thứ hoa có màu hồng đều gọi là hoa hồng không?

Không phải mọi thứ hoa màu hồng đều gọi là hoa hồng.

b. Em Nam nói “Cái áo dài của chị em ngắn quá!”. Nói như thế có đúng không? Tại sao?

Em Nam nói: “cái áo dài của chị em ngắn quái”. Nói như thê không có gì sai. Vì áo dài là từ ghép chính phụ chỉ một loại áo, trong đó từ “dài” không nhằm mục đích chỉ tính chất sự vật

c. Có phải mọi loại cà chua đều chua không? Nói “Quả cà chua này ngọt quá!” có được không? Tại sao?

Không phải mọi loại cà chua đều chua cho nên có thể nói “quả cà chua này ngọt quá”. Vì cà chua là từ ghép chính phụ chỉ một loại cà, trong đó, từ “chua” không nhằm mục đích chỉ tính chất sự vật.

d. Có phải mọi loại cá màu vàng đều là cá vàng không? Cá vàng là loại cá như thế nào?

Không phải mọi loại cá màu vàng đều gọi là cá vàng. Cá vàng là một loại cá kiểng được người ta nuôi trong chậu nhằm mục đích giải trí.

6. So sánh nghĩa của các từ ghép mát tay, nóng lòng, gang thép (anh ấy là một chiến sĩ gang thép), tay chân (một tay chân thân tín) với nghĩa của những tiếng tạo nên chúng.

So sánh nghĩa của các từ ghép với nghĩa của những tiếng tạo nên chúng.

–       Mát tay: dễ đạt được kết quả tốt.

Mát:              có nhiệt độ vừa phải gây cảm giác dễ chịu.

Tay:              một bộ phận của cơ thể nối liền với vai.

–       Nóng lòng: có tâm trạng mong muôn cao độ muốn làm việc gì.

Nóng:            có nhiệt độ cao hơn mức được coi là trung bình.

Lòng:             bụng của con người, được coi là biểu tượng của mặt tâm lí

–       Gang thép: cứng cỏi, vững vàng đến mức không gì lay chuyển được

Gang:           hợp kim của sắt với carbon và một số nguyên tố, thường dùng để đúc đồ vật.

Thép:           hợp kim bền, cứng, dẻo của sắt với một lượng nhỏ carbon.

–       Tay chân: người thân tín, người tin cẩn giúp việc cho mình.

Tay:              một bộ phận của cơ thể nối liền với vai.

Chân: một bộ phận của cơ thể dùng để di chuyển.

7. Phân tích cấu tạo từ ghép

Thử phân tích cấu tạo cả những từ ghép có ba tiếng máy hơi nước, than tổ ong, bánh đa nem theo mẫu sau: