Insulin là gì? tác dụng của insulin? insulin được lấy từ đâu ?
Insulin là gì? Insulin là hormone hoạt động như một chiếc chìa khóa. Insulin sẽ mở cánh cửa của các tế bào trong cơ thể để các tế bào có thể hấp thu glucose và dùng glucose biến thành năng lượng. Người bị tiểu đường có thể bị thiếuinsulin hoặc có các tế bào không có khả năng sử dụnginsulin như ...
Insulin là gì?
Insulin là hormone hoạt động như một chiếc chìa khóa. Insulin sẽ mở cánh cửa của các tế bào trong cơ thể để các tế bào có thể hấp thu glucose và dùng glucose biến thành năng lượng. Người bị tiểu đường có thể bị thiếuinsulin hoặc có các tế bào không có khả năng sử dụnginsulin như các tế bào bình thường.
Hormone Insulin (Công thức hóa học: C257H383N65O77S6; Trọng lượng phân tử: 5808) là một loại hormone do các "tế bào đảo tụy" của tuyến tụy tiết ra với tác dụng chuyển hóa carbohydrate. Ngoài ra, hormone Insulin còn tác dụng đến chuyển hóa mô mỡ và gan thành năng lượng ATP cung cấp cho các hoạt động sống của cơ thể.
Cấu trúc của phân tử Insulin
Insulin được lấy từ đâu ?
Xuất phát từ vai trò to lớn của insulin, hiện nay nhu cầu sử dụng insulin trong điều trị căn bệnh tiểu đường là rất cao. Tính trong năm 2005, nhu cầu insulin dùng trong trị bệnh tiểu đường ước tính khoảng 4.000 – 5.000 kg và dự kiến đến năm 2010 sẽ là 16.000 kg. Nhu cầu về insulin của thế giới vượt qua con số vài tấn/năm. Do đó, nguồn cung cấp insulin cho điều trị bệnh tiểu đường đang thiếu hụt.
Từ những thập niên 1920 cho đến những năm đầu của thập niên 1980, insulin được tạo ra bằng cách cô lập tuyến tuỵ của động vật như Bò và Lợn. Tuy nhiên, insulin người có sự khác biệt trong thành phần amino acid so với insulin Bò ( hai vị trí trong chuỗi A và một vị trí trong chuỗi B) và insulin Lợn (một vị trí trong chuỗi B). Do vậy nó đã gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn khi dùng insulin có nguồn gốc từ Bò hay Lợn. Ngoài ra, quá trình sản xuất và làm tinh khiết insulin trong thời kỳ này còn gặp nhiều khó khăn.
Năm 1982, insulin được sản xuất bằng kỹ thuật di truyền đầu tiên tại công ty Genetech (Hoa Kỳ) và sản phẩm này được đưa ra thị trường. Trong lịch sử, đây là lần đầu tiên các nhà nghiên cứu ứng dụng công nghệ sinh học vào dược phẩm thành công.
Bằng kỹ thuật tái tổ hợp AND, người ta chuyển gene mã hoá insulin vào tế bào vi khuẩn, khi được nuôi cấy trong môi trường thích hợp, vi khuẩn E.coli sẽ sinh tổng hợp tạo ra loại peptid này.
Tác dụng sinh lý của Insulin
Tác dụng sinh lý quan trọng nhất gây nên hạ đường huyết là thúc đẩy sự tổng hợp glucose thành glycogen ở gan. Ở gan và ở cơ, nó xúc tiến sự tiêu thụ glucose và đưa nhanh glucose vào nuôi dưỡng các tế bào của cơ thể. Mặt khác chúng ngăn trở sự phân giải trở lại glycogen thành glucose ở gan và ngăn trở sự huy động và chuyển hoá protein thành glucose, giảm sự tạo đường mới.
Không có insulin, những tác dụng trên đảo ngược, sự hấp thu glucose và acid amin vào tế bào bị giảm; tăng thoái biến glycogen, lipid và protein, gây tăng đường huyết; giảm sử dụng triglycerid để cung cấp năng lượng. Riêng não và gan không bị ảnh hưởng vì chúng độc lập với insulin.
Vai trò của insulin quan trọng như vậy, nên nhược năng tuyến đảo tuỵ, insulin tiết ít, glucose từ thức ăn đưa vào, không được chuyển đầy đủ thành glucogen dự trữ vượt ngưỡng chất tiết của nó và qua đường thận phát sinh bệnh tiểu đường (diabete) làm cơ thể thiếu đường.
Để bù đắp lại protein và lipid bị huy động làm cơ thể sản sinh nhiều ceton. Thể này nếu bình thường sẽ kết hợp với axit oxalo-axetic để tạo thành citric acid đi vào chu trinh Krebs đốt cháy cho năng lượng. Nhưng do glucose mất nhiều, oxalo-axetic acid hình thành ít, thể ceton tích tụ lại gây chứng toan huyết, rồi toan niệu.
Khi mắc bệnh đường niệu, nếu tiêm insulin sẽ khỏi, nhưng không nên tiêm quá nhiều, sẽ làm giảm đường huyết đột ngột, cũng gây nguy hiểm cho cơ thể.
Nồng độ đường huyết trung bình là 80-120 mg%. Khi giảm 1/4 lượng đó cơ thể sẽ cảm thấy mệt mỏi, có cảm giác đói lả, đói run, giảm 1 /2 đường huyết sẽ gây co giật và chết trong cơn hôn mê.
Insulin còn gây tích mỡ. Dưới tác dụng của hormone insulin, sẽ tạo ra những axit béo có chứa nhiều axit béo không bão hoà, nên mỡ thường nhão, cơ thể béo bệu, không bình thường. Insulin ở một chừng mực nào đó làm tăng tổng hợp protein, nó có thể xúc tác cho sự vận chuyển amino acid qua màng tế bào và xúc tác cho sự tổng hợp protein ở tế bào.
Tác dụng của thuốc insulin
Nếu lượng đường trong máu của bạn tăng cao hơn mức bình thường, insulin sẽ giúp cơ thể bạn dự trữ đường ở gan và giải phóng đường khi lượng đường trong máu thấp hoặc khi cơ thể bạn cần nhiều đường, như khoảng thời gian giữa các bữa ăn hoặc khi bạn tập thể dục. Do đó, insulin giúp cân bằng lượng đường trong máu và duy trì lượng đường này ở mức bình thường. Insulin được dùng để trị đái tháo đường.
Thuốc Insulin
Kết luận
Từ khi thuốc Insulin ra đời, nó đã giúp chữa bệnh cho rất nhiều người mắc bệnh tiểu đường – đái tháo đường. Những người bị bệnh tiểu đường ngoài việc sử dụng thuốc Insulin, còn phải thường xuyên tập luyện thể dục, ăn uống điều độ để duy trì ổn định lượng đường trong máu.
