Hãy tưởng tượng mình là Đăm Săn để kể lại trận đánh Mtao Mxây (trong sử thi Đăm Săn).

I. MỞ BÀI

–   Giới thiệu bản thân: một tù trưởng giàu có và uy danh lẫy lừng.

–   Giới thiệu nguyên nhân nảy sinh trận đánh: Mtao Mxây nhân lúc tôi và các nô lệ lên rẫy, ra sông lao động sản xuất, đã kéo người đến cướp phá buôn làng và bắt mất nàng Hơ Nhị -» buộc phải đánh nhau với Mtao Mxây để giành lại vợ, khẳng định uy danh.

II. THÂN BÀI

1. Khiêu chiến và đáp lời Mtao Mxây

–   Thách Mtao Mxây đọ dao với tôi.

–   Trước những lời lẽ ngạo nghễ, mỉa mai của đối phương: giận dữ, buông lời hàm ý khinh miệt thách thức.

2. Những hiệp đấu đầu tiên

–   Đón tiếp với thái độ châm biếm khích tướng khi trông thấy bộ dạng hung ác nhưng bị động của đối phương: với hắn khiên trùn như đầu cú, gươm hắn óng ánh như cái cầu vồng, hắn dữ tợn như một vị thần nhưng buộc phải đi ra với dáng tần ngần do dự, mỗi bước mỗi đắn đo như gà làng mới mọc cựa,… chưa ai giẫm phải mà đã gãy mất cánh.

–   Thách thức Mtao Mxây múa khiên với vẻ lóng ngóng rất buồn cười của hắn: khiên hắn kêu lạch xạch như quả mướp khỏ, bước cao bước thấp chạy hết bãi tây sang bãi dông, vung dao chém phập, vừa trúng một cái chão cột trâu.

–   Đầy tự tin với khí thế mạnh mẽ, oai hùng hơn hẳn đối phương khi múa khiên: mỗi lần xốc tới là vượt một đồi tranh, vượt một đồi lồ ô, vun vút qua phía đông,phía tây.

–   Được tiếp thêm sức mạnh từ miếng trầu của Hơ Nhị, càng tỏ ra mạnh mẽ hơn: khi múa trên cao, múa dưới thấp đều như gió bão, làm cây cối chết rụi, chòi đổ lăn lóc, quả núi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ bay tung nhưng vẫn không sao tiêu diệt được đối phương: cây giáo nhằm đùi Mtao Mxây phóng tới, trúng nhưng không thủng, đâm vào người hắn cũng không thủng.

3. Bước ngoặt của trận dấu

–   Thấm mệt, mơ gặp ông Trời và cầu cứu, được chỉ cách lấy một cái chày mòn ném vào vành tai hắn.

–   Bừng tĩnh, hành động như lời chỉ dạy của Trời. Kết quả là cái giáp của Mtao Mxây tức thì rai loăng xoảng, hắn tháo chạy nhưng cũng không tránh khỏi, cuối cùng bị đánh ngã lăn quay ra đất.

–   Không bị lung lạc bởi lời dụ dỗ của Mtao Mxây, tiêu diệt ngay hắn, cắt đầu… đem bêu ngoài đường.

4. Kết thúc huy hoàng

–   Dân làng của Mtao Mxây đông như bầy cà tong, đặc như bầy thiêu thân, ùn ùn như kiến, như mối mang theo của cải về theo.

–   Bữa tiệc mừng công tưng bừng khí thế nơi ngôi nhà thân thuộc. Uống không biết say, ăn không biết no, chuyện trò không biết chán, hòa bình cùng niềm vui chung lan khắp buôn làng.

III. KẾT BÀI

–   Rất tự hào khi từ nay tôi trở thành một tù trưởng giàu có hơn, một dũng tướng tràn đầy sức trai danh lừng khắp núi, tiếng thơm mọi miền.

–   Khẳng định nguồn động lực thôi thúc mình chiến đấu với kẻ thù và chiến thắng đó là những tình cảm cao cả nhất của người anh hùng: trọng danh dự, gắn bó với hạnh phúc gia đình, thiết tha với cuộc sống bình yên, phồn vinh của buôn làng.