Giải bài 1,2,3, 4,5 ,6,7 trang 148,149 Hóa lớp 9: Luyện tập rượu etylic, axit axetic và chất béo

Giải bài 1,2,3, 4,5 ,6,7 trang 148,149 Hóa lớp 9: Luyện tập rượu etylic, axit axetic và chất béo

Bài 48 chương 5 Hóa 9 – Luyện tập: bài 1, 2 trang 148; bài 3,4,5,6,7 trang 149.

Bài 1 : Cho các chất sau : rượu etylic, axit.axetic, chất béo. Hỏi :

a) Phân tử chất nào có nhóm – OH ? Nhóm –COOH ?

b) Chất nào tác dụng được với K ; Zn ; NaOH ; K₂CO₃ ?

Viết các phương trình phản ứng hóa học

HD: a) Chất có nhóm -OH: rượu-etylic, axit-axetíc

Chất có nhóm – COOH: axit-axetic

b) Chất tác dụng với K: rượu-etylic, axit-axêtíc

Chất tác/dụng với Zn: Axít axêtic

Chất tác/dụng với NaOH: Axit-axêtic

Chất tác/dụng với K2CO3; axit-axêtic

Bài 2 trang 148: Tương tự chất béo, etyl axetat cũng có phản ứng thủy phân trong dd axit và dd kiềm. Hãy viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra khi đun etyl axetat với dd HCl, dd NaOH.

Các phương trình hóa học :

CH₃COOC₂H₅  +  H₂O —Hcl,tº-> CH₃COOH    +   C₂H₅OH.

CH₃COOC₂H₅  +  NaOH  –tº-> CH₃COONa  +  C₂H₅OH.

Bài 3 : Hãy chọn các chất thích hợp điền vào dấu hỏi rồi viết các phương trình hóa học của các sơ đồ phản ứng sau:
a) C2H5OH + ? —> ? + H2
b) C2H5OH + ? –tº→ CO2 + ?

Bài 4: Có ba lọ không nhãn đựng ba chất lỏng là : rượu.etylic, axit axetic, dầu ăn tan trong rượu.etylic. Chỉ dùng nước và quỳ tím, hãy phân biệt các chất lỏng trên.

-Dùng quỳ tím để nhận biết ra axit axetic.

-Hai chất lỏng còn lại cho vào ống nghiệm đựng nước, chất nào tan hoàn toàn tạo thành hỗn hợp đồng chất là rượu etylic, chất nào không tan nổi lên trên, hỗn hợp tách thành hai lớp riêng biệt là dầu ăn.

Bài 5: Khi xác định công thức các chất hữu cơ A và B, người ta thấy công thức phân tử của A là C₂H₆O, còn công thức phân tử của B là C₂H₄O₂. Để chứng minh A là rượu.etylic, B là axit axetic cần phải làm thêm những thí nghiệm nào ? Viết phương trình hóa học để minh họa.

+ Ứng với công thức phân tử C₂H₆O₂ có 2 chất có công thức cấu tạo khác nhau là:

CH₃ – CH₂ – OH (1)  và   CH_­3­ – O – CH₃ (2).

Vì vậy, để  chứng minh ( hay xác định) A là rượu-etylic thì ta phải xác định công thức cấu tạo của nó :

Cho A tác dụng với Na, nếu có H₂ thoát ra, suy ra phân tử có nhóm –OH, là rượu-etylic.

2CH₃ – CH₂ – OH + 2Na  -> 2CH₃ – CH₂ – ONa   +  H₂

Chất đi metyl ete CH_­3­ – O – CH₃ không phản ứng với Na.

+ Ứng với công thức phân tử C₂H₄O₂  có đến ba chất khác nhau.

CH₃ – COOH  (1)  ;               HCOO – CH  (2)      và   

Vì vậy để xác định B là axit-axetic ta phải xác định công thức cấu tạo của nó :

Cho A tác dụng với muối cacbonat, thí dụ Na₂CO₃, nếu có khí CO₂ thoát ra, suy ra phân tử có nhóm –COOH, là axit-axetic.

2CH₃ – COOH    + Na₂CO₃  ->  2CH₃ – COONa  +  CO₂  + H₂O.

Bài 6: Khi lên men dd loãng của rượu-etylic, người ta được giấm ăn.

a) Từ 10 lít rượu  8^o có thể tạo ra được bao nhiêu gam axit.axetic ? Biết hiệu suất quá trình lên men là 92% và rượuetylic có D = 0,8g/cm³.

b)Nếu pha khối lượng axit.axetic trên thành dd giấm 4% thì khối lượng dung dịch giấm thu được là bao nhiêu.

a) 

Phản ứng lên men rượu :

C₂H₅OH   +  O₂  ->  CH₃COOH  + H₂O

46                         60 (gam)

640                        m? (gam)

Khối lượng axit thu được theo lí thuyết

m= 640.60 / 46 (gam).

Vì hiệu suất của phản ứng chỉ đạt 92% nên khối lượng CH₃COOH thực thế thu được là:

= 768 (gam).

b) Khối lượng dung dịch giấm ăn CH₃COOH 4% thu được là :

Bài 7 trang 149. Cho 100 gam dd CH₃COOH 12% tác dụng vừa đủ với dd NaHCO₃ 8,4%.

a) Hãy tính khối lượng NaHCO₃ đã dùng.

b) Hãy tính nồng độ phần trăm của dd muối thu được sau phản ứng.

Đáp án:

a) Số mol CH₃COOH = 0,2 mol.

CH₃ – COOH  +  NaHCO₃   ->  CH₃ – COONa  +  CO₂  +  H₂O

0,2            0,2                    0,2             0,2

Khối lượng NaHCO₃ cần dùng là ; 0,2.84 = 16,8 gam.

b)

= 0,2.82 = 16,4 (gam).

=> 

= 100 + 200 – (0,2.44) = 291,2 (gam).

=> C% (CH₃ – COONa) = 16,4 : 291,2.100% = 5,63%.