25/05/2018, 13:35

Gấu nâu (Ursus arctos)

Gấu nâu tại Công viên Động vật Pyrénées (Pháp) Tình trạng bảo tồn (Ít quan tâm (IUCN 3.1)) Phân loại khoa học Giới (regnum): Animalia Ngành (phylum): Chordata ...

Gấu nâu tại Công viên Động vật Pyrénées (Pháp) Tình trạng bảo tồn (Ít quan tâm (IUCN 3.1))

Phân loại khoa học

Giới (regnum): Animalia

Ngành (phylum): Chordata

Lớp (class): Mammalia

Bộ (ordo): Carnivora

Họ (familia): Ursidae

Chi (genus): Ursus

Loài (species): U. arctos

Tên hai phần

Ursus arctos

Linnaeus, 1758

Môi trường của Ursus arctos

Gấu nâu có lông màu từ vàng hoe, nâu, đen hay tổ hợp của chúng; những chiếc lông dài bên ngoài thông thường pha trộn với màu trắng hay bạc, tạo ra ánh màu "nâu xám". Gấu nâu có u bướu to là cơ trên vai chúng, nó tạo ra sức mạnh cho các chân trước để dào bới. Đầu của chúng lớn và tròn với thiết diện mặt là lõm. Mặc dù có kích thước nặng nề, chúng có thể chạy tới 64 km/h (40 mph).

Đã từng phổ biến ở châu Á, châu Phi, châu Âu và Bắc Mỹ, [1] gấu nâu hiện nay đã bị tuyệt chủng ở một số nơi và suy giảm về số lượng ở những khu vực khác. Chúng thích sống trong những khu vực tương đối thoáng, thông thường là miền núi. Gấu nâu sống phổ biến hiện nay từ miền đông Alaska từ Yukon và Lãnh thổ Tây Bắc, về phía nam xuyên từ British Columbia cho đến nửa phía tây của Alberta. Các quần thể cô lập sống tại tây bắc Washington, bắc Idaho, tây Montana và tây bắc Wyoming. Nòi gấu xám (U. arctos horribilis) là gấu nâu phổ biến của Bắc Mỹ lục địa; nòi gấu Kodiak (U. arctos middendorffi) bao gồm gấu nâu trên các đảo Kodiak, Afognak và Shuyak thuộc Alaska. Nòi gấu xám Mexico (U. arctos nelsoni) sinh sống tại miền bắc Mexico.

Ước tính có khoảng 200.000 gấu nâu trên thế giới. Quần thể lớn nhất nằm ở Nga, khoảng 120.000 con, Mỹ khoảng 32.500 con và Canada khoảng 21.750 con. 95% của quần thể gấu nâu Mỹ nằm ở Alaska. Ở châu Âu, có khoảng 14.000 con trong 10 quần thể riêng rẽ, sống từ Tây Ban Nha tới Nga.

Gấu nâu là loài động vật ăn đêm là chủ yếu và về mùa hè chúng tích tới 180 kg (400 pao) mỡ, số mỡ này sẽ được tiêu thụ dần trong mùa đông khi chúng ngủ đông. Mặc dù chống không thực sự là ngủ đông do có thể thức dậy dễ dàng, chúng thích chui vào các chỗ được bảo vệ như hang, hốc hay chỗ lõm sâu để tránh thời tiết lạnh giá của các tháng mùa đông.

Là động vật ăn tạp, chúng ăn rất nhiều chủng loại thức ăn khác nhau, bao gồm quả mọng, rễ cây và chồi cây; nấm; cá, côn trùng hay các động vật có vú loại nhỏ. Gấu nâu ăn chủ yếu là thực vật, chiếm tới 75% năng lượng từ thức ăn của chúng. Một điều thú vị là chúng ăn rất nhiều nhậy trong mùa hè—đôi khi nhiều tới 20.000 - 40.000 trên ngày—và có thể cung cấp tới 1/3 năng lượng cho chúng.

Gấu nâu cũng đôi khi là những kẻ ăn trộm thức ăn của hổ, chó sói và báo sư tử. Người ta đã tìm thấy 2 con hổ đực bị giết chết bởi gấu nâu trong năm 2000.

Thông thường chúng là các động vật sống cô độc, nhưng gấu nâu tụ tập thành bầy dọc theo các con sông và suối trong mùa cá hồi sinh đẻ. Cứ mỗi năm gấu cái lại sinh được từ 1 - 4 gấu con, chúng chỉ nặng khoảng 1 pao (454 g) khi mới sinh.

Các nòi gấu nâu được liệt kê dưới đây; tuy nhiên, có rất ít sự đồng ý với việc phân loại này:

  • Ursus arctos arctos — Gấu nâu
  • Ursus arctos horribilis — Gấu xám
  • Ursus arctos middendorffi — Gấu Kodiak
  • Ursus arctos nelsoni — Gấu xám Mexico, (tuyệt chủng ?)
  • Ursus arctos californicus — Gấu vàng (tuyệt chủng)
  • Ursus arctos yesoensis — Gấu Hokkaido
Một con gấu nâu đang bắt cá hồi.

Gấu xám được liệt kê là bị đe dọa trong phạm vi nước Mỹ.

* Gấu vàng đã biến mất khỏi bang California năm 1922 khi con cuối cùng bị bắn hạ ở hạt Tulare, California. Nó có thể nhìn thấy trên lá cờ của bang California và như là con vật đem lại may mắn cho đội thể thao của trường Tổng hợp Berkeley, California.

* Gấu xám Mexico được liệt kê là loài đang trong tình trạng khẩn cấp.

* Gấu xám cũng được liệt kê tương tự trong danh sách của bang Washington. Ở Canada, nó được liệt kê như là dễ bị tổn thương ở Alberta, British Columbia, Lãnh thổ Tây Bắc và Yukon. Quần thể đồng cỏ của gấu xám được liệt kê như là tuyệt chủng ở Alberta, Manitoba và Saskatchewan.

Một đàn gấu

Rất hiếm khi gấu nâu giết chết hay gây thương tích cho con người, nhưng đã có một số trường hợp đáng tiếc xảy ra. Ở khu vực Scandinavia trong 100 năm gần đây có 3 trường hợp bị giết chết bởi gấu nâu. Các vụ tấn công xảy ra khi gấu bị thương hay đang nuôi con. Ngoài ra, có thể các loài gấu khác, chẳng hạn gấu trắng Bắc Cực đã tấn công khi chúng đi kiếm thức ăn. Gấu nâu có thể giết chết người chỉ bằng một cú tát của nó.

Dự án nghiên cứu gấu Scandinavia liệt kê các tình huống sau như là những mối nguy hiểm tiềm ẩn:

1. Gặp con gấu đang bị thương

2. Đột ngột xuất hiện giữa con mẹ và các con gấu con

3. Gặp gấu trong hang của nó

4. Gặp gấu bị khiêu khích bởi các con chó

Nếu có việc phải đi trong rừng thì luôn nhớ cầm theo chuông vì thông thường gấu sẽ tránh con người. Nếu gặp chúng, hãy bình tĩnh và đi chậm theo hướng ngược lại với nó, tuyệt đối không nên bỏ chạy vì điều này kích thích gấu tấn công. Quan trọng là không được đe dọa nó hay kêu la. Nếu bị gấu tấn công và không có đường tẩu thoát, hãy nhớ bảo vệ tốt nhất cho đầu mình.

0