25/05/2018, 13:49

Bộ Tục đoạn

(danh pháp khoa học: Dipsacales) là một bộ trong thực vật có hoa, nằm trong phạm vi nhánh Cúc thật sự II (euasterid II) của nhóm Cúc (asterid) trong thực vật hai lá mầm. Trong hệ thống Cronquist, bộ này bao gồm các họ ...

(danh pháp khoa học: Dipsacales) là một bộ trong thực vật có hoa, nằm trong phạm vi nhánh Cúc thật sự II (euasterid II) của nhóm Cúc (asterid) trong thực vật hai lá mầm.

Trong hệ thống Cronquist, bộ này bao gồm các họ Adoxaceae, Caprifoliaceae, Dipsacaceae và Valerianaceae. Trong hệ thống phân loại gần đây của Angiosperm Phylogeny Group (hệ thống APG II), định nghĩa của bộ này là gần như tương tự nhưng định nghĩa của các họ lại khác hẳn. APG bao gồm họ Adoxaceae và họ Caprifoliaceae được mở rộng (nhưng vẫn cho phép tùy chọn tách ra), họ thứ hai này khi hiểu theo nghĩa rộng bao gồm cả các họ mà khi hiểu theo nghĩa hẹp của họ này là được chấp nhận như là các họ riêng rẽ. Chúng bao gồm Diervillaceae, Dipsacaceae, Linnaeaceae, Morinaceae và Valerianaceae.

Theo định nghĩa của APG II, một số thành viên được biết đến nhiều nhất của bộ này là kim ngân, cơm cháy, giáng cua và nữ lang.

Một số các họ khác cũng có thể thuộc về hay có quan hệ rất gần gũi với bộ này là Desfontainiaceae, Polyosmotaceae, Paracryphiaceae và Sphenostemonaceae.

Như vậy, tùy theo cách phân loại, bộ này chứa 2 (hay 4/7) họ, phân bổ trong 45 chi với khoảng 1.090 loài.

Sự phân chia đầu tiên trong nhóm chỏm cây của bộ Tục đoạn có thể đã diễn ra vào giữa kỷ Phấn Trắng, khoảng 111-93 triệu năm trước (Ma), cỡ 20-30 Ma cổ hơn so với một vài ước tính (Bell & Donoghue 2005 và tham chiếu). Tuy nhiên, sự đa dạng chính trong các họ Tục đoạn (Dipsacaceae) và họ Nữ lang (Valerianaceae) - và vì thế phần chính trong đa dạng hoá của toàn bộ bộ này - là tương đối gần đây, diễn ra chỉ khoảng 10 Ma gần đây (Bell & Donoghue, 2005).

Biểu đồ chỉ ra mối quan hệ phát sinh loài của bộ Tục đoạn với các bộ khác trong nhánh Cúc như sau:

Cây phát sinh chủng loài trong bộ Tục đoạn (theo APG II)

0