Bình luận câu tục ngữ: Có chí thì nên – Văn mẫu lớp 9

Đánh giá bài viết Bình luận câu tục ngữ: Có chí thì nên – Bài làm 1 của một bạn học sinh giỏi Văn tỉnh Quảng Ninh Sống phải có bản lĩnh. Nhờ có bản lĩnh mà ta có thể vượt qua mọi thử thách trên đường đời và đi tới thành công. Nói về bản lĩnh sống, dân gian có câu tục ngữ thật là chí lí: "Có chí thì nên" "Chí" là ...

Bình luận câu tục ngữ: Có chí thì nên – Bài làm 1 của một bạn học sinh giỏi Văn tỉnh Quảng Ninh

Sống phải có bản lĩnh. Nhờ có bản lĩnh mà ta có thể vượt qua mọi thử thách trên đường đời và đi tới thành công. Nói về bản lĩnh sống, dân gian có câu tục ngữ thật là chí lí:

   "Có chí thì nên"

"Chí" là lòng quyết tâm, sự kiên trì nhẫn nại. Chí cũng là tự minh phấn đấu, vươn lên, không ỷ vào người khác. Chí là chí khí, sự bền bỉ. "Nên" có nghĩa là thắng lợi, thành công, sự tốt đẹp mà ta thu được. "Có chí" là điều kiện, là nguyên nhân; "nên" là hệ quả, kết quả. Câu tục ngữ thật cô đúc, ngắn gọn chỉ có 4 từ mà nêu iên một bài học sâu sắc, nhắc nhở mọi người hãy rèn luyện ý chí, tình thần bền bỉ, lòng quyết tâm để vượt qua mọi Ihử thách, khó khăn, vươn lên giành nhiều thắng lợi và gặt hái được nhiều thành công. Có chí tức là đã có bản lĩnh sống rất đẹp.

   Không được nhầm lẫn "chí" với "trí", "Trí" là trí tuệ, lí trí, trí khôn, sự hiểu biết, trí thông minh. Nhờ học hỏi mà ta có trí. Nhờ rèn luyện trong thử thách và gian khổ mà ta có chí. Trí và chí là hai phẩm chất tốt đẹp nhất của con người. Mọi tài năng lỗi lạc xưa nay đều có chí và có trí hơn người.

   "Có chí" thì mới có thể chịu đựng được, đứng vững được trước mọi thử thách khó khăn, không bị gục ngã trước thất bại tạm thời. Đi học, đi làm, sản xuất, kinh doanh, v.v… đều cần có chí. Chí càng cao sức càng bền mới đi tới thành công. Đường đời khó khăn (thế lộ nan) nên ta phải có chí. Đường xa, núi cao, dốc thẳm, sông sâu, tuyết dày…phải có chí mới vượt qua được. Đi thi là phải có chí "cá vượt Vũ Môn". Kéo pháo vào đánh Pháp ở Điện Biên, bộ đội ta đã thể hiện quyết tâm: "Dốc núi cao cao nhưng lòng quyết tâm còn cao hơn núi". "Nước chảy đá mòn", "Kiến tha lâu cũng đầy tổ", "Có công mài sắt có ngày nên kim", tất cả đều nói lên cái chí.

   Tuổi trẻ chúng ta trên đường học tập, tiến quân vào mặt trận khoa học kĩ thuật cũng phải có chí mới có thể thực hiện được ước mơ hoài bão của mình, mới có thể đem tài sức góp phần xứng đáng vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

   Học tập câu tục ngữ "Có chí thì nên" ta càng thêm thấm thía lời dạy của Bác Hồ:

"Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển,
Quyết chí ắt làm nên"

Bình luận câu tục ngữ: Có chí thì nên – Bài làm 2

Trong cuộc sống không có một thành công nào có được mà không trải qua bao gian lao, thử thách. Không một chiến thắng nào giành được mà không phải khó khăn. Con người có kiên trì thì sẽ làm nên thắng lợi. Bởi vậy tục ngữ có câu “Có chí thì nên”.

Câu tục ngữ ngắn gọn nhưng hàm chứa ý nghĩa thật lớn. Chí chính là nghị lực, ý chí của mỗi con người, nó giúp con người đi đến thành công. Ý chí rất quan trọng trong cuộc đời ta, ý chí giúp con người vượt qua mọi khó khăn, gian khổ để đạt được ý nguyện. Có tài năng mà không có ý chí thì cũng khó làm nên việc lớn, có tài mà ngại khó ngại khổ thì cũng không thể đi đến đích, không dễ gì gặt hái thành công.

Để thấy được tầm quan trong của ý chí, chúng ta hãy đi ngược thời gian trở về với các chặng đường lịch sử đã qua, học tập đức tính kiên trì nhẫn nại của người xưa. Một trong những tấm gương về ý chí là anh học trò nghèo thông minh, hiếu học Châu Trí. Vì nhà nghèo, anh phải nương náu cửa chùa, hằng ngày quét lá đa để đốt lửa lấy ánh sáng mà học. Tuy gian khổ nhưng anh không nản chí trong việc học tập của mình. Cuối cùng, người học trò ấy đã đỗ đầu kì thi Hương và thành tài, công danh rạng rỡ, người đời ca ngợi. Cũng tấm gương như ông ở làng Dương Miện, tỉnh Hà Nam, Nguyễn Hiền sống vào thời vua Trần Thái Tông đã có chí lớn trong học tập. Vì nhà nghèo nên phải đi ở chăn trâu cho phú ông, Nguyễn Hiền muốn học nhưng không được đến trường, chỉ học lỏm, đứng ngoài hè của lớp học để nghe trộm lời thầy giảng. Nguyễn Hiền không ngừng tôi luyện kiến thức, lúc học trên lưng trâu, khi viết xuống mặt đất.. Thế rồi, về sau Nguyễn Hiền đỗ Trạng Nguyên. Nếu không có chí học tập thì làm sao ông có được những phút giây huy hoàng đó? Gần chúng ta nhất là Hồ Chí Minh, Bác đã thực hiện hoài bão cứu nước, cứu dân, giải phóng dân tộc, thống nhất nước nhà. Lí tưởng của Bác được thực hiện nhờ ý chí và nghị lực. Nhờ tài đức vẹn toàn và ý chí nên Bác đã lái con thuyền cách mạng Việt Nam đến bến bờ. Noi gương Bác, nhân dan Việt Nam đã dụng ý chí của mình để vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, chúng ta đã chiến thắng kẻ thù, thống nhất đất nước. Nếu không có ý chí thì chúng ta mãi sống trong cảnh lầm than, nô lệ. Ý chí đã giúp dân tộc Việt Nam có được hòa bình, tự chu, độc lập, tự do.

Ngày nay, ý chí rất cần thiết với mỗi con người, nó được thể hiện ở nhiều lĩnh vực của đời sống. Trong học tập, đã có biết bao tấm gương sáng từ những học sinh nghèo vượt khó, học sinh khuyết tật vượt khó.

Một tấm gương mà ai cũng biết đó là anh Nguyễn Ngọc Kí, tuy bại liệt hai tay từ nhỏ, anh quyết không cam chịu số phận. Ý chí đã thôi thúc anh viết bằng chân. Dù rất khó khăn, nhưng anh vẫn kiên trì khổ công tập luyện. Ý chí đã giúp anh đạt ý nguyện: viết được chữ và viết rất đẹp. Không những thế, anh lại còn trở thành thầy giáo giỏi. Ý chí đã giúp anh vượt qua số phận, hòa nhập với cộng đồng và trở thành người có ích cho xã hội. Tấm gương về ý chỉ của thầy giáo Nguyễn Ngọc Kí là động lực giúp những người khuyết tật vươn lên, hòa nhập với cộng đồng. Trong lao động sản xuất, cũng có không ít gia đình từ chỗ đói nghèo đã vươn lên làm giàu bằng ý chí, họ không nản lòng trước khó khăn của cuộc sống, họ chịu khó học tập, đúc kết kinh nghiệm trong quá trình lao động và cuối cùng cũng có được cuộc sống ấm no hạnh phúc.

Những hình ảnh trên đã thể hiện tính đúng đắn của câu tục ngữ Có chí thì nên. Bởi thế, ta không lí gì mà chùn bước trước những khó khăn trong học tập hoặc lao động, làm việc. Không nên ỷ lại những năng lực sẵn có của mình mà buông xuôi đi việc rèn luyện, học tập không ngừng. Cũng không nên tự ti bởi năng lực hạn chế của mình mà bỏ cuộc, rút lui. Một người học sinh nếu chịu khó học tập thì sẽ có kết quả tốt đẹp, sẽ có đủ tri thức bước vào tương lai đang chờ ở phía trước. Còn nếu ta sợ khổ cực, không chịu khó học tập thì làm sao có tương lai tươi sáng. Quá trình học tập không phải lúc nào cũng thuận lợi nên cần phải có ý chí vươn lên, chúng ta hãy thực hiện lời dạy của Bác:

Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên.

Dù việc lớn đến đâu, khó khăn đến mức nào chăng nữa, nhưng có ý chí thì sẽ vượt qua. Đúng như lời răn dạy:

Đường đi không khó vì ngăn sông cách núi. Nhưng khó vì lòng người ngại núi, e sông.

Ngại khó, ngại khổ nghĩa là không có ý chí. Thực tế cuộc sống cho thấy biết bao thanh niên không có ý chí đã trở thành hư hỏng, cuộc sống của họ chẳng có ý nghĩa gì, họ là mối lo của gia đình, xã hội. Cuộc đời của những người không ý chí sẽ tẻ nhạt và đơn điệu biết bao, còn những ai có ý chí thì sẽ đem lại những thành quả tốt đẹp.

Nói tóm lại, tục ngữ “Có chí thì nên” là lời khuyên sâu sắc giúp con người thấy được giá trị của ý chí, nghi lực. Không có tinh thần vượt khó thì làm sao có thể làm chủ cuộc đời, có được tương lai tươi sáng. Ý chí sẽ giúp ta vượt qua mọi trở ngại trong học tập cũng như trong cuộc sống.

Bình luận câu tục ngữ: Có chí thì nên – Bài làm 3

“Không có gì nghèo bằng không có tài, không có gì hèn bằng không có chí”.

(Uông Cách)

Trên đường đời, ai trong chúng ta không một lần gặp thất bại vì “nhân vô thập toàn”, nhưng con người dễ nản chí khi gặp khó khăn trở ngại. Bởi vậy, ông cha ta ngàn xưa đã khuyên nhủ ta phải cốgắng vươn lên mới đạt được thành công.Câu tục ngữ “Có chí thì nên” đã được truyền lại từ bao đời nay như bài học quý giá. Đây chính là bí quyết để thành công trong cuộc sống.

Vậy “có chí thì nên” có ý nghĩa như thế nào? “Chí” là gì? Là hoài bão, lí tưởng tốt đẹp, ý chí, nghị lực, sự kiên trì. Chí là điều cần thiết để con người vượt qua trở ngại. “Nên” là thế nào? Là sự thành công, thành đạt trong mọi việc. Vậy “có chí thì nên” nghĩa là thế nào? Câu tục ngữ nhằm khẳng định vai trò, ý nghĩa to lớn của ý chí trong cuộc sống. Khi ta làm bất cứ một việc gì, nếu chúng ta có ý chí, nghị lực và sự kiên trì thì nhất định chúng ta sẽ vượt qua được mọi khó khán, trở ngại để đi đến thành công.

Một tấm gương tiêu biểu cho tinh thần rèn luyện y chí để thành công chính là Cao Bá Quát. Thuở nhỏ, Cao Bá Quát đãnổi tiếng vềtài văn thơ đối đáp thông minh và tài hoa, song chữ viết rất xấu. Tính khí tuy ngông ngạo, nghịch ngợm nhưng Cao Bá Quát Tất chịu khó và kiên trì trong học tập. Học và làm, bao giờ ông cũng thực hiện đến nơi đến chốn, là được mới chịu. Việc tập viết chữ cho tốt là một ví dụ. Đêm đến, Cao Bá Quát thường thức khuya miệt mài trên trang giấy để tập viết. Buồn ngủ, ông tự buộc tóc mình lên xà nhà để mỗi lần “gật” bị tóc giật đau phải tỉnh lại. Chân muốn chạy, ông buộc chân vào cạnh bàn. Tự mình “trị” mình, Cao Bá Quát kiên trì, không tự tha thứ, nản lòng. Do đó, sau này chữ ông rất đẹp, đẹp như “rồng bay phượng múa”. Mẫu chữ đẹp của ông hiện nay còn lưu lại trong bài đề tựa cuối cùng của Mai Am thi tập của công chúa Lại Đức, tự Thục Khanh, hiệu Mai Am, con gái vua Minh Mệnh.

Tấm gương tiêu biểu nhất về “có chí thì nên” chính là Bác Hồ kính yêu của chúng ta. Bác Hồ kết thúc bản di chúc bằng câu: “Điều mong muốn cuối cùng của tôi là: toàn Đảng, toàn dân ta đoàn kết phấn đấu, xây dựng một nước Việt Nam hoà bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, và góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới”. Mong muốn, ý chí, quyết tâm của Bác đã được thể hiện ngay từ thời niên thiếu. Năm 1906, Nguyễn Tất Thành theo cha vào Huế lần thứ hai và học ở trường tiểu học Pháp-Việt Đông Ba. Tháng 9 năm 1907, Bác vào học tại trường Quốc học Huế, nhưng bị đuổi học vào cuối tháng 5 năm 1908 vì tham gia phong trào chống thuế ở Trung Kì. Người cha bị triều đình khiển trách vì “hành vi của hai con trai”. Hai anh em Tất Đạt và Tất Thành bị giám sát chặt chẽ. Nguyễn Tất Thành quyết định vào miền Nam để tránh sự kiểm soát của triều đình. Với ý chí quyết tâm mạnh mẽ, Bác đã đi tìm đường cứu nước. Ngày 5 tháng 6 năm 1911, từ Bến Nhà Rồng, Bác lấy tên Văn Ba, lên đường sang Pháp trong vai phụ bếp trên chiếc tàu buôn Đô đốc Latouche-Tréville, với mong muốn học hỏi những tinh hoa và tiến bộ từ các nước phương Tây. Bác phải chịu muôn vàn gian khổ khi ở nước ngoài, trong những ngày tháng bị giam cầm ở Trung Quốc. Bác đã lãnh đạo nhân dân ta kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ thành công, thống nhất đất nước, đem lại độc lập tự do cho dân tộc.

“Sức mạnh không đến từ thể chất. Nó đến từ ý chí bất khuất”.

Tại sao người có ý chí, nghị lực sẽ thành công? Bởi vì đây là một đức tính không thể thiếu được trong cuộc sống khi ta làm bất cứ việc gì. Đường đời không bao giờ bằng phẳng mà luôn có những khó khăn, thử thách. Chonên muốn thành công đều phải trải qua một quá trình, một thời gian rèn luyện lâu dài. Có khi thành công đó lại được đúc rút kinh nghiệm từ nhiều thất bại khác nhau. Chính ý chí, nghị lực, lòng kiên trì là sức mạnh giúp ta đi đến thành công. Càng gian nan chịu đựng thử thách trong công việc thì sự thành công càng vinh quang, càng đáng tự hào.

“Không có việc gì khó

Chỉ sợ lòng không bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên”.

(HồChí Minh)

Thật đáng thương cho những người nản chí, nhụt chí! Đây là những con người khi gặp thất bại, khó khăn, thử thách thì tỏ ra tuyệt vọng. Họ không cố gắng vượt qua mà chỉ biết ngồi than thân trách phận. Những người này không chì làm hại chính bản thân mình vì không thành công trên đường đời, mà còn làm hại cả gia đình, xã hội.

“Đường đi khó không khó vì ngăn sông, cách núi, mà khó vì lòng người ngại núi e sông”.

(Nguyễn Bá Học)

Đối với học sinh chúng ta, câu tục ngữ trên có ý nghĩa sâu sắc vì trong học tập và rèn luyện, muốn thành công, học sinh cần phải rèn luyện ý chí, không ngừng nỗ lực vượt khó khăn, thử thách để đạt mục đích. Chúng ta phải biết rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, ý chí của mình ngay từ lúc nhỏ, đặc biệt là ý chí cầu tiến. Vì có như vậy mới trở thành nét sống đẹp trong mỗi con người. Người học sinh cần tu dưỡng ý chí, bắt đầu từ những việc nhỏ, để khi ra đời làm được việc lớn.

“Học vấn có chùm rễđắng ngắt nhưng hoa quả lại rất ngọt ngào”.

(Ngạn ngữ Nga)

Tóm lại, câu tục ngữ “Có chí thì nên” khẳng định vai trò, ý nghĩa to lớn trong cuộc sống. Khi chúng ta bắt đầu làm bất cứ một việc gì đó, nếu ta có ý chí nghị lực và sự kiên trì quyết tâm nhất định thì chúng ta sẽ vượt qua mọi khó khăn trở ngại để đi đến thành công, chiến thắng như bài thơ Đi đường mà Bác Hồ đã đúc kết:

“Đi đường mới biết gian lao

Núi cao rồi lại núi cao trập trùng

Núi cao lên đến tận cùng

Thu vào tầm mắt muôn trùng nước non”