Bình giảng bài thơ Côn Sơn Ca của Nguyễn Trãi

Binh giang bai tho Con son ca cua Nguyen Trai – Đề bài: Em hãy viết bài văn bình giảng bài thơ Côn Sơn Ca (Bài ca côn sơn) của Nguyễn Trãi trong chương trình văn học lớp 10. Nguyễn Trãi là nhà văn xuất sắc của nền văn học Việt Nam, ông là một trong những nhà văn có công rất lớn trong sự nghiệp chiến đấu để bảo vệ đất nước, là một người có tài năng ông đã dùng tài năng đó để thể hiện trong thơ ca của mình để nói về tấm lòng trong sạch yêu nước thương dân tiêu biểu là ...

– Đề bài: Em hãy viết bài văn bình giảng bài thơ Côn Sơn Ca (Bài ca côn sơn) của Nguyễn Trãi trong chương trình văn học lớp 10.

Nguyễn Trãi là nhà văn xuất sắc của nền văn học Việt Nam, ông là một trong những nhà văn có công rất lớn trong sự nghiệp chiến đấu để bảo vệ đất nước, là một người có tài năng ông đã dùng tài năng đó để thể hiện trong thơ ca của mình để nói về tấm lòng trong sạch yêu nước thương dân tiêu biểu là bài Côn Sơn Ca.

Bài thơ côn sơn ca là bài thơ nói về khung cảnh thiên nhiên ở côn sơn khi tác giả về đây ở ẩn, khung cảnh thiên nhiên đã làm cho tác giả có cảm xúc để sáng tác lên bài thơ này, hình ảnh bức tranh thiên nhiên đã thể hiện rất rõ trong tác phẩm này, tiếng suối chảy ở côn sơn làm cho tác giả có những cảm giác nghe vui tai, những đá rêu phong bên dòng suối, hàng loạt những hình ảnh khác như những viên đá ghềnh, những tiếng suối chảy tác giả đã miêu tả và so sánh nó giống như tiếng đàn, hình ảnh tiếng suối được so sánh với tiếng đàn chứng tỏ nó rất hay và để lại cho tác giả những cảm giác gần gũi và tác giả đang có những cảm giác mong nhớ về hình ảnh thiên nhiên nơi đây, hình ảnh đó đã tác động đến tâm hồn của tác giả:

Côn Sơn suối chảy rì rầm,
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai.
Côn Sơn có đá rêu phơi,
Ta ngồi trên đá như ngồi đệm êm.
Trong ghềnh thông mọc như nêm,
Tìm nơi bóng mát ta lên ta nằm.
Trong rừng có bóng trúc râm,
Dưới màu xanh mát ta ngâm thơ nhàn.

Tác giả đang ngồi trên không gian rộng lớn của Côn Sơn, tác giả quan sát và hàng loạt những hình ảnh thiên nhiên đã hiện lên và nó thể hiện được một điều rằng tác giả có tấm lòng yêu thiên nhiên rất sâu sắc. Những hình ảnh thiên nhiên hiện lên rất hùng vĩ và phong phú trong đoạn thơ đầu, những hình ảnh thiên nhiên nhẹ nhàng làm cho tâm hồn của tác giả cảm thấy rất thanh thản, ngồi trên đá rêu phong mà tựa như ngồi trên ghế đệm êm, trong dòng suối có những thác ghềnh thì tưởng như đang ngồi như nêm, đứng trong bóng mát, trong bóng trúc râm để ngâm thơ, đây là những giây phút thanh nhàn trong cuộc đời của tác giả, tác giả đã cáo quan về ở ẩn và khi về tới Côn Sơn tâm hồn của tác giả như đang hòa cùng với thiên nhiên, nó thể hiện một tâm hồn đồng điệu của tác giả với không gian rộng lớn.

Những hình ảnh đó gần gũi và nó gắn bó với tâm hồn của tác giả, tác giả đang thể hiện những nỗi lòng của mình trong đó, những hình ảnh mà tác giả tưởng tượng nó có ảnh hưởng rất lớn đến tâm hồn và khoảng thời gian tác giả ở lại nơi đây. Khi cáo quan về ở ẩn tác giả đã hòa cùng với thiên nhiên để sống một cuộc đời an nhàn không vướng bận việc đời, là một người rất yêu nước nhưng vì để giữ lấy tấm lòng trong sạch của mình nên Nguyễn Trãi đã về ở ẩn tại Côn Sơn và không gian nơi đây đã tạo điều kiện cho tác giả sáng tác ra những vần thơ hay và nó thể hiện được tấm lòng trong sáng của tác giả:

Về đi sao chẳng sớm toan,
Nửa đời vướng bụi trần hoàn làm chi?
Muôn chung chín vạc làm gì,
Cơm rau nước lã nên tuỳ phận thôi.
Đổng, Nguyên để tiếng trên đời,
Hồ tiêu ăm ắp, vàng mười chứa chan.
Lại kia trên núi Thú San,
Di, Tề nhịn đói chẳng màng thóc Chu.
Hai đàng khó sánh hiền ngu,
Đều làm cho thỏa được như ý mình.
Trăm năm trong cuộc nhân sinh,
Người như cây cỏ thân hình nát tan.

Nửa cuộc đời của tác giả đã gắn bó và cống hiến cho sự nghiệp của đất nước nhưng chỉ vì muốn giữ lại tấm lòng trong sạch của mình nên ông đã ở ẩn, một cuộc sống hồng trần vướng bận nhiều việc nên ông đã không có thời gian cho chính bản thân mình, nhưng nay ông quyết định về ở ẩn nhưng trong lòng vẫn muôn phần lo cho đất nước, về cùng với những bữa cơm rau muống, nhưng vì danh tiếng muôn đời nên ông đã quyết định về ở ẩn và sống giữa khung cảnh thiên nhiên rộng lớn, tâm hồn hòa nhập với thiên nhiên để nghĩ về nhiều điều trong cuộc sống này, ông đã nghĩ lại những quãng thời gian khi còn sống ở trong triều đình, sống một cuộc sống bon tren, và cả đời của ông vẫn mong muốn phục vục cho dân cho nước, đó là những tình cảm rất đáng quý trong con người của tác giả.

Tác giả đã sử dụng hàng loạt những hình ảnh thể hiện một cuộc đời vướng bận và lo toan của mình, nửa đời đã vướng hồng trần đến cuối đời ông muốn thanh tĩnh và sống cùng với thiên nhiên, trăm năm trong cõi nhân sinh sống cùng với nhân dân phục vụ cho nhân dân, người được miêu tả như cây cỏ đã nát tan giữa những chốn xa hoa của triều đình tác giả đã quyết định sống một cuộc sống an nhàn và yên tĩnh, hết những lo toan trong triều chính, nhưng bên trong con người của tác giả dù đã về ở ẩn những ông thực chất không nguôi nhớ và nghĩ cho vận mệnh của đất nước, một người có tấm lòng rất cao quý và muôn đời muốn giữ lại tiếng thơm của mình của muôn đời.

Ông là một biểu tượng cho những con người cao quý ông đã gắn bó và cả đời phục vụ cho nhân dân cho đất nước, bài côn sơn ca là bài thơ ông viết khi ông về ở ẩn ở côn sơn khi ông sống giữa thiên nhiên rộng lớn, và đó là cảm xúc để tạo nên một không gian rộng lớn cho ông:

Trăm năm trong cuộc nhân sinh,
Người như cây cỏ thân hình nát tan.
Hết ưu lạc đến bi hoan,
Tốt tươi khô héo, tuần hoàn đổi thay.
Núi gò đài các đó đây,
Chết rồi ai biết đâu ngày nhục vinh.
Sào, Do bằng có tái sinh,
Hãy nghe khúc hát bên ghềnh Côn Sơn.

Những đổi thay trong cuộc đời của tác giả khi thì bình an, khi lại gặp những tai ương con người cũng giống như cây cỏ hoa lá khi tốt tươi khi héo úa, tác giả đã dùng thiên nhiên để nói về chính cuộc đời của mình, cuộc đời của ông cũng gặp rất nhiều những tai ương khi ông lâm vào vụ án lệ chi viên cả nhà bị giết chỉ còn ông duy nhất, cuộc đời của ông gặp nhiều khó khăn bất hạnh, nhưng những lời tâm sự về cuộc đời của mình cũng được hòa vào cùng với thiên nhiên và dùng thiên nhiên để làm rõ những điều mà tác giả đã thể hiện trong tâm hồn của mình, một tấm lòng yêu nước và thương dân muốn phục vụ cho nhân dân nhưng cũng không được sống tốt tươi mà cũng vướng vào rất nhiều những chuyện trần đời.

Ông cho rằng sống và chết đi vẫn còn giữ được danh tiếng vì vậy ông đã về ở ẩn, bài ca côn sơn là bài thơ tiêu biểu của ông khi về ở ẩn, và những hình ảnh thiên nhiên đã làm nổi bật lên những tâm sự thời thế của ông, dù về ở ẩn nhưng những tâm sự đó vẫn được thể hiện rõ trong thơ ca của ông những lo lắng cho vận mệnh của đất nước, những tâm sự về cuộc đời của mình, tất cả đều được thể hiện sâu sắc trong bài thơ của ông.
Khung cảnh thiên nhiên nhẹ nhàng với những tiếng suối vang trong không gian rộng lớn đã làm cho ông có một tâm hồn nhẹ nhàng hòa nhập với tiếng suối những không gian thiên nhiên đã nổi bật trong thơ ca của ông, ông cũng muốn nói về cuộc đời và những tâm sự về cuộc đời và những điều đáng quý trong con người của ông.

Bài thơ Côn Sơn Ca có khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ nó thể hiện một không gian thiên nhiên đẹp và yên tĩnh nó phù hợp với không gian mà tác giả về ở ẩn, dù có không gian rộng lớn yên tĩnh nhưng tác giả vẫn không ngừng nghĩ về thời thế của đất nước và những vận mệnh trong cuộc đời của mình. Một người luôn vì nhân dân, suốt đời gắn bó với nhân dân đã để lại cho đời nhiều tiếng thơm, cả cuộc đời ông phục vụ cho dân cho nước, khi về ở ẩn thì tâm trạng vẫn đầy thời thế nó mang một ý nghĩa rất đặc biệt đối với đất nước và đối với dân chúng, mỗi người đều có cái nhìn rất sâu sắc và tràn đầy thiện cảm đối với Nguyễn Trãi, trong bài Côn Sơn ca ông đã nêu ra một bức tranh thiên nhiên hùng vĩ với những khung cảnh thơ mộng và những âm thanh vang rộn nó mang một âm hưởng nhẹ nhàng và tình tứ, ngoài ra dựa vào thiên nhiên ông cũng diễn tả tâm sự về thời thế và cuộc đời của mình. Mỗi một giai đoạn ông lại có những suy nghĩ riêng và nó đều liên quan và ảnh hưởng trực tiếp đến vận mệnh và thời thế của đất nước.