31/03/2021, 15:31

Bài văn thuyết minh về mâm ngũ quả ngày Tết số 7 - 12 bài văn thuyết minh về mâm ngũ quả ngày Tết hay nhất

Mỗi dịp Tết đến xuân về, cùng với bánh chưng xanh, câu đối đỏ và lời chúc mừng năm mới ý nghĩa nhất thì mâm ngũ quả là thứ không thể thiếu trên bàn thờ của mỗi gia đình người Việt. Giống như bánh chưng, bánh giầy của Lang Liêu, mâm ngũ quả là một trong những thế đồ không thể ...

Mỗi dịp Tết đến xuân về, cùng với bánh chưng xanh, câu đối đỏ và lời chúc mừng năm mới ý nghĩa nhất thì mâm ngũ quả là thứ không thể thiếu trên bàn thờ của mỗi gia đình người Việt.


Giống như bánh chưng, bánh giầy của Lang Liêu, mâm ngũ quả là một trong những thế đồ không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên của mỗi người dân Việt Nam. Từ Bắc vào Nam cứ vào ngày tết âm lịch hàng năm, nhà nào nhà nấy đều có một mâm ngũ quả với đủ thức quả để dâng lên ông bà, tổ tiên bởi ý nghĩa của các loại quả trên mâm ngũ quả ngày tết nói riêng và ý nghĩa mâm ngũ quả ngày tết nói chung.

Vậy mâm ngũ quả ngày tết có ý nghĩa gì? Mâm ngũ quả thể hiện đạo lý thiêng liêng uống nước nhớ nguồn. Ngũ quả - thể hiện cho 5 vị Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ, 5 yếu tố được cho là đã cấu thành nên vũ trụ trong quan niệm của Khổng giáo. Mỗi vùng miền lại có một cách bài trí và bày biện khác nhau và cũng không thiếu những mâm ngũ quả được biến tấu thêm phần sinh động hơn.


Mâm ngũ quả ngày tết cổ truyền cũng còn được xem như biểu tượng cho thành quả sau một năm lao động miệt mài của những người nông dân. Những sản vật kết tinh từ mồ hôi, công sức của những người dân lao động chắt chiu qua những vụ mùa. Để đến khi xuân sang nắng ấm, lựa dịp tốt lành mà thành kính dâng lên ông bà tổ tiên.hông thường mâm ngũ quả ngày tết nguyên đán gồm 5 loại quả có màu sắc khác nhau.


Sở dĩ chọn số 5 là vì từ xưa ông cha ta đã quan niệm Phú – Quý – Thọ – Khang – Ninh là những điều quý giá và luôn mong mỏi đạt được 5 điều này trong năm mới. Còn lý do và ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày tết nguyên đán nên chọn 5 loại quả có màu sắc khác nhau bởi lẽ nó thể hiện ý nghĩa nguồn của cải năm phương mang về kính lên tổ tiên.


Nải chuối có màu xanh tượng trưng Đông phương, quả bưởi có màu vàng tượng trưng Trung phương, quả hồng có màu đỏ tượng trưng Nam phương, quả lê có màu trắng tượng trưng Tây phương và một loại quả có màu sẫm khác tượng trưng Bắc phương. Thuyết minh mâm ngũ quả ngày Tết ở miền Bắc Ở miền Bắc, mâm ngũ quả đặt trên bàn thờ tổ tiên dịp Tết theo 5 sắc màu tượng trưng cho mong ước được ngũ phúc: giàu có, sang trọng, sống lâu, khỏe mạnh, bình yên.


Theo thuyết ngũ hành: Kim màu trắng, Mộc màu xanh, Thủy màu đen, Hỏa màu đỏ, Thổ màu vàng. Mâm ngũ quả thường theo 5 sắc màu đó để phối trí. Các loại quả thường được trọng dụng trong mâm ngũ quả miền Bắc như: chuối xanh, bưởi, cam, quýt, hồng, ớt, roi,…. Đây đều là những thứ quả đặc trưng với khí hậu của miền Bắc.


Quả phật thủ – bàn tay phật nhằm bảo vệ gia đình, hoặc bưởi: mong muốn an khang thịnh vượng; màu vàng ứng với Kim Quả chuối: tượng trưng con cháu sum vầy, quây quần đầm ấm. Màu xanh ứng với Mộc. Quả sung hoặc quả mây: tượng trưng cho sự sung túc, no ấm. Màu xám ứng với Thổ. Quả quất, quả hồng: biểu trưng cho sự may mắn. Màu đỏ ứng với Hỏa. Quả lê hoặc dưa lê: tượng trưng cho sự thành đạt, thăng tiến. Màu trắng ứng với Thủy.


Ngoài ra, có thể chưng thêm các loại quả khác như ớt, hồng xiêm, đu đủ… để mâm ngũ quả thêm sinh động và đẹp mắt. Bàn về mâm ngũ quả ngày Tết ở miền Trung Nơi khúc ruột miền Trung nghèo khó, đất đai vốn cằn cỗi, ít hoa trái. Cùng với đó, thời gian Tết thường rơi vào mùa đông khắc nghiệt, và cả những hậu quả thiên tai để lại từ trước đó chưa dứt nên cây trái đặc sản địa phương rất hiếm.


Người dân quê không quá khắt khe trong hình thức cũng như ý nghĩa của mâm ngũ quả, mà chủ yếu ở tấm lòng thành kính dâng lên ông bà, tổ tiên. Mặt khác, người miền Trung do chịu sự giao thoa văn hóa 2 miền Bắc – Nam nên mâm ngũ quả vẫn bày biện đủ các loại quả trong mâm ngũ quả như: chuối, mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài…


Mâm ngũ quả của miền Nam tuy không được bày, bố trí theo quan niệm ngũ hành nhưng cũng có những kiêng kị nhất định. Miền Nam tuyệt đối không chọn chuối để bày vì nó phát âm khá giống từ “chúi” thể hiện sự nguy khó và không may mắn, quýt cũng là loại quả cấm kị vì có câu “quýt làm cam chịu” hay lê, táo được coi là “lê lết, đổ bể, làm ăn thất bại”. Ở miền Nam bạn sẽ thường thấy các loại trái cây như: mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, sung, dừa, thơm,…


Mâm ngũ quả của người miền Nam thể hiện rõ tính bình dị, dân dã và hóm hỉnh. Mâm ngũ ngày tết với cách sắp xếp các loại như vậy được người dân đọc lai lái giống như “Cầu – Sung – Vừa – Đủ – Xài”. Ngoài những mâm ngũ quả được bày biện theo truyền thống thì hiện nay nhiều mâm ngũ quả được trang trí cách điệu, theo phong thủy với những họa tiết, bài trí sống động và không kém phần độc đáo.


Dù những loài quả bày mâm ngũ quả ngày tết ở ba miền Bắc, Trung, Nam khác nhau nhưng vẫn mang ý nghĩa như những lời chúc hay nhất và ý nghĩa nhất mong sung túc, no đủ, an lành và hạnh phúc. Mâm ngũ quả thật thiêng liêng và mang nhiều ý nghĩa sâu sắc. Đây chính là sự kế thừa và phát huy truyền thống tổ tiên của dân tộc ta. Dù xã hội đang chuyển mình trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhưng truyền thống cha ông vẫn luôn được tiếp nối và gìn giữ nguyên vẹn.

Ảnh minh họa (Nguồn internet)
Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Nguyễn Mỹ Hương

187 chủ đề

43907 bài viết

Cùng chủ đề
0