Triết học Mác – Lênin

Triết học của Các Mác (1818 – 1883) và Phriđrích Ăngghen (1820 – 1895) là sự thừa kế những thành tựu vĩ đại của tư tưởng triết học từ thời cổ đại cho đến cuốỉ thế kỷ XVIII – đầu thế kỷ XIX. Tuy nhiên, triết học của các ông khác một cách căn bản với các quan điểm, các hệ thống và các học thuyết triết học trước đó. Sự sáng tạo ra chủ nghĩa duy vật biện chứng (bao gồm cả chủ nghĩa duy vật lịch sử) của Mác và Ăngghen thực sự là một cuộc cách mạng trong triết học. Nhưng cần thấy rằng, đối với Mác và Ăngghen, nghiên cứu triết học không phải là mục đích tự thân mà nhằm giải quyết những nhiệm vụ thực tiễn của nhân loại. Chủ nghĩa Mác là sự thống nhất chặt chẽ về mặt nội dung của các tư tưởng triết học với các mặt kinh tế – chính trị và xã hội – chính trị của thế giới quan cộng sản chủ nghĩa. Tính chỉnh thể, tính tổng hợp, sự luận chứng cho nhau một cách chặt chẽ của các bộ phận hợp thành của chủ nghĩa Mác làm cho học thuyết này có một ảnh hưởng mạnh mẽ và được phổ biến một cách rộng rãi trên thế giới đang có nhiều biến đổi vào thế kỷ XIX và thế kỷ XX.

Mục đích cao nhất của chủ nghĩa Mác là đề ra và luận chứng về lý luận việc giải phóng nhân loại đang bị áp bức. Tư tưởng cao cả này được thực hiện trong triết học thông qua việc nghiên cứu kinh nghiệm thực tiễn chung và kinh nghiệm tinh thần chung của nhân loại. Và chính kinh nghiệm lịch sử từ giữa thế kỷ XIX đến nay lại chứng tỏ rằng, chủ nghĩa Mác có một ảnh hưởng lớn lao đối với sự phát triển của thế giới hiện đại. Và không một ai trong số những người có tinh thần khoa học trung thực lại không thừa nhận ý nghĩa lịch sử của trết học Mác trong việc phát triển tư tưởng triết học của nhân loại, trong cuộc đấu tranh giải phóng nhân dân lao động. Lịch sử thế giới đã, đang và sẽ phải trải qua những bước thăng trầm, thì đối với con người và sự nghiệp giải phóng nhân loại, ý nghĩa của triết học Mác càng trở nên rõ ràng hơn.

Lịch sử triết học Mác là một vấn đề rộng lớn mà khuôn khổ một chương sách không thể trình bày chi tiết toàn bộ được, ở đây, chúng tôi chỉ trình bày những vấn đề cơ bản nhất của quá trình hình thành và phát triển triết học Mác mà thôi.