Soạn bài Kiểm tra về thơ và truyện hiện đại (ngắn gọn)
Câu 1: STT Tên tác phẩm Tác giả Năm sáng tác Thể thơ Nội dung 1 Đồng chí Chính Hữu 1948 Thơ tự do Vẻ đẹp chân thực, giản dị và tình đồng chí đồng đội thắm thiết, cảm động của anh bộ đội ...
Câu 1:
STT |
Tên tác phẩm |
Tác giả |
Năm sáng tác |
Thể thơ |
Nội dung |
1 |
Đồng chí |
Chính Hữu |
1948 |
Thơ tự do |
Vẻ đẹp chân thực, giản dị và tình đồng chí đồng đội thắm thiết, cảm động của anh bộ đội thời kháng chiến chống Pháp. |
2 |
Bài thơ về tiểu đội xe không kính |
Phạm Tiến Duật |
1969 |
Thơ tự do |
Vẻ đẹp hiên ngang, dũng cảm của người lính lái xe Trường Sơn thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước. |
3 |
Đoàn thuyền đánh cá |
Huy Cận |
1958 |
Thơ bảy chữ |
Hình ảnh cuộc sống lao động rộn rã, tươi vui. |
4 |
Bếp lửa |
Bằng Việt |
1963 |
Thơ tự do |
Cảm xúc chân thành của người cháu và hình ảnh người bà giàu tình thương và đức hi sinh. |
5 |
Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ |
Nguyễn Khoa Điềm |
1971 |
Thơ tự do |
Tình yêu thương con và ước vọng của người mẹ dân tộc Tà-ôi trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. |
6 |
Ánh trăng |
Nguyễn Duy |
1978 |
Thơ năm chữ |
Cảm xúc ân tình với quá khứ gian lao, tình nghĩa. |
7 |
Làng |
Kim Lân |
1948 |
Truyện ngắn |
Tình yêu làng quê, tình yêu đất nước và tinh thần kháng chiến thể hiện qua nhân vật ông Hai. |
8 |
Lặng lẽ Sa Pa |
Nguyễn Thành Long |
1970 |
Truyện ngắn |
Cuộc gặp gỡ thú vị của ông họa sĩ, cô kĩ sư mới ra trường và bác lái xe với người thanh niên làm việc một mình tại trạm khí tượng trên vùng núi cao Sa Pa. |
9 |
Chiếc lược ngà |
Nguyễn Quang Sáng |
1966 |
Truyện ngắn |
Câu chuyện éo le và cảm động về hai cha con ông Sáu và bé Thu. |
Câu 2:
Truyện |
Tóm tắt cốt truyện |
Tình huống chính |
Chủ đề |
Làng |
Suốt mấy ngày, ông Hai luôn chột dạ, đau đớn, tủi hổ khi nghe tin làng mình theo giặc. Khi được tin cải chính, ông vui sướng như người đã chết đi được sống lại. |
- Nỗi đau khổ của ông Hai khi đột ngột nghe tin làng Chợ Dầu của ông theo giặc. - Niềm vui khôn xiết của ông Hai khi được nghe cải chính. |
Ca ngợi tình yêu quê hương, đất nước. |
Lặng lẽ Sa Pa |
Cuộc gặp gỡ tình cờ giữa bốn người: ông họa sĩ già, cô kĩ sư mới tốt nghiệp, bác lái xe và anh thanh niên phụ trách trạm khí tượng trên núi Yên Sơn. |
Xe dừng đột ngột khi vừa qua Sa Pa. |
Khẳng định vẻ đẹp bình dị của con người lao động và ý nghĩa của những công việc thầm lặng. |
Chiếc lược ngà |
Ông Sáu đi kháng chiến, khi trở lại thăm nhà thì con gái đã lên tám tuổi. Bé Thu không nhận ra cha. Khi em nahanj ra cha thì cũng là lúc ông Sáu phải ra đi. Vào khu căn cứ, nhớ lời con, ông Sáu đã làm được một chiếc lược bằng ngà voi để tặng con nhưng ông đã bị hi sinh trong một trận càn. Trước khi nhắm mắt, ông chỉ còn kịp nhờ một người bạn chuyển cây lược cho con. |
- Bé Thu không nhận ra cha. - Khi em nhận ra cha thì cũng là lúc ông Sáu phải ra đi. Vào khu căn cứ. - Ông Sáu hi sinh. |
Ca ngợi tình cảm sâu nặng của người con với người cha đi kháng chiến. |
Câu 3: Nét nổi bật trong tính cách nhân vật ông Hai: Ông là người hay khoe làng của mình, tự hào về cái làng Chợ Dầu của mình; khi nghe tin làng mình làm Việt gian, ông trở nên bị ám ảnh nặng nề, day dứt.
Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật: Nhà văn đã đặt nhân vật của mình vào một tình huống thử thách gay cấn để nhân vật bộc lộ tâm trạng, đó là sự ám ảnh, day dứt của ông Hai khi nghe tin làng mình làm Việt gian. Ngôn ngữ nhân vật sinh động, giàu tính khẩu ngữ, thể hiện được cá tính từng người.
Với ông Hai, tình yêu làng quê và lòng yêu nước hòa quyện làm một.
Câu 4: Vẻ đẹp trong cách sống, trong tâm hồn và những suy nghĩ của nhân vật anh thanh niên một mình trên trạm khí tượng giữa núi cao trong truyện Lặng lẽ Sa Pa:
- Cách sống của anh thanh niên: yêu quý con người và tận tụy với mọi người, tận tụy với công việc, sống giản dị với nhu cầu giản dị.
- Trong sáng, lãng mạn, chân thật, hồn hậu.
- Những suy nghĩ của anh thanh niên khiêm nhường, quý trọng lao động, tràn đầy lòng tin yêu cuộc sống.
Câu 5: Cảm nghĩ về nhân vật bé Thu và tình cha con trong chiến tranh ở truyện Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng:
- Nhân vật bé Thu trong tác phẩm có tình cảm thật sâu sắc, bé cứng bỏi, ương ngạnh nhwung cũng rất ngây thơ, đáng yêu.
- Tình cha con trong chiến tranh là tình cảm sâu nặng. Điều này thể hiện qua việc ông Sáu giữ gìn và nâng niu lời hứa với con, việc ông Sáu vui mừng sung sướng dành hết tâm trí vào việc làm cây lược cho con,..
Câu 6:
- Trong bài thơ Đồng chí (Chính Hữu), vẻ đẹp của hình ảnh người lính được nhà thơ thể hiện là vẻ đẹp bình dị mà cao cả của anh bộ đội Cụ Hồ thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp. Đó là anh bộ đội xuất thân từ nông dân, sẵn sàng bỏ lại những gì quý giá, thân thiết nhất của cuộc sống nơi làng quê để ra đi vì nghĩa lớn:
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay.
Đồng thời, họ bước vào cuộc đời người lính với những gian lao khốn khó đến tột cùng:
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi
Nhưng, ở họ vẫn sáng ngời tình đồng chí đồng đội gắn bó sâu sắc:
Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.
…Thương nhau tay nắm lấy bàn tay!
- Trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật), hình ảnh người lính được hiện lên với vẻ đẹp của những chàng trai có tư thế hiên ngang, tinh thần dũng cảm, coi thường gian khổ hiểm nguy:
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.
Đó là những người lính có tâm hồn sôi nổi, trẻ trung, lạc quan yêu đời:
Không có kính, ừ thì có bụi,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.
tình đồng đội thắm thiết:
Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
và ý chí chiến đấu mãnh liệt vì sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước:
Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước…
Câu 7: Tình yêu con và lòng yêu nước, gắn bó với cách mạng của người mẹ Tà-ôi biểu hiện tinh tế và nhuần nhuyễn trong những lời ru ở bài thơ Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ của Nguyễn Khoa Điềm. Trước hết, tình thường con của người mẹ gắn với tình thương bộ đội, tình thương buôn làng, quê hương gian khổ; cho nên mẹ ước mong có hạt gạo, hạt bắp cùng với niềm mong con mau chóng lớn khôn trở thành chàng trai cường tráng để lao động sản xuất:
- Ngủ ngoan a-kay ơi, ngủ ngoan a-kay hỡi,
Mẹ thương a-kay, mẹ thương bộ đội
Con mơ cho mẹ hạt gạo trắng ngần,
Mai sau con lớn vung chày lún sân...
- Ngủ ngoan a-kay ơi, ngủ ngoan a-kay hỡi,
Mẹ thương a-kay, mẹ thương làng đói.
Con mơ cho mẹ hạt bắp lên đều
Mai sau con lớn phát mười Ka–lưi...
Không những thế, tình thương con của người mẹ còn gắn với tình yêu đất nước đnag ngày đêm anh dũng kháng chiến. Bởi thế, mẹ mong ước con mau lớn để trở thành người lính kiên cường chiến đấu vì độc lập tự do, làm người dân của một đất nước anh hùng :
- Ngủ ngoan a kay ơi, ngủ ngoan a kay hỡi,
Mẹ thương a kay, mẹ thương đất nước.
Con mơ cho mẹ được thấy Bác Hồ,
Mai sau con lớn làm người Tự Do...
Câu 8: Bút pháp xây dựng hình ảnh thơ trong bài thơ Đồng chí (Chính Hữu)
Zaidap.com