Số từ

Trả lời câu hỏi

 Hãy tìm các số tư có trong bai thơ sau:

 " Một canh...hai canh...lại ba canh

Trằn trọc, băn khoăn giấc chẳng thành

Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt

Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh"

 ( Không ngủ được - Hồ Chí Minh) 

Một canh...hai canh...lại ba canh

Trằn trọc, băn khoăn giấc chẳng thành

Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt

Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh"

Trả lời câu hỏi

 Nêu những đặc điểm cơ bản của số từ? ( Về ý nghĩa chung của số từ; về khả năng kết hợp; về chức vụ cú pháp)

thường dùng để chỉ số lượng hay số thứ tự của sự vật. Ví dụ: hai canh, ba canh canh bốn, canh năm...

Khả năng kết hợp: thường kết hợp với danh từ đơn vị để chỉ lượng hoặc chỉ thứ tự sự vật: + Danh từ = chỉ số lưọngDanh từ + = số thứ tự.- thường đứng sau danh từ : thứ, cấp, số, hạng…- Là thành tố phụ trước của cụm danh từ, đứng ở vị trí ngay trước danh từ.

Chức vụ cú pháp:- Trong câu,số từ có thể đảm nhận vai trò một số thành phần như chủ ngữ, vị ngữ…Ví dụ:+ Nước VN là một.+ Nhất nước, nhì phân.+ Ta là một, là riêng,là thứ nhất.....và có thể một mình làm thành câu đặc biệt: Một! Hai!...….nhưng không phổ biến.:

Ngoài ra, ST còn được dùng như 1 yếu tố liên kết cấp câu: liên kết câu chứa nó với các câu sau góp phần tạo mạch lạc cho ngôn bản hoặc văn bản: một là, hai là...; thứ nhất, thứ hai…

số lượng chỉ số lượng chính xác: một, ba, bảy...-Làm yếu tố phụ truớc trong cụm danh từ .Trong câu: làm vị ngữ phải có từ là:Một với một là haiHai thêm hai là bốn...( trừ trường hợp nói về tuỏi tác: Cô ấy đã 24 tuổi rồi)

chỉ lượng ước chừngvài, dăm, mươi,đôi ba, dăm bảy…- chỉ lượng ước chừng không thể kết hợp vói các danh từ để làm số thứ tựVD: canh bốn, canh năm..(+)Canh vài..(-)- ước chừng không thể trả lời cho câu hỏi: bao nhiêu, mấy như những số từ khác một các trực tiếp mà phải kết hợp với danh từ đơn vị đứng sau.

loại này không làm vị ngữ trong câu cho dù kết hợp với từ là

chỉ số thứ tựTrong ngôn ngữ Ấn- Âu có 1 hệ thống từ chỉ số thứ tự, như:Tiếng Pháp: premier; seconde, troixieme, quatieme..Tiếng Anh: first, second, third…nhưng tiếng Việt phải thêm các yếu tố như thứ, số,cấp, hạng....- Vị trí : sau danh từ: tầng 3; phòng 4..- Thường thêm các yếu tố: thứ, số,cấp, hạng....- Có thể làm vị ngữ 1 cách trực tiếp.VD: Nó nhất thì tôi thứ nhìAi mà hơn nữa tôi thì thứ ba.

Thảo luận

Các từ đôi, cặp, tá, chục, trăm, nghìn, triệu, tỉ... có phải là số từ không?

đôi, chục, tá,cặp..: => Mang ý nghĩa chỉ số nhưng có hoạt động ngữ pháp giống danh từ, làm thành tố chính của cụm danh từ.VD: Tất cả những đôi găng tay đó…