Phân tích nhân vật Phương Định trong truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê

Đánh giá bài viết Lê Minh Khuê( 1949) quê ở Tĩnh Gia, Thanh Hóa là cây bút chuyên về viết truyện ngắn. Trong chiến tranh các tác phẩm của chị hầu hết viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ trên tuyến đường Trường Sơn. Tiêu biểu là “những ngôi sao xa xôi”, tác phẩm ra đời năm 1971 khi cuộc kháng chiến chống Mỹ của quân và dân ta đang diễn ra ác liệt. Truyện làm nổi bật tâm hồn trong sáng ...

Lê Minh Khuê( 1949) quê ở Tĩnh Gia, Thanh Hóa là cây bút chuyên về viết truyện ngắn. Trong chiến tranh các tác phẩm của chị hầu hết viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ trên tuyến đường Trường Sơn. Tiêu biểu là “những ngôi sao xa xôi”, tác phẩm ra đời năm 1971 khi cuộc kháng chiến chống Mỹ của quân và dân ta đang diễn ra ác liệt. Truyện làm nổi bật tâm hồn trong sáng hồn nhiên thơ mộng, tinh thần chiến đấu dũng cảm của tổ trinh sát mặt đường, Nho, Phương Định và chị Thao, nhưng có lẽ gây ấn tượng, lòng mến phục nhất với độc giả là Phương Định.

Trước hết, chuyện xoay quanh nhân vật chính là Phương Định – cô gái Hà Nội lãng mạng và mơ mộng xung phong vào chiến trường, cô sống cùng đồng đội là chị Thao, Nho trên cao điểm giữa vùng trọng điểm ở Trường Sơn, họ sống trong một cái hang, công việc của họ là đo khối lượng đất đá san lấp mặt đường đánh dấu những quả bom chưa nổ thì phá bom. Công việc vất vả là nguy hiểm phải đổi mặt với thần chết từng phút, từng giờ, nhiệm vụ quan trọn đầy gian khổ hi sinh cuẩ họ đã phần nào thể hiện hiện thực của cuộc chiến tranh gian khổ và ác nghiệt, cũng từ đó, ta thấy sáng ngời tinh thần yêu nước đầy quả cảm của các cô gái thanh niên xung phong.

Đối với Phương Định ấn tượng đầu tiên về cô là vẻ đẹp bề ngoài đáng yêu trẻ trung, xinh xắn và đầy sức sống, chẳng phải ngẫu nhiên mà các anh pháo thủ và lái xe lại hay hỏi thăm cô hay” viết những thư đường dài gửi đường dây”, ” dù có thể chào hỏi hằng ngày”, Phương Định cảm nhận được điều đó cô thấy vui và tự hào, nhưng chưa dành tình cảm cho một ai. Cô thích ngắm mình trong gương và làm điệu hoặc kiêu kỳ một cách đáng yêu khi thấy đông đôi của mình tiếp xúc với một anh  bộ đội nói giỏi nào đó. Phương Định vừa bước qua tuổi học trò hồn nhiên vô tư, cô mang theo vào chiến trường đầy ác liệt cả những nét đáng yêu của một cô gái mới lớn, mang theo cả một tâm hồn mơ mộng hồn nhiên yêu đời, cô mê hát, sống trong cảnh ác liệt của chiến tranh cô vẫn không bỏ đi sở thích của mình” cô thích quan họ Bắc Ninh, dân ca ý trữ tình, đặc biệt là bài ” ca -chiu-sa” của hồng quân Liên Xô”, tiếng hát ấy đã át tiếng bom để động viên đồng đội cũng chính là động viên chính bản thân mình đồng thời cô gửi vào tiếng hát lỗi khát khao tuổi trẻ của người chiến sĩ mong được trở vê quê hương yêu dấu được gặp lại những người thân yêu sau bao năm chờ đợi.

Phương Định luôn sống với những kỉ niệm của thiếu nữ vô tư, chỉ gặp một trận mưa đá ở cô lập tức toát lên niềm vui con trẻ. Cô nhặt những viên mưa đá  rồi bâng khuâng ngơ ngác khi thấy nó tan biến bất ngờ, cũng nhanh như khi nó ập đến, cô nhớ đến tuổi thơ của mình, những kỉ niệm đó làm dịu mát tâm hồn cô trong hoàn cảnh khốc liệt trong cái không khí” nóng bỏng” của chiến tranh.

Cũng như bao cô gái thanh niên xung phong khác, ở Phương Định nổi bật tinh thần gan dạ, dũng cảm, thái độ bình tĩnh vượt lên mọi nguy hiểm. Điều đó được thể hiện cụ thể qua một lần phá bom trên cao điểm. Sau những đợt thả bom của giặc, cô cùng đồng đội chạy lên cao điểm để làm nhiệm vụ, nơi còn có nhiều quả bom chưa nổ, không gian lúc đó vắng lặng đến đáng sợ nhưng cô không hề sợ hãi và có cảm giác như các chiến sĩ đang dõi theo mình, vì vậy cô cảm thấy yên tâm hơn, cô quyết định không đi khom bởi, đây là cảm giác vừa thể hiện lòng tự trọng, vừa thể hiện ý chí mạnh mẽ, cô dũng cảm vượt qua mọi nguy hiểm, khi phá bom ” dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom” lưỡi xẻng thỉnh thoảng lại chạm vào quả bom, một tiếng động sắc đến gai người vang lên cứa vào da thịt ” tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình là quá chậm, nhanh lên một tí vỏ quả bom nóng, một dấu hiệu chẳng lành” có thể nói cách miêu tả của tác giả thật tài tình khiến cho người đọc cảm thấy rùng mình như Phương Định càng cảm thấy  rõ hơn sự bình tĩnh gan dạ của cô. Những khi đối mặt với quả bom cô cũng có nghĩ đến cái chết ” nhưng một cái chết mờ nhạt không cụ thể”, đó chỉ là một ý nghĩ thoáng qua mà với cô cái chính lúc này là ” liệu mìn có nổ không,  bom có nổ không? không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai, có nghĩa là trong suy nghĩ của cô lúc nào cô cũng luôn cô gắng hoàn thành nhiệm vụ một cách xuất sắc dù có phải hi sinh. Chính sự gan dạ, dũng cảm, tinh thần trách nhiệm cao đã giúp Phương Định thực hiện tốt công việc của mình.

Ngoài sự dũng cảm trong công việc Phương Định còn cho ta thấy toát lên tình cảm đồng đội, đồng chí nồng ấm, gắn bó, cô luôn yêu thương trìu mến đồng đội, lo lắng cho chị Thao lên cao điểm chưa về đến nỗi ” nói như gắt vào máy” khi đại đội trưởng hỏi tình hình, rồi khi Nho bị thương cô chăm sóc tận tình như một cô ý tá, sự chăm sóc tận tình của phương Định đã làm cho Nho nhanh chóng khỏe lại, cô dành tình cảm yêu mến của mình với những người chiến sĩ đang trực tiếp chiến đấu, tình đồng đội thật thiêng liêng, đáng quý, nó đã tiếp thêm sức mạnh để cô hoàn thành nhiệm vụ của mình.

Nhân vật Phương Định để lại dấu ấn không phai mờ trong lòng bạn đọc là nhờ nghệ thuật xây dựng nhân vật độc đáo của Lê Minh Khuê. Ở đây chuyện được kể theo ngôi thứ nhất, cũng là nhân vật chính nên đã tạo điều kiện để tác giả tập trung miêu tả thành công thế giới nội tâm của nhân vật, nó làm cho cây truyện diễn tả một cách chân thực, tự nhiên. Ngoài ra, truyện còn hấp dẫn bạn đọc ở việc tạo tình huống căm go căng thẳng của cuộc chiến tranh. Đặc biệt, Lê Minh Khuê đã sử dụng rất thành công các kiểu câu ngắn, rút gọn, đặc biệt để diễn tả không khí căng thẳng ác liệt của chiến trường. Nhưng giữa cái ác liệt ấy vẻ đẹp của Phương Định cũng như các cô gái vẫn tỏa sáng, sức trẻ và lòng yêu nước, khát vọng hòa bình đã tạo nên sức mạnh cho cuộc kháng chiến gian khổ và anh hùng.

Truyện ngắn ” những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê đã làm sống lại trong lòng bạn đọc hình ảnh đẹp của những cô gái thanh niên xung phong trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, đặc biệt là Phương Định, một cô gái hồn nhiên, trong sáng, mơ mộng và tinh thần chiến đấu vô cùng lạc quan dũng cảm, Phương Định chỉ là một ngôi sao nhỏ bé nhưng sẽ luôn tỏa sáng lấp lánh trên bầu trời cách mạng Việt Nam, cô mãi là hình ảnh đẹp tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

Từ khóa tìm kiếm

• phân tích nhân vất phương định trong tác phẩm những ngôi sao xa xoi
• phân tích nhân vật phương định trong tác phẩm những ngôi sao xa xôi lớp 9
• phân tích nhân vật phương định trong truyện ngắn những ngôi sao xa xôi
• phương định là một cô gái rất gan dạ dũng cảm em hãy làm sáng tỏ ý kiến đó