Người lưỡng tính
Lưỡng tính (còn gọi là ái nam ái nữ, á nam á nữ, bán nam bán nữ) là một hiện tượng về giới tính (nam/nữ) ít gặp trong cuộc sống. Thường thì hiện tượng này chỉ phát hiện khi một đứa trẻ vào giai đoạn tiền trưởng thành. Vào giai đoạn này, đứa ...
Lưỡng tính (còn gọi là ái nam ái nữ, á nam á nữ, bán nam bán nữ) là một hiện tượng về giới tính (nam/nữ) ít gặp trong cuộc sống. Thường thì hiện tượng này chỉ phát hiện khi một đứa trẻ vào giai đoạn tiền trưởng thành. Vào giai đoạn này, đứa trẻ bắt đầu phát triển hoàn thiện cơ quan sinh dục chính, thì cơ quan sinh dục phụ của chúng cũng bắt đầu hình thành và tồn tại song song với nhau. Những người lưỡng tính thực sự, trong cơ thể có cả buồng trứng và tinh hoàn, rất hiếm. Phần lớn các trường hợp ái nam ái nữ thường gặp là lưỡng tính giả.
Khái niệm người lưỡng tính (người có cơ quan sinh dục bất thường) là hoàn toàn khác với khái niệm người đồng tính (người có cấu tạo cơ thể bình thường) do đó khái niệm người lưỡng tính giả cũng không liên quan đến khái niệm đồng tính luyến ái giả.
Có các dạng người lưỡng tính sau đây, tất cả các dạng người này đều có cấu tạo cơ quan quan sinh dục bất thường.
Lưỡng tính giả ở nữ
Bệnh nhân là nữ, có buồng trứng hẳn hoi, nhưng do tuyến thượng thận sản xuất quá nhiều hoóc môn nam androgen nên bộ phận sinh dục ngoài bị nam hóa, như âm vật phì đại, 2 môi lớn to và dính nhau như bìu. Trường hợp nam hóa nặng có thể tạo nên đoạn niệu đạo - âm vật giống như người nam có tinh hoàn ẩn.
Nguyên nhân thường gặp nhất là hội chứng thượng thận sinh dục. Một số trường hợp do mẹ có dùng thuốc chứa androgen khi mang thai, mẹ bị u nam hóa buồng trứng.
Lưỡng tính giả ở nam
Bộ nhiễm sắc thể vẫn là 46 XY như mọi đàn ông khác, nhưng bộ phận sinh dục lại giống nữ. Nguyên nhân là hoóc môn nam testosteron và MIS - một chất cần cho sự phát triển giới tính nam - không được tiết ra đủ.
Bệnh nữ hóa có tinh hoàn
Người bệnh có tinh hoàn và có bộ nhiễm sắc thể XY, là đàn ông nhưng cơ quan sinh dục ngoài không nhạy cảm với testosteron nên không biệt hóa thành dương vật. Họ có âm đạo (thường bị tịt một đầu, không có tử cung, vòi tử cung có nhưng kém phát triển). Đến khi dậy thì, ngực lớn lên nhưng không hành kinh, lông mu ít hay không có. Các tinh hoàn thường ở trong bụng hay ống bẹn, cũng có khi ở môi lớn.
Về phương diện phôi thai học, những người này giống lưỡng tính giả ở nam, song họ không có cảm giác lưỡng tính mà coi mình hoàn toàn là phụ nữ do bộ phận sinh dục ngoài như người nữ bình thường, được nuôi dạy như nữ. Thông thường họ được xử lý mổ lấy tinh hoàn ngay sau khi phát hiện bệnh để tránh xáo trộn tâm lý.
Lưỡng tính thật
Hầu hết các trường hợp lưỡng tính thật sống ngoài xã hội bề ngoài có dạng nữ. Họ có cả tinh hoàn và buồng trứng (tách riêng hay nhập chung thành tuyến tinh hoàn - buồng trứng) nhưng chúng thường không có tính năng hoạt động. Nguyên nhân gây lưỡng tính thật là có bất thường trong quá trình phân định giới tính.
Loạn sinh tuyến sinh dục kết hợp
Những trường hợp này cũng rất hiếm: Bệnh nhân có tinh hoàn một bên, bên kia không rõ ràng. Cấu trúc đường sinh dục thường là nữ, song đôi khi cũng có vài cấu trúc dạng nam. Các bộ phận sinh dục ngoài có thể là nữ, nam hay pha trộn cả hai. Khi dậy thì, bệnh nhân không phát triển vú, không hành kinh.
Salmacis và Hermaphroditos nhập làm một
Truyền thuyết về những người có giới tính không xác định đã xuất hiện từ thời cổ đại. Hai vị thần Hermes và Aphrodite đã ghép tên họ để đặt cho con trai là Hermaphroditos. Vì tiên nữ (nymph) Salmacis yêu Hermaphroditos nhưng bị từ chối nên đã ước nguyện thân thể hai người nhập làm một. Lời ước được chứng giám, và xuất hiện một con người vừa nam vừa nữ, hình tượng được thể hiện như là vừa có vú vừa có dương vật. Thần thoại Hy Lạp cũng nói đến Tiresias là người mà theo huyền thoại khi thì là đàn ông, khi thì là phụ nữ.
Lê Văn Duyệt
Josephine Joseph
Cheryl Chase
Erik Schinegger
