Lịch sử thành lập AGTT, các cuộc đàm phán thương mại của vòng đàm phán Urugoay và hệ thống WTO

Trong những năm ngay sau Đại chiến thế giới thứ hai các nước đó cú những cố gắng quan trọng ban đầu để thông qua các quy tắc điều chỉnh các quan hệ thương mại quốc tế.

Những cố gắng này đó dẫn đến việc thông qua Hiệp định chung về thuế quan và thương mại (mà sau này thường được gọi là AGTT) vào năm 1948. Các quy tắc của AGTT áp dụng cho thương mại quốc tế về hàng hóa. Qua các năm sau, văn bản của AGTT đó được sửa đổi để bao gồm thêm nhiều điều khoản mới, đặc biệt để xử lý cỏc vấn đề vướng mắc trong thương mại của các nước đang phát triển. Ngoài ra nhiều hiệp định kèm theo chi tiết hóa một số điều khoản chính của AGTT cũng đó được thông qua.

Các quy tắc của AGTT và cỏc hiệp định kèm theo sau này đó được sửa đổi thêm và cập nhật để đáp ứng các điều kiện đang thay đổi của thương mại quốc tế trong vũng đàm phán thương mại Urugoay được tổ chức từ 1986 đến 1994. Văn bản của AGTT, cùng các quyết định thông qua trong khuôn khổ AGTT trong các năm sau đó và các văn kiện giải thích được thiết lập trong vùng đàm phán Urugoay, về sau được gọi là AGTT 1994. Các Hiệp định riêng rẽ cũng đó được thông qua cho các lĩnh vực như nông nghiệp, hàng dệt, trợ cấp, chống bán phá giá, biện pháp tự vệ và các vấn đề khác, cùng với AGTT 1994, chúng tạo thành các văn kiện cấu thành các hiệp định đa biên về thương mại hàng hóa. Vũng đàm phán Urugoay cũng đó dẫn đến việc thông qua các quy tắc mới điều tiết thương mại dịch vụ và các khía cạnh liên quan đến thương mại của quyền sở hữu trí tuệ.

Một trong những thành tựu khỏc nữa của vũng đàm phán Urugoay là việc thành lập WTO, AGTT, khuôn khổ các cuộc đàm phán này, đó khụng cũn là một tổ chức riờng biệt nữa mà được nhập vào WTO.

Hệ thống WTO hỡnh thành từ vũng đàm phán Urugoay giờ đây bao gồm các hiệp định chính sau đây.

• Các hiệp định đa biên về thương mại hàng hóa bao gồm cả Hiệp định chung về thuế quan và thương mại (AGTT 1994) và các Hiệp định kèm theo.
• Hiệp định chung về mục tiêu dịch vụ (AGTT)
• Hiệp định về các khía cạnh liên quan đến thương mại của quyền sở hữu trí tuệ (TRIPS).

WTO chịu trách nhiệm giám sát việc thực hiện các Hiệp định này. Tổ chức này cũng đóng vai trũ là diễn đàn đàm phán giữa các nước nhằm tự do hóa hơn nữa thương mại hàng hóa và thương mại dịch vụ. Nó cũng đưa ra một cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại giữa các nước thành viên. Bất cứ nước thành viên nào cho rằng thương mại của mỡnh bị ảnh hưởng bất lợi vỡ một nước khác không tuân thủ các quy tắc, nếu không đi đến một giải pháp thỏa đáng thông qua tham vấn song phương, có thể đưa ra WTO để giải quyết.

Mọi vấn đề quan trọng cuộc thẩm quyền của WTO được quyết định tại Hội nghị Bộ trưởng các nước thành viên. Hội nghị hai năm họp ít nhất 1 lần.