Kính đeo của vận động viên bắn súng tại Olympic có tác dụng gì?

Tại Thế vận hội mùa hè Rio 2016, ở bộ môn bắn súng, chúng ta được chứng kiến nhiều trận đấu gay gấn, và trong hầu hết các trận đấu này, thứ xuất hiện thường xuyên nhất có lẽ chính là chiếc kính có phần hơi dị của các tuyển thủ. Vậy phụ kiện này có tác dụng gì? Trong bắn súng, điều quan trọng nhất chắc chắn là làm sao để đưa đạn trúng mục tiêu, và chiếc kính đặc biệt nói trên sẽ đóng vai trò hỗ trợ cho các vận động viên trong quá trình ngắm bắn.

Có nhiều loại kính khác nhau, từ mức rẻ nhất chỉ vài đô (chỉ có tác dụng bảo vệ) cho đến loại lên đến hàng trăm USD hoặc hơn. Một cặp kính của nhà sản xuất Thụy Sĩ Champion Choice được làm từ gần 100 thành phần, cho thấy mức độ phức tạp của một chiếc kính thuộc loại cao cấp. Tuy nhiên, chung quy lại thì mỗi chiếc kính hỗ trợ đều có 3 thành phần cơ bản, trong đó bao gồm: một thấu kính, một mống mắt cơ khí, và các miếng che ở 2 bên.

Thấu kính có thể được tùy chỉnh theo toa thuốc của các VĐV, tuy nhiên đây không phải là chức năng chính của nó. Khi mắt ở trạng thái nghỉ ngơi; nó sẽ hiệu quả hơn trong việc tập trung vào các vật ở xa so với ở gần. Do đó, tập trung nhìn vào một cái gì đó ở ngay trước mắt đòi hỏi mắt điều tiết nhiều hơn và có thể dẫn đến mệt mỏi. Vì vậy, bổ sung thêm một thấu kính theo toa của xạ thủ có thể giúp mắt dễ dàng hơn khi phải tập trung vào việc căn chỉnh thước ngắm sao cho trùng với mục tiêu trên bia. Tuy nhiên, thấu kính bên cạnh lợi ích cũng tạo ra một vấn đề: tập trung quá nhiều vào thước ngắm có thể khiến mục tiêu trở nên mờ đi. Đó là lúc mà mống mắt cơ khí và miếng che tỏ ra hữu dụng.

Xạ thủ người Nga Vitalina Batsarashkina trong phần đấu 25m súng ngắn​.

"Mắt của bạn cũng giống như ống kính của máy ảnh", Tom Gaylord, một xạ thủ cho biết. Nếu bạn được trang bị một máy ảnh thay vì một khẩu súng, việc focus vào mục tiêu sẽ trở nên đơn giản hơn, giống như việc thu hẹp khẩu độ ống kính. Việc này làm tăng khoảng cách mà các đối tượng sẽ xuất hiện trong vùng tập trung (hay còn được giới nhiếp ảnh gọi là "độ sâu trường ảnh"). Độ sâu này càng tăng, đồng nghĩa với việc bạn có thể vừa tập trung vào mục tiêu, vừa kiểm soát được thước ngắm một cách rõ ràng nhất.

Để thực hiện được điều này, xạ thụ thường gắn cái gọi là "mống mắt cơ khí" vào ngay phía sau thấu kính, cho phép họ kiểm soát độ sâu của tầm nhìn, thông qua việc thu hẹp khẩu độ và giảm lượng ánh sáng chiếu vào mắt. "Càng ít ánh sáng chiều vào, chiều sâu tầm nhìn của bạn sẽ càng lớn", Gaylord nói. (Bạn có bao giờ cố gắng nheo mắt để nhìn rõ một cái gì đó ở xa chưa? Cơ chế hoạt động của mống mắt cơ khí này cũng giống như vậy). Tương tự, các tấm che đóng vai trò giảm lượng ánh sáng đi vào con ngươi của xạ thủ. Ngoài ra, chúng còn có tác dụng hạn chế tầm nhìn ở hai bên của VĐV, giúp họ khỏi phân tâm bởi vận động của các xạ thủ bên cạnh.

Mặc dù nghe có vẻ nghiêm trọng, song những cặp kính như thế này không nhất thiết phải được trang bị. Ở một sân chơi, một đấu trường lớn như Olympic, bất cứ cơ hội nào được phép nhằm gia tăng khả năng chiến thắng đều phải được tận dụng, và kính hỗ trợ là một trong số đó.