Hang đá Vân Cương
(chữ Hán: 云冈石窟 yúngāng shíkū, âm Hán Việt: Vân Cương thạch quật) là một trong những hang nhân tạo lớn nhất Trung Quốc. Hang được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới năm 2001. nằm ở phía Nam chân ...
(chữ Hán: 云冈石窟 yúngāng shíkū, âm Hán Việt: Vân Cương thạch quật) là một trong những hang nhân tạo lớn nhất Trung Quốc. Hang được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới năm 2001.
nằm ở phía Nam chân núi Vũ Châu, phía Tây thành phố Đại Đồng (tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc) 16 km về phía tây. Do có vị trí gần mây nên nó được gọi là Vân Cương.
Hang bắt đầu được đục khắc vào năm thứ hai Hưng An thời Bắc Ngụy (năm 453), hoàn thành vào năm 494, trước khi triều đình Bắc Ngụy dời đô đến Lạc Dương.
Một trong những tượng lớn tại Vân Cương.
Công trình tạc tượng kéo dài cho mãi đến giữa những năm Chính Quan (từ năm 520 đến năm 525) mới hoàn thành. Hang đá đục tạc theo sườn núi, dài khoảng một km từ đông sang tây, nội dung phong phú, khí thế hoành tráng. Pho tượng cao nhất 17 m, tượng nhỏ nhất chỉ vài cm. Các pho tượng Bồ tát, lực sĩ, Phi thiên rất sinh động và hoạt bát. cùng với hang Mạc Cao Đôn Hoàng tỉnh Cam Túc và Hang đá Long Môn tỉnh Hà Nam được coi là ba hang đá lớn Trung Quốc, là một trong những kho tàng nghệ thuật khắc đá quý giá nổi tiếng trên thế giới.
Trong hang hiện còn lại 45 động chính, 252 khám động lớn nhỏ, 51.000 pho tượng đá. Đường nét điêu khắc trên thân cột tháp rất tinh xảo và tỉ mỉ, đã kế thừa tinh hoa nghệ thuật hiện thực của thời nhà Tần và thời nhà Hán (221 TCN - 220).
Các hang đá đều nằm trên cùng một quả núi, kéo dài 1km từ Đông sang Tây có khoảng 53.000 hang đá với hơn 51.000 pho tượng bằng đá. Đây được xem là một trong những quần thể hang đá cổ nhất của Trung Quốc. Theo sử sácg ghi lại, vào năm Hòa Bình thời Bắc Ngụy ( 460- 465) vị chủ trì Huyền Diệu - một vị hòa thượng nổi tiếng đã phát hiện ra 5 hang đá trên núi Vũ Chu ( từ hàng đá thứ 6 đến hang đá thứ 20) trong quần thể hang đá Vân Cương và là 5 hang đá được phát hiện sớm nhất ở thành phố Đại Đồng. Hang đá số 5 và số 6 nằm ở giữa quần thể hang đá Vân Cương được phát hiện vào năm 465 – 494 trước khi Hoàng đế Hiến Văn dời đô về Lạc Dương. Hang đá số 7 và số 8 ở giữa quần thể hang đá Vân Cương và là 2 hang đá được phát hiện sớm thứ 2 ở Đại Đồng. Hang đá số 9 đến hang đá số 13 được phát hiện vào năm thứ 8 Thái Hòa đời vua Hiến Văn ( năm 484). Các pho tượng đá trong hang số 14 có nhiều hình thù khác nhau . Trên vách núi phía Tây hang đá này còn rất nhiều pho tượng khác, trong hang đá số 15 có hơn một vạn pho tượng to nhỏ với tư thế ngồi. Hang đá này còn gọi là “ Động vạn phật”. Từ hnag đá số 21 đến hang số 45 và một số hang đá chưa được đánh số đa phần được phát hiện sau năm thứ 18 Thái Hòa thời Bắc Ngụy ( năm 494) .Quần thể hang đá Vân Cương được mệnh danh là bảo tàng văn vật quan trọng của Trung Quốc
