Giải thích câu thành ngữ “Bình cũ rượu mới”

Đề bài: Em hãy giải thích câu thành ngữ “Bình cũ rượu mới”

Bài làm     

Thành ngữ “Bình cũ rượu mới” được sử dụng trong cuộc sống của chính chúng ta, nhưng dường như nó không được thông dụng trong đời sống nhiều lắm mà nó lại được thể hiện nhiều trong các sáng tác văn chương.

Trong  tiếng Việt đa dạng của ta thì có rất nhiều những câu thành ngữ  được nói đến như “bình cũ rượu mới chính là câu nói được dùng để nói về các tác phẩm văn nghệ dùng hình thức, thể tài, hay đó có thể chính là những thủ pháp cũ để diễn tả nội dung, đề tài, chủ đề mới hơn. Thành ngữ “Bình cũ rượu mới” là một hình ảnh so sánh rất hay.

Cơ cấu ý nghĩa của thành ngữ ta cần giải thích ở đây là “bình cũ rượu mới” lại như khá đơn giản. Nếu như chúng ta khai thác và lần theo tính biểu trưng của các từ “bình” , “rượu” thì chắc chắn cũng sẽ sáng rõ. Bình được biết đến chính là dụng cụ bằng sành, sứ có bầu chứa lại có miệng nhỏ và tùy theo cỡ cũng như kiểu mà người ta dùng để đựng vôi, đựng rượu hay có thể dùng để cắm hoa. Chính vì thế mà lại có được bình vôi, bình rượu, bình hoa. Ta dường như cũng thấy được bình trong thành ngữ này là bình rượu. Qủa thực đây là câu thành ngữ có giá trị biểu trưng, có giá trị biểu trưng cho "cái chứa đựng". Còn đối với “rượu” lại như được biết đến chính là "cái được chứa đựng ở chính trong bình. Có lẽ rằng chính "Cái chứa đựng" và "cái được chứa đựng – “Bình” thực chất là cách nói về hình thức và nội dung. Và chính vì thế mà khi nói bình cũ rượu mới thì ai cũng có thể hiểu được là hình thức cũ, nội dung mới. Đặc biệt hơn ta như thấy được chính kiều đáng quan tâm là tại sao có bao nhiêu thứ "chứa đựng" và cả được "chứa đựng" khác nhau. Nhưng người viết chỉ chọn “bình” và “rượu” để có thể làm biểu trưng cho hình thức và nội dung? Lại thêm một khúc mắc nữa, tại sao thành ngữ bình cũ rượu mới lại thường chỉ hình thức nội dung của các tác phẩm văn nghệ mà thôi, chứ hhoafn toàn không nhải là của cái gì trong xã hội?

Trước hết, để nói và hiểu được câu này ta như phải nói rằng, việc tìm ra 'một' liên hệ giũa nội dung và hình thức hay nói cách khác đó chính là giữa những "cái chứa đựng" và "cái được chứa dựng' không phải là chuyện dễ, nhất là khi trình độ dân trí chưa cao như những thơi kì trước đây. Cũng không phải bất kì một ai trong xã hội cũng quan tâm đến điều này. Ta như thấy được dường như đó là công chuyện của tầng lớp thượng lưu, có học vấn trong xã hội.

Nhất là chính những tầng lớp này trong xã hội phần lớn là thi sĩ, thi sĩ nhũng người am hiểu. Hơn nữa họ lại chính là những người có khả năng sáng tác, thưởng thức văn nghệ và cái thú của những thi nhân xưa là vừa làm thơ hay cả bình thơ. Thú vui cuar người xưa cũng chính là vừa uống rượu, ngắm trăng, xem hoa, nhàn đàm sự thế. Đối với họ, bình và rượu chính là những hình ảnh những cái thật gần gũi, quen thuộc và cũng đầy thi hứng Bình rượu túi thơ mà lại! Vậy đem ví thơ ca nói riêng, tác phẩm văn nghệ nói chung với bình rượu là hợp lệ nhất.

Người xưa thật tinh tế khi đã lấy bình để ví với hình thức tác phẩm, còn lại lấy rượu ví với nội dung tác phẩm thì chẳng những đúng mà còn nói được cái ý về quan hệ kế thừa giữa cái mới với cái cũ, giữa cái hiện đại với cái truyền thống cả. Thật là ý nghĩa biết bao nhiêu.

Minh Nguyệt

Từ khóa tìm kiếm

• phân tích câu bình cũ rượu mới
• phân tích bình cũ rượu mới