Đề thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 8 trường THCS Bách Thuận, Thái Bình năm học 2016 - 2017

Đề thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 8 trường THCS Bách Thuận, Thái Bình năm học 2016 - 2017

Đề thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 8

. Đề thi do các thầy cô giáo giảng dạy môn Ngữ văn tại trường THCS Bách Thuận thuộc Phòng GD&ĐT Vũ Thư, tỉnh Thái Bình biên soạn. Ở câu hỏi làm văn đề yêu cầu thí sinh chứng minh lòng yêu cuộc sống tha thiết và niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiến sĩ Cách mạng trong cảnh tù đày qua bài thơ Khi con tu hú.

Đề thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 8 Phòng GD&ĐT Tây Hồ, Hà Nội năm học 2016 - 2017

Đề kiểm tra 1 tiết học kì 2 môn Ngữ văn lớp 8 trường THCS Cao Dương, Hà Nội năm học 2016 - 2017

Bộ đề thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 8

I. PHẦN ĐỌC – HIỂU: (4,0 điểm)

Đọc 2 câu thơ sau và trả lời câu hỏi:

Bàn đá chông chênh dịch sử đảng
Cuộc đời cách mạng thật là sang.

Câu 1 (1,0 điểm): Hai câu thơ trên trích trong bài thơ nào? Tác giả là ai? Nêu hoàn cảnh sáng tác của bài thơ.

Câu 2 (2,0 điểm): Viết đoạn văn ngắn nêu cảm nhận của em về cách dùng từ "sang" trong câu thơ trên.

Câu 3 (1,0 điểm): Chỉ ra hành động nói trong mỗi câu văn sau:

Trẫm muốn dựa vào sự thuận lợi của đất ấy để định chỗ ở. Các khanh nghỉ thế nào?

(Chiếu dời đô của Lí Công Uẩn)

II. PHẦN LÀM VĂN: (6,0 điểm).

Qua bài thơ Khi con tu hú của Tố Hữu hãy chứng minh lòng yêu cuộc sống tha thiết và niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiến sĩ Cách mạng trong cảnh tù đày.

Đáp án đề thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 8

I/ PHẦN ĐỌC – HIỂU: 3,0 điểm

Câu 1: (1,0 điểm)

• Hai câu thơ trên trích trong văn bản Tức cảnh Pác Bó
• Tác giả: Hồ Chí Minh
• Hoàn cảnh sáng tác: Tháng 2 năm 1941 sau 30 năm hoạt động ở nước ngoài Bác trở về nước, Người sống và làm việc ở Pác Bó (Cao Bằng) trong điều kiện hết sức gian khổ. Bài thơ Tức cảnh Pác Bó ra đời trong hoàn cảnh đó.

Câu 2: (2,0 điểm)

• Về kỹ năng: Học sinh viết đúng hình thức đoạn văn.
• Về nội dung: Học sinh làm rõ một 2 ý sau đây.
• Cái sang ở đây là sang trọng giàu có về mặt tinh thần của người cách mạng lấy lý tưởng cứu nước làm lẽ sống, không hề bị khuất phục trước khó khăn.
• Đó còn là cái sang trọng của một nhà thơ luôn hòa hợp hợp với thiên nhiên, làm chủ cuộc sống trong bất kỳ hoàn cảnh nào.

Câu 3: (1,0 điểm)

Đoạn văn gồm 2 câu:

Câu 1: Hành động nói: Trình bày (0,5 điểm)

Câu 2: Hành động hỏi (có bộc lộ tình cảm của tác giả) (0,5 điểm) 1,0 điểm

II/ PHẦN LÀM VĂN: (6,0 điểm)

1. Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn về tác giả, tác phẩn và vấn đề cần chứng minh.

Tố Hữu vừa là nhà thơ vừa là nhà cách mạng, trong cuộc đời hoạt động cách mạng của mình ông đã từng bị bắt giam, bị tù đày. Bài thơ Khi con tu hú được sáng tác ở nhà lao Thừa Phủ lúc đó tác giả còn rất trẻ. Bài thơ đã thể hiện thật rõ nét lòng yêu cuộc sống tha thiết và niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiến sĩ Cách mạng trong cảnh tù đày.

2. Thân bài: trình bày các luận điểm để làm sáng tỏ vấn đề:

a. Luận điểm 1: Lòng yêu cuộc sống tha thiết của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đày.

• Hoàn cảnh: Đang say sưa hoạt động cách mạng thì người chiến sĩ cộng sản bị địch bắt giam trong nhà lao Thừa Phủ vì thế mà tác giả đã say xưa thể hiện lòng yêu cuộc sống của mình chỉ qua âm thanh của tiếng chim tu hú. Trong bốn bức tường sà lim khi nghe được âm thanh ấy lập tức nhà thơ đã tưởng tượng ra một khung cảnh mùa hè chốn đồng quê thanh bình. (HS trích 6 câu thơ đầu).

Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không.

• Sáu câu thơ lục bát thanh thoát mở ra cả một thế giới rộn ràng tràn trề nhựa sống.
• Chỉ là trong tưởng tượng nhưng cảnh mùa hè hiện lên thật cụ thể và sống động đủ cả âm thanh, màu sắc và hương vị
• Âm thanh: tiếng chim tu hú, tiếng sáo diều
• Màu sắc: màu vàng của lúa chiêm đang chín trên cánh đồng, của hạt bắp phơi trên sân và màu vàng của nắng...
• Hương vị ngọt ngào của trái chín
• Bầu trời khoáng đạt tự do trong cảm nhận của người tù...
• Bức tranh mùa hè: Rộn rã âm thanh, rực rỡ sắc màu, ngọt ngào hương vị
• Người chiến sĩ cách mạng đang ở trong sà lim mà chỉ qua âm thanh tiếng chim tu hú vọng vào mà tác giả hình dung một bức tranh thiên nhiên đang vào hè – đó là một bức tranh sống động. Nhà thơ không chỉ đang nghe thấy mà như đang nhìn thấy, ngửi thấy, đang nếm hương vị trái cây mùa hè. Đó không chỉ là bức tranh của thiên nhiên, của sự sống mà còn là bức tranh thân thuộc của quê hương. Phải là người có một tâm hồn nhạy cảm tinh tế, có lòng yêu cuộc sống tha thiết thì mới hình dung ra một bức tranh mùa hè đẹp đến thế.

b. Luận điểm 2: Niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đày.

• Khi nghe tiếng chim tu hú vọng vào sà lim tác giả đã hình dung không gian cuộc sống bên ngoài rất tự do tươi đẹp vì thế tác giả càng cảm thấy không gian trong tù ngột ngạt, uất ức. Người chiến sĩ cách mạng ấy đã khao khát tự do cháy bỏng muốn thoát ra khỏi cảnh tù ngục để trở về với cuộc sống tự do ở bên ngoài. (Học sinh trích 4 câu cuối)

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!

• Học sinh làm rõ niềm khao khát tự do qua các ý sau:
• Cách ngắt nhịp khổ thơ bất thường (6/2, 3/3) dùng từ mạnh (đạp) từ ngữ cảm thán (hè ôi!..) thể hiện niềm khao khát tự do cháy bỏng tác giả không chấp nhận cái không khí ngột ngạt tù túng mà như muốn đập tan cái chế độ xiềng xích của nhà tù thực dân để thoát ra ngoài trở về với cuộc sống tự do.
• Người chiến sĩ cách mạng khao khát cuộc sống tự do là để phục phụ lý tưởng cách mạng
• Học sinh có thể khát quát thêm về tâm trạng của tác giả khi nghe thấy tiếng chim tu hú ở đầu bài thơ và cuối bài thơ khác nhau như thế nào: Đầu bài thơ tâm trạng nao nức rộn rã còn ở cuối bài thơ thì tâm trạng u uất lên đến cao độ. Nhưng dù khác nhau thì tiếng chim tu hú cũng là tiếng gọi của tự do và lòng yêu cuộc sống

c. Nghệ thuật: Bài thơ có hai đoạn:

Đoạn 1: tập trung tả cảnh đất trời vào hè với tình yêu cuộc sống tha thiết của tác giả.

Đoạn 2: tâm trạng của người tù cộng sản với niềm khao khát tự do cháy bỏng. Thể thơ lục bát với những hình ảnh quen thuộc rất gợi cảm. Nhịp thơ sáng tạo, lời thơ lúc tha thiết u uất phẫn nộ...

3. Kết bài: Khẳng định lại vấn đề cần chứng minh

Hướng dẫn chấm

• Yêu cầu về hình thức:
• Làm đúng kiểu bài văn nghị luận chứng minh
• Bố cục rõ ràng.

Biểu điểm

• Điểm 5 - 6: Bài hoàn chỉnh, đúng đặc trưng thể loại. Bố cục mạch lạc, có sức lôi cuốn, không mắc lỗi chính tả.
• Điểm 3 - 4: Yêu cầu như bài 5 điểm nhưng mức độ thấp hơn, ít mắc lỗi diễn đạt, lỗi chính tả.
• Điểm 1 - 2: bài chưa hoàn chỉnh, diễn đạt tối nghĩa, ý tứ sơ sài.
• Điểm 0: Lạc đề hoặc bỏ trống.

* Lưu ý: Bài viết của học sinh rất phong phú, sinh động. Vì vậy giáo viên chấm cần linh hoạt căn cứ vào bài làm cụ thể của học sinh để cho điểm thoả đáng đối với những bài viết có tính sáng tạo, trình bày sạch sẽ.