Cách lập ý của bài văn biểu cảm trang 117 SGK Ngữ văn 7, Để tạo ý cho bài biểu cảm, khơi nguồn cho mạch cảm xúc nảy sinh, người viết có...

NHỮNG CÁCH LẬP Ý THƯỜNG GẶP CỦA BÀI VĂN BlỂU CẢM

1. Liên hệ hỉện tại với tương lai

Gợi ý trả lời cảu hỏi:

Việc liên tưởng đến tương lai công nghiệp hóa đã khơi gợi cho tác giả cảm thây ngày mai sắt thép, xi măng sẽ nhiều thêm nhưng tre vẫn còn mãi.

Để thể hiện sự gắn bó “còn mãí” của cây tre, đoạn văn đã gợi nhắc quan hệ với loài cây này như bóng mát trên đường, tre mang khúc nhạc, tre làm cổng chào, đu tre bay bổng, sáo diều tre bay cao bằng sự liên tưởng và tưởng tượng của tác giả.

Gợi nhắc quan hệ với sự vật cũng là cách bày tỏ tình cảm đối với sự vật.

2. Hồi tưởng quá khứ và suy nghĩ về hiện tại

Gợi ý trả lời cảu hỏi:

Tác giả rất say mê con gà đất, việc hồi tưởng quá khứ đã gợi lên cho tác giả một niềm vui kì diệu được hóa thân tnành con gà trông để dõng dạc cất lên điệu nhạc sớm mai. Từ cảm xúc ấy, tác giả mở rộng ra cảm nghĩ đối với đồ chơi con trẻ.

Đó cũng là một cách bày tỏ tình cảm của mình đối với sự vật.

3. Tưởng tượng tình huö’ng, hứa hẹn, mong ước

Gợi ý trả lời câu hỏi:

– Trí tưởng tượng đã giúp người viết bày tỏ lòng yêu mến cô giáo bằng cách gợi lại các ki niệm còn nhớ mãi: Cô giữa đàn em nhỏ, nghe tiếng cô giảng bài, cô theo dõi Hp học, cô thất vọng khi một em cầm bút sai, cô lo cho học sinh, cô sung sướng khi học sinh có kết quả xuất sắc. Gợi lại kỉ niệm cũng là một cách bày tỏ tình cảm và đánh giá đối với một người.

– Việc liên tưởng từ Lũng Cú cực Bắc của Tổ quốc tới Cà Mau, cực Nam của Tổ quốc đã giúp tác giả thể hiện tình yêu đất nước và khát vọng thống nhất đất nước.

4. Quan sát suy ngẫm

Gợi ý trả lời cảu hỏi:

Qua đoạn văn, sự quan sát đã giúp gợi tả bóng dáng u, khuôn mặt u với tất cả lòng thương cảm và hối hận vì mình đã thờ ơ, vô tình.

Ghi nhớ:

Để tạo ý cho bài biểu cảm, khơi nguồn cho mạch cảm xúc nảy sinh, người viết có thể hồi tưởng kỉ niệm quá khứ, suy nghĩ về hiện tại mơ ước tới tương lai, tưởng tượng những tình huống gợi cảm, hoặc vừa quan sát vừa suy ngầm, vừa thể hiện cảm xúc.
Nhưng dù cách gì thì tình cảm trong bài cũng phải chân thật và sự việc được nêu ra phải có trong kinh nghiệm. Được như thế bài văn mới làm cho người đọc tin và đồng cảm.