Bàn luận về câu tục ngữ: Ăn quả nhớ kẻ trồng cây

– Bài làm 1

Việc giáo dục về đạo lý làm người cho con cháu là việc làm thường xuyên và có tính chất truyền thống của nhân dân ta từ xưa đến nay, từ thế hệ này sang thế hệ khác. Vì vậy câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là một bài học mà ông cha ta muốn nhắc nhở đời sau về lòng biết ơn, về thái độ trân trọng đối với những người tạo ra những thành quả cho chúng ta hưởng thụ.

Như một lời nói bình thường thật giản dị dễ hiểu, câu tục ngữ nêu lên một sự việc: khi ăn một trái cây chin mọng, với hương vị ngọt ngào thì ta phải nhớ tới công lao vun xới, chăm trồng của người trồng nên chúng. Từ nghĩa thực đó, ta ngầm hiểu: “ăn quả” là hưởng thụ những thành quả lao động, còn “người trồng cây” là người đã làm nên những thành quả ấy. Như vậy,câu tục ngữ nhắc nhở chúng ta một vấn đề: chúng ta là người hưởng thụ những thành quả lao động do người khác làm ra thì chúng ta phải nhớ tới công ơn của họ. Hay nói cách khác ta phải biết ơn những người đã mang lại cho chúng ta cuộc sống ấm no như hômnay.

Thật vậy, câu tục ngữ đã nêu lên một quan niệm sống đúng đắn và hợp lý. Bởi lẽ, trên đời này không có một thành quả nào tự nhiên mà có được. đó là kết quả của một quá trình lao động khó nhọc,là công sức của con người. Tất cả những vật dụng đang sử dụng, tiêu dùng…đều do công sức của người lao động làm ra. Công lao ấy thật vất vả, có khi đánh đổi suốt cả cuộc đời người. Từ tấm áo ta mặc, cài bàn ta ngồi, cuốn sách ra đọc, bản nhạc ta nghe…đều do công sức lao động của người khác để ta hưởng thụ. Ta có biết đâu để có được  hạt gạo thơm lừng cho ta ăn hàng ngày bác nông dân phải dầm mưa dãi nắng; để có được sản phẩm ta tiêu dùng hằng ngày, các chú công nhân phải miệt mài, đổ mồ hôi trong các hầm mỏ, xí nghiệp….để có được cuộc sống yên vui, hạnh phúc như hôm nay, các anh chiến sĩ đã phải vào sinh ra tử để bảo vệ vùng trời, vùng biển cho ta…Họ chính là những người trồng cây. Những người trồng cây đó đã làm ra của cải vật chất lẫn tinh thần để cho chúng ta hưởng thụ. Những thành tựu đó được vun trồng bằng mồ hôi, nước mắt và cả xương máu của họ nữa. Còn ta, ta chỉ là những người ăn quả là người hưởng thụ những thành quả của người khác mang lại cho ta, tất nhiên ta phải biết ơn họ. là người Việt nam, vốn dĩ sống có tình nghĩa thủy chung nên việc “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là lẽ đương nhiên, là điều tất yếu. Đó mới là đạo lý làm người,

Tuy nhiên biết ơn không phải là nói suông mà ta phải thể hiện bằng những việc làm cụ thể. Đối với tổ tiên, ông bà trong nhà thường có bàn thờ gia tộc. ngày nay nhân dân ta tưởng niệm các anh hùng có công dựng nước và giữ nước bằng ngày giỗ tổ long trọng trong cả nước. Đó là những biểu hiện tốt đẹp, là truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta. Còn đối với cha mẹ, thầy cô giáo ta phải biết vâng lời và luôn làm cho những người trồng cây này được vui lòng. Ngoài ra ta cũng còn phải biết luôn luôn giúp đỡ, chăm sóc, thăm hỏi những gia đình liệt sỹ,thương binh vì họ đã hi sinh quá nhiều để cho chúng ta yên vui và hạnh phúc…Nhớ ơn, biết ơn, đền đáp công ơn người khác là bổn phận thiêng liêng,là nhân cách đạo đức của con người;đồng thời đay cũng là nền tảng để xây dựng một xã hội văn minh,tốt đẹp.

Thế nhưng,hiện nay không ít kẻ vong ân bội nghĩa, sống không tình không nghĩa họ chạy theo tiền bạc, danh vọng mà quên đi quá khứ. Họ quên ơn cha mẹ, thầy cô đã từng nuôi dưỡng,dạy dỗ họ nên người. Họ sống xa hoa lãng phí, coi khinh người lao động, thâm lạm của công….Họ đã quên tất cả những người đã mang lại cho họ cuộc sống hôm nay. Đó là những biểu hiện suy thoái về đạo đức về nhân cách. Những kẻ đó cần phải được nghiêm khắc lên án phê phán và đáng cho người đời xa lánh.

Và ta cũng nên hieur rằng, hiện nay nhớ ơn người đi trước,không những bảo vệ những di sản của cha ông để lại mà ta còn phải phát huy những thành quả ấy ngày càng tốt đẹp hơn. Có nghĩa là vừa là “người ăn quả” vừa là ‘ người trồng cây” cho đời sau. Đây mới chính là việc làm có ý nghĩa thiết thực nhất mỗi người chúng ta cần phải ý thức về việc làm của cha ông.

Tóm lại, câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là một bài học giáo dục sâu sắc về đạo lý làm người: phải biết ơn những người mang lại cho ta cuộc sống ấm no, hạnh phúc hôm nay. Đây là lời dạy mãi mãi có giá trị với thời gian. Nó cũng giúp ta vừa sống đẹp, vừa rèn luyện nhân cách của mình, đồng thời nó cũng thể hiện một nét đẹp truyền thống của dân tộc Việt Nam.

– Bài làm 2

Ông cha chúng ta từ xưa đến nay vẫn thường căn dặn con cháu phải biết nhớ đến những người đã không tiếc máu xương để giành lại quyền độc lập, tự do cho đất nước Việt Nam ta như hôm nay. Nhưng đó không chỉ là các anh bộ đội, các chị thanh niên xung phong mà còn là biết bao thế hệ người Việt Nam ta đã cùng chung sức, chung lòng mới có được đất nước Việt Nam tươi đẹp, phồn vinh nnhư hôm nay. Chúng ta, những thế hệ cháu con phải biết khắc cốt, ghi tâm công lao trời biển đó của ông cha ta và không ngừng phát huy những thành quả mà những người đi trước đã nhọc nhằn mang lại. Đây chính là lời khuyên mà câu tục ngữ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” muốn gửi đến mọi người chúng ta và muôn dời con cháu mai sau.

Được hưởng một nền độc lập, tự do như hôm nay nhiều bạn HS đã quên mất một điều rằng cuộc sống hôm nay được đổi bằng máu xương, mồ hôi và nước mắt của bao lớp người đi trước. Câu tục ngữ là một lời khuyên với chúng ta: khi ăn một quả thơm ngon ta phải nhớ đến người đã trồng ra cây đó. Trồng được một quả ngọt phải đổ bao nhiêu mồ hôi và phải dãi dầu mưa nắng. Như ý nghĩa sâu xa của câu tục ngữ lại muốn khuyên chúng ta khi được hưởng m,ột thành quả nào đó thì phải nhớ ơn những người đã tạo ra thành quả đó. ăn quả” ở đây là hình ảnh nói về những người hưởng thành quả, còn trồng cây” là hình ảnh nói về những người làm ra thành quả cho người khác hưởng thụ. Nếu ta hiểu cuộc sống ấm no tốt đẹp này hôm nay là thành quả mà ta hưởng thụ vậy ai là người đã làm ra thành quả của ngày hôm nay? Trước hết đó là cha, mẹ người đã có công sinh thành và nuôi dưỡng từ khi ta còn bé cho đến ngày lớn khôn. Họ là người luôn dõi theo từng bước đi của chúng ta, an ủi, động viên, dìu dắt chúng ta trở thành những người có ích cho xã hội. Đó là thầy, cô giáo – người đã cho chúng ta ánh sáng tri thức – một hành trang qúi giá nhất để chúng ta vững bước vào đời. Đó là những anh bộ dội, những chị thanh niên xung phong đã cống hiến cả tuổi thanh xuân cùng một phần xương máu của mình để góp phần tạo nên cuộc sống tươi đẹp hôm nay. Đó là những nhà khoa học đã dốc sức lao động trí óc để tạo nên những của cải, vật chất làm giàu cho xã hội, cho chúng ta được hưởng thụ và còn biết bao nhiêu người khác nữa đang âm thầm cống hiến mà không cần được tôn vinh. Những con người đó dù ở vị trí nào vẫn luôn luôn cố gắng hết mình, phấn đấu hết mình để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ đất nước…

Vậy vì sao ăn quả” phải nhớ kẻ trồng cây”? vì tất cả những người trồng cây đã không tiếc mồ hôi, công sức, trí tuệ thậm chí cả xương máu, cả cuộc đời để đem lại quả ngọt” cho đời. Đã bao giờ ta tự hỏi: Tại sao ta lại có mặt trên cuộc đời này? Đó bởi công ơn của cha mẹ đã mang nặng, đẻ đau đã sinh ra ta từ một hòn máu đỏ. Giây phút chúng ta cất tiếng khóc chào đời cũng chính là giây phút hạnh phúc ngập tràn trong lòng cha mẹ. Rồi Người chăm bẵm, dạy dỗ chúng ta khôn lớn thành người. Tiếng gọi Mẹ, Ba và những bước đi chập chững đầu tiên của con trẻ chính là những nấc thang tột cùng hạnh phúc của mẹ cha. Họ luôn ở bên cạnh chúng ta có được cuộc sống bình yên, hạnh phúc như ngày hôm nay. Rồi những người công nhân, kĩ sư, bác sĩ đã không tiếc công sức, mồ hôi, trí tuệ lao động xây dựng cuộc sống. Họ là những người dám hi sinh tất cả cuộc đời mình để cống hiến cho đất nước.điều đó cũng rất phù hợp với tình người. Bởi vậy, chúng ta phải nhớ ơn họ vì đây là truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam đã được truyền dạy từ bao thế hệ nay: Uống nước nhớ nguồn”, Chim có tổ, người có tông”.

Các câu ca dao, tục ngữ trên chính là những lời khuyên mà ông bà chúng ta muốn truyền dạy lại cho con cháu. Đó là những nét đẹp về văn hoá của dân tộc chúng ta mà thế hệ con cháu chúng ta dù sống trong hoàn cảnh nào cũng phải luôn nhớ tới.

Hiểu vấn đề như thế, vậy chúng ta phải hành động thế nào? Cuộc sống của chúng ta phải đền ơn, đáp nghĩa rất nhiều. Trong kháng chiến, chúng ta có phong trào Trần Quốc Toản giúp đỡ các gia đình thương binh, liệt sĩ. Phong trào này được nhanh chóng lan rộng ra trên khắp mọi nơi. Các bạn nhỏ sau giờ học đều toả ra các xóm, giúp đỡ các gia đình thương binh, liệt sĩ,, các gia đình có công với Cách mạng bằng những việc làm tuy nhỏ nhưng mang nặng nghĩa tình, góp phần động viên, an ủi rất lớn đối với họ. Xã hội luôn nhớ đến công ơn mà những người chồng, người cha, người con của họ đã hi sinh để bảo vệ Tổ quốc. Trong xã hội bây giờ, cuộc sống tuy có đổi khác nhưng Đảng, Nhà nước đã có những chế đọ, chính sách đói với những gia đình thương binh, liệt sĩ. Phong trào nhanh chóng được lan rộng ra khắp mọi nơi, các bạn nhỏ hằng ngày, sau giờ học, đều toả ra những lối xóm để giúp đỡ những gia đình thương binh liêt sĩ neo đơn bằng những đóng góp và những việc làm cụ thể mang nặng tình nghĩa. Những việc làm tuy nhỏ bé nhưng góp phần an ủi động viên rất lớn đối với những gia đình thương binh, liệt sĩ. Xã hội vẫn luôn nhớ đến công ơn mà người con, người cha, người chồng của họ đã hi sinh để bảo vệ Tổ quốc. Trong xã hội bây giờ, cuộc sống tuy đổi khác, nhưng Đảng và nhà nước ta vẫn luôn nhớ đến công ơn của họ bằng cách xây dựng những ngôi nhà tình nghĩa, có chế độ chính sách riêng đối với những gia đình thương binh, liệt sĩ. Đối với cha mẹ, cũng có những người con hết mực thương yêu, kính trọng cha mẹ vì họ hiểu chính cha mẹ đã cho họ cuộc sống tươi đẹp như hôm nay:”Công cha nặng lắm cha ơi! Nghĩa mẹ bằng trời chín tháng cưu mang”.

Bên cạng đó trong xã hội của chúng ta vẫn còn tồn tại những kẻ vô ơn. Ngoài xã hội, cũng có những kẻ quên quá khứ tình nghĩa, Vong ân bội nghĩa”, Ăn cháo đá bát” chỉ biêt coi trọng đồng tiền, giàu sang, phú quý, chạy theo dang vọng mà quên rằng: ai là người sinh ra họ, đã nuôi dưỡng và dạy dỗ họ nên người. Đối với cha mẹ, họ ỷ lại vào công việc, mà không quan tâm chăm sóc mẹ mình. Ỷ lai đồng tiền, họ bỏ mắc ba mẹ ở trại dưỡng lão, không thèm hỏi han quan tâm đến cha mẹ của mình. Đối với loại người đó, xã hội chúng ta cần lên án và phê phán. Qua đó, nâng tầm nhận thức để chúng ta luôn luôn nhớ ơn những người đi trước, những người đã hi sinh xương máu cho đất nước.

Câu tục ngữ trên mộc mạc, đơn giản nhưng đã dạy cho chúng ta những bài học quý giá: không có thành quả nào tự nhiên mà có được mà tất cả đều được tạo ra từ thành quả lao động, bằng mô hôi, xương máu của những người đi trước để có được thành quả như ngày hôm nay. Chúng ta thế hệ mầm non của tương lai của đất nước nguyện sẽ chăm chỉ học tập để có thể xây dựng bảo vệ và giữ gìn những thành quả mà ông cha ta đã tạo ra và luôn luôn nhác nhở nhau:”Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.