Bài soạn thâm khảo số 5

I - LUYỆN TẬP Ở TRÊN LỚP

Câu 1 (trang 174 SGK Ngữ văn 12 tập 1)

Các thao tác lập luận đã học:

- Chứng minh là dùng dẫn chứng và lí lẽ để người đọc (người nghe) tin một vấn đề nào đó trong đời sống hoặc trong văn học.

- Giải thích là dùng lí lẽ và dẫn chứng để giúp người đọc (người nghe) hiểu một vấn đề nào đó trong đời sống hoặc trong văn học.

- Phân tích là chia nhỏ đối tượng thành các yếu tố, bộ phận để xem xét rồi khái quát, phát hiện bản chất của đối tượng. Chia tách vấn đề để tìm hiểu giúp ta biết cặn kẽ, thấu đáo.

- So sánh nhằm đối chiếu hai hay nhiều sự vật hoặc các mặt trong cùng một sự vật, hiện tượng… để chỉ ra những nét giống nhau hoặc khác nhau giữa chúng.Từ đó, thấy được đặc điểm và giá trị của mỗi sự vật, hiện tượng được so sánh.

- Bác bỏ là dùng lí lẽ và dẫn chứng để gạt bỏ những quan điểm, ý kiến sai lệch hoặc thiếu chính xác,... Từ đó, nêu ý kiến của mình để thuyết phục người nghe, (người đọc).

- Bình luận là đề xuất và thuyết phục người đọc (người nghe) tán đồng với nhận xét, sự đánh giá, bàn bạc của mình về một hiện tượng, vấn đề.

Câu 2 (trang 174 SGK Ngữ văn 12 tập 1)

Các thao tác được sử dụng trong đoạn văn :

- Thao tác bác bỏ: Thế mà…hành động của chúng trái hẳn với nhân đạo và chính nghĩa.-> bác bỏ luận điệu xảo trá của Pháp về chính sách khai hóa và bảo hộ Đông Dương

- Để làm rõ ý đã bác bỏ, người viết đã dùng dẫn chứng để chứng minh: Tác giả đưa ra những bằng chứng về tội ác của Pháp:

+Về chính trị

+ Về kinh tế

+ Phân tích các biểu hiện về các phương diện: kinh tế, chính trị, văn hoá, giáo dục.

+ Thao tác bình luận

=> Tác dụng: tố cáo đanh thép tội ác của thực dân Pháp đối với nhân dân ta, vạch trần luận điệu “khai hóa, bảo hộ” xảo trá, bịp bợm của chúng.

Câu 3 (trang 175 SGK Ngữ văn 12 tập 1)

Nghị luận về vấn đề “Sống đẹp”

- Giải thích: Sống đẹp là gì?

- Phân tích chứng minh:

+ Lấy cuộc đời, việc làm của nhân vật trong các tác phẩm văn học

+ Trên thực tế

- Phân tích:

+ Những biểu hiện, việc làm thể hiện lối sống đẹp.

+ Phê phán và bác bỏ những việc làm sai trái hiện nay

- Phân tích: lợi ích của sống đẹp.

- Làm thế nào để có lối sống đẹp.

- Nhận xét đánh giá về sống đẹp.Những biểu hiện sai trái với sống đẹp, từ đó định hướng lối sống cho mọi người.

Phần II

Câu 1 (trang 176 SGK Ngữ văn 12, tập 1)

- Các văn bản kết hợp thành công nhiều TTLL: Tuyên ngôn độc lập; Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc; Thông điệp nhân ngày thế giới phòng chống AIDS, 1-12-2003;...

Câu 2 (trang 176 SGK Ngữ văn 12, tập 1)

Gợi ý: Nét đặc sắc của bài thơ

- Lựa chọn bài thơ mà bản thân cho là đặc sắc nhất

- Phân tích giá trị nội dung, nghệ thuật của bài thơ đó

- Đánh giá, bình luận về giá trị của bài thơ và nêu lí do tại sao lại yêu thích bài thơ đó

- Cảm nghĩ của bản thân về bài thơ