Bài 16: Liên Xô xây dựng chủ nghĩa xã hội (1921 - 1941) - SBT

Bài Tập 1 trang 55 Sách Bài Tập (SBT) Lịch Sử 8

Khoanh tròn vào chữ cái in hoa trước ý trả lời đúng 

Câu 1. Nước Nga Xô Viết bước vào thời kì hoà bình,xây dựng đất nước từ năm.
A. 1917
B. 1918
C. 1920
D. 1921
Câu 2. Ý không phản ảnh đúng tình hình nước Nga khi bắt tay vào côn cuộc khôi phục đất nước sau chiến tranh là:
A. đất nước bị tàn phá nặng nề
B. kinh tế bị suy giảm nghiêm trọng so với trước chiến tranh
C. bọn phản cách mạng điên cuồng chống phá, gây boạ loạn ở nhiểu nơi
D. sau thất bại trong cuộc can thiệp vũ trang vào nước Nga, 14 nước đế quốc buộc phải công nhận nước Nga Xô Viết.
Câu 3. Xây dựng đất nước ở trong bối cảnh hết sức khó khăn, Đảng Bôn-sê-vích đã thực hiện
A. sắc lệnh hoà bình
B. sắc lệnh ruộng đất
C. Chính sách kinh tế mới
D. chính sách cộng sản thời chiến
Câu 4. Liên Bang Cộng Hoà XHCN Xô viết được thành lập vào thời gian
A. tháng 10-1917
B. tháng 10-1921
C. tháng 11-1922
D. tháng 12-1922
Câu 5. Bắt đầu thời kì xây dựng CNXH, Liên Xô là một nước có nền kinh tế
A. nông nghiệp lạc hậu
B. công nghiệp phát triển
C. công- nông nghiệp tiên tiến
D. đứng hàng trung bình ở Châu Âu.
Câu 6. Nhiệm vụ hàng đầu của nhân dân Liên Xô trong thời kì xây dựng CNXH ( 1921-1914) là
A. xây dựng cơ sở vật chất cho CNXH
B. Cong nghiệp hoá XHCN
C. cải tạo nền nông nghiệp, thực hiện thể chế hoá nông nghiệp
D. cải tạo XHCN đối với các thành phần kinh tế
Câu 7. Đường lối công nghiệp hoá XHCN ở Liên Xô là
A. Đầu tư phát triển đông bộ tất cả các ngành kinh tế
B. Ưu tiên đầu tư phát triển nông nghiệp, tạo tiền đề phát triển công nghiệp.
C. Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng, trọng tâm là công nghiệp chế tạo máy, công cụ, máy nông nghiệp, công nghiệp quốc phòng,..
D. Ưu tiên phát triển công nghiệp nhẹ, tạo tiền đề cho sự phát triển các ngành kinh tế khác.
Câu 8. Trong thời kì xây dựng CNXH, thành tựu to lớn nhất mà Liên Xô đã ạt được là
A. Vương lên trở thành cường quốc công nghiệp đứng đầu Châu Âu và đứng thứ hai Thế Giới sau (MĨ).
B. Hoàn thành cải tạo, tập thể hoá nông nghiệp
C. biến nền nông nghiệp sản xuất nhỏ thành nền nông nghiệp sản xuất lớn.
D. xây dựng nền văn hoá tiên tiến, nền giáo dục hiện đại.
Hướng dẫn làm bài

Bài Tập 2 trang 57 Sách Bài Tập (SBT) Lịch Sử 8

Hãy hoàn thiện sơ đồ sau để làm rõ nội dung và các tác dụng của Chính sách kinh tế mới (NEP).

Hướng dẫn làm bài:

Bài Tập 3 trang 57 Sách Bài Tập (SBT) Lịch Sử 8

Hãy điền nội dung sự kiện lịch sử nước Nga- Liên Xô vào cột bên phải sao cho phù hợp với mốc thời gian ở cột bên trái.

Hướng dẫn làm bài:

Bài Tập 4 trang 57 Sách Bài Tập (SBT) Lịch Sử 8

Vì sao nói nước Nga thực hiện Chính sách kinh tế mới ?

Hướng dẫn làm bài:

1.Chính sách kinh tế mới

Năm 1921, nước Nga Xô viết bước vào thời kì hòa bình xây dựng đất nước trong hoàn cảnh cực kì khó khăn. Nền kinh tế quốc dân bị tàn phá nghiêm trọng, tình hình chính trị không ổn định, các lực lượng phản cách mạng điên cuồng chống phá, gây bạo loạn ở nhiều nơi.

Trong bối cảnh đó, tháng 3-1921, Đảng Bônsêvích Nga quyết định thực hiện Chính sách kinh tế mới (NEP) do V.I Lê –nin đề xướng, bao gồm các chính sách chủ yếu về nông nghiệp, công nghiệp, thương nghiệp về tiền tệ.

Trong nông nghiệp, Nhà nước thay thế chế độ trưng thu lương thực thừa bằng thu thuế lương thực. Thuế lương thực nộp bằng hiện vật. Sau khi nộp đủ thuế đã quy định từ trước mùa gieo hạt, nông dân toàn quyền sử dụng số lương thực thừa và được tự do bán ra thị trường.

Trong công nghiệp, Nhà nước tập trung khôi phục công nghiệp nặng, cho phép tư nhân được thuê hoặc xây dựng những xí nghiệp loại nhỏ (dưới 20 công nhân) có sự kiểm soát của Nhà nước; khuyến khích tư bản nước ngoài đầu tư, kinh doanh ở Nga. Nhà nước nắm các ngành kinh tế chủ chốt như công nghiệp, giao thông vận tải, ngân hàng, ngoại thương. Nhà nước chấn chỉnh việc tổ chức, quản lí sản xuất công nghiệp, phần lớn các xí nghiệp chuyển sang chế độ tự hạch toán kinh tế, cải tiến chế độ tiền lương nhằm nâng cao năng suất lao động.

Trong lĩnh vực thương nghiệp và tiền tệ, tư nhân được tự do buôn bán, trao đổi, mở lại các chợ, khôi phục và đẩy mạnh mối liên hệ giữa thành thị và nông thôn. Năm 1924, Nhà nước phát hành đồng rúp mới thay cho các loại tiền cũ.

Bằng việc thực hiện Chính sách kinh tế mới, chỉ sau một thời gian ngắn, nền kinh tế quốc dân của nước Nga Xô viết đã có những chuyển biến rõ rệt.

Bảng thống kê sản lượng một số sản phẩm kinh tế của nước Nga (1921-1923)

Chính sách kinh tế mới là sự chuyển đổi kịp thời từ nền kinh tế do Nhà nước nắm độc quyền về mọi mặt sang nền kinh tế nhiều thành phần, nhưng vẫn đặt dưới sự kiểm soát của Nhà nước. Với chính sách này, nhân dân Xô viết đã vượt qua được những khó khăn to lớn, phấn khởi sản xuất và hoàn thành công cuộc khôi phục kinh tế. Cho đến nay, Chính sách kinh tế mới còn để lại nhiều kinh nghiệm đối với công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở một số nước trên thế giới.

2. Sự thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết

Công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước đòi hỏi các dân tộc trên lãnh thổ Xô viết phải liên minh chặt chẽ với nhau nhằm tăng cường sức mạnh về mọi mặt. Dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Lê-nin, Đại hội lần thứ nhất các xô viết toàn Liên bang, diễn ra cuối tháng 12-1922, đã tuyên bố thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết (gọi tắt là Liên Xô), gồm 4 nước Cộng hòa Xô viết đầu tiên là Nga, U-crai-na, Bê-lô-rút-xi-a và Ngoại Cáp-ca-dơ.

Ngày 21-1-1924, Lê-nin, lãnh tụ vĩ đại của giai cấp vô sản, người đứng đầu Đảng và Nhà nước Xô viết qua đời. Đó là một tổn thất to lớn đối với nhân dân Liên Xô, giai cấp công nhân quốc tế và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới. Sauk hi Lê-nin mất, Xta-lin lên thay, tiếp tục lãnh đạo công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước Liên Xô trong những năm 1924-1953.

Bài Tập 5 trang 58 Sách Bài Tập (SBT) Lịch Sử 8

Tại sao Liên Xô tiến hành công nghiệp hoá XHCN ngay sau khi hoàn thành khôi phục kinh tế ? 

Hướng dẫn làm bài:

Tại vì:

Sau khi khôi phục kinh tế, Liên Xô vẫn là một nước nông nghiệp lạc hậu so với các nước tư bản phương Tây : nông nghiệp chiếm trên 2/3 tổng sản phẩm quốc dân, máy móc phải nhập của nước ngoài. Chính vì vậy, để xây dựng cơ sở vật chất cho chủ nghĩa xã hội, nhân dân Liên Xô phải thực hiện nhiệm vụ công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa.
Trong những năm 1926 -1929, nhân dân Liên Xô tập trung mọi sức lực vào việc thực hiện bước đầu công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa theo đường lối ưu tiên phát triển công nghiệp nặng mà trọng tâm là ngành công nghiệp chế tạo máy công cụ, ngành công nghiệp năng lượng (điện, than, dầu mỏ), ngành chế tạo máy móc nông nghiệp và ngành công nghiệp quốc phòng.
Cùng với nhiệm vụ công nghiệp hóa, nhân dán Liên Xô tiến hành cải tạo nền nông nghiệp, thu hút đông đảo nông dân tham gia các nông trang tập thể.

Bài Tập 6 trang 58 Sách Bài Tập (SBT) Lịch Sử 8

Trong những năm 1925-1941, công cuộc xây dựng XHCN ở Liên Xô đạt được kết quả như thế nào ? 

Hướng dẫn làm bài:

Sau khi khôi phục kinh tế, Liên Xô vẫn là một nước nông nghiệp lạc hậu so với các nước tư bản phương Tây : nông nghiệp chiếm trên 2/3 tổng sản phẩm quốc dân, máy móc phải nhập của nước ngoài. Chính vì vậy, để xây dựng cơ sở vật chất cho chủ nghĩa xã hội, nhân dân Liên Xô phải thực hiện nhiệm vụ công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa.
Trong những năm 1926 -1929, nhân dân Liên Xô tập trung mọi sức lực vào việc thực hiện bước đầu công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa theo đường lối ưu tiên phát triển công nghiệp nặng mà trọng tâm là ngành công nghiệp chế tạo máy công cụ, ngành công nghiệp năng lượng (điện, than, dầu mỏ), ngành chế tạo máy móc nông nghiệp và ngành công nghiệp quốc phòng.
Cùng với nhiệm vụ công nghiệp hóa, nhân dân Liên Xô tiến hành cải tạo nền nông nghiệp, thu hút đông đảo nông dân tham gia các nông trang tập thể.

Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô được thực hiện qua các kế hoạch 5 năm. Mỗi kế hoạch của năm đều có những mục tiêu kinh tế - xã hội cụ thể, đánh dấu từng bước đi lên chủ nghĩa xã hội của nhân dân Liên Xô. Kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1928 - 1932) và lần thứ hai (1933 - 1937) đều hoàn thành trước thời hạn.

Trong thời kì đầu xây dựng chủ nghĩa xã hội, Liên Xô đã đạt được những thành tựu to lớn về nhiều mặt. Đến năm 1936, tính theo sản lượng công nghiệp, Liên Xô đứng đầu châu Âu và đứng thứ hai trên thế giới (sau Mĩ). Công cuộc tập thể hóa nông nghiệp hoàn thành. Nhân dân Liên Xô đã xây dựng được một nền nông nghiệp tập thể hóa, cơ giới hóa và có quy mô sản xuất lớn.

Về văn hóa - giáo dục, Liên Xô đã thanh toán nạn mù chữ, thực hiện phổ cập giáo dục tiểu học cho tất cả mọi người và phổ cập giáo dục trung học cơ sở ở các thành phố. Các lĩnh vực khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, văn học nghệ thuật cũng đạt được nhiều thành tựu rực rỡ,...
Về xã hội, các giai cấp bóc lột đã bị xóa bỏ, chỉ còn lại hai giai cấp lao động là công nhân, nông dân và tầng lớp trí thức mới xã hội chủ nghĩa.
Từ năm 1937, Liên Xô tiếp tục thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ ba. Tháng 6 - 1941, phát xít Đức tấn công Liên Xô, nhân dân Liên Xô buộc phải ngừng công cuộc xây dựng đất nước để tiến hành cuộc chiến tranh giữ nước vĩ đại.

Zaidap.com