Giải Lý lớp 7 Bài 22: Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện

Giải Lý lớp 7 Bài 22: Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện

Bài C1 (trang 60 SGK Vật Lý 7)

Hãy kể tên một số dụng cụ, thiết bị thường dùng được đốt nóng khi có dòng điện chạy qua.

Lời giải:

Bàn ủi điện, nồi cơm điện, lò nướng dùng điện…

Bài C2 (trang 60 SGK Vật Lý 7)

Hãy lắp mạch điện như sơ đồ hình 22.1 và tìm hiểu các nội dung sau đây:

a. Khi đèn sáng, bóng đèn có nóng lên không? Bằng cách nào để xác nhận điều đó?

b. Bộ phận nào của đèn bị đốt nóng mạnh và phát sáng khi có dòng điện chạy qua?

c. Khi đèn sáng bình thường, bộ phận đó của đèn có nhiệt độ khoảng 2500^oC.

Bảng bên cho biết nhiệt độ nóng chảy của một số chất, hãy giải thích vì sao dây tóc của bóng đèn thường được làm bằng vonfram? Vonfram 3370^oC; Thép 1300^oC; Đồng 1080^oC; Chì 327^oC

Lời giải:

a. Khi đèn sáng, bóng đèn có nóng lên

Để biết bóng đèn có nóng lên hay không ta có thể dùng nhiệt kế dùng cảm giác của bàn tay hay dùng một mảnh khăn ẩm… để kiểm tra.

b. Dây tóc bóng đèn bị đốt nóng mạnh và phát sáng khi có dòng điện chạy qua.

c. Do dây vonfram dùng để làm dây tóc bóng đèn có nhiệt độ nóng chảy lớn hơn nhiệt độ nóng để phát sáng của bóng đèn nên dây tóc bóng đèn không bị nóng chảy khi đèn phát sáng.

Bài C3 (trang 60 SGK Vật Lý 7)

Quan sát thí nghiệm của giáo viên được bố trí như hình 22.2 W và hãy cho biết:

a. Có hiện tượng gì xảy ra với các mảnh giấy khi giáo viên đóng công tắc?

b. Từ quan sát trên, hãy cho biết dòng điện đã gây ra tác dụng gì với dây sắt AB.

Lời giải:

a. Các mảnh giấy bị cháy đứt và rơi xuống (hay chỉ bị nám đen).

b. Dòng điện đã làm nóng dây sắt AB.

Kết luận: Khi có dòng điện chạy qua, các vật dẫn bị nóng lên.

Dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn làm dây tóc nóng tới nhiệt độ cao và phát sáng.

Bài C4 (trang 61 SGK Vật Lý 7)

Nếu trong mạch điện với dây dẫn bằng đồng có nối xen một đoạn dây chì (gọi là cầu chì) thì trong một số trường hợp do tác dụng nhiệt của dòng điện, dây dẫn có thể nóng lên trên 327^oC. Hỏi khi đó có hiện tượng gì xảy ra với đọạn dây chì và với mạch điện?

Lời giải:

– Đồng và chì đều dẫn điện, nên dòng điện dẫn đi qua đoạn dây chì nối với dây đồng.

– Do tác dụng nhiệt của dòng điện => dây đồng lẫn dây chì đều bị nóng. Khi đoạn dây nóng đến 327^oC (bằng nhiệt độ nóng chảy của chì) dây chì bị đứt làm ngắt mạch điện.

Bài C5 (trang 61 SGK Vật Lý 7)

Trong bóng đèn bút thử điện (hình 22.3) có chứa một chất (khí nêon). Hãy quan sát bóng đèn này và nên nhận xét về hai đầu dây bên trong của nó.

Lời giải:

2 đầu dây trong bóng đèn bút thử điện không tiếp xúc nhau (hở).

Bài C6 (trang 61 SGK Vật Lý 7)

Hãy quan sát bóng đèn bút thử điện khi nó phát sáng và trả lời câu hỏi sau đây:

Đèn sáng do hai đầu dây đèn nóng sáng hay do vùng chất khí ở giữa hai đầu dây này phát sáng?

Lời giải:

Bóng đèn bút thử điện sáng, chứng tỏ có dòng điện đi qua lớp khí nêôn giữa hai đầu dây bên trong bóng đèn.

Kết luận: Dòng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn củà bứt thử điện làm chất khí này phát sáng.

Bài C7 (trang 62 SGK Vật Lý 7)

Đảo ngược hai đầu dây đèn, nhận xét xem khi đèn sáng thì dòng điện đi vào bản cực nào của đèn?

Lời giải:

Khi hai đầu dây của đèn điốt phát quang được nối với hai cực của nguồn điện và đang sáng, nếu đảo hai đầu dây của đèn điôt ta thấy đèn không sáng. Qua quan sát nhận thấy đèn điốt phát quang chỉ sáng khi dòng điện đi vào bản cực nhỏ của đèn, nghĩa là khi mắc đèn điốt phát quang vào mạch điện thì cần nối bản cực nhỏ của đèn với cực dương của nguồn điện và bản kim loại lớn hơn được nội với cực âm.

Bài C8 (trang 62 SGK Vật Lý 7)

Dòng điện không gây ra tác dụng nhiệt trong các dụng cụ nào dưới đây khi chúng hoạt động bình thường?

A. Bóng đèn bút chì thử điện.

B. Đèn điốt phát quang

C. Quạt điện.

D. Đồng hồ dùng pin.

E. Không có trường hợp nào.

Lời giải:

Dòng điện đều có gây tác dụng nhiệt nhiều hay ít trên các thi bị dùng điện —> Chọn E

Bài C9 (trang 62 SGK Vật Lý 7)

Chọn mạch điện có sơ đồ như hình 22.5, nguồn điện là chiếc pin với các cực (+) và (-) chưa biết. Hãy nêu cách làm khi dụng đèn điốt phát quang để xác định xem A hay B là cực (+) của pin này và chiều dòng điện chạy trong mạch.

Lời giải:

(Dựa vào kiến thức C7) Nối bản cực của đèn led với cực A của nguồn điện và đóng công tắc K.

+ Nếu đèn led sáng thì cực A là cực dương, cực B là cực âm của nguồn điện.

+ Nếu đèn led không sáng thì cực A là cực âm, cực B là cực dương của nguồn điện.

Suy luận tương tự nếu nối bản cực nhỏ của đèn led với cực B của nguồn điện. Tùy vào cách xác định đầu A hay B là cực dương của nguồn điện mà xác định chiều dòng điện chạy qua mạch.

Giả sử B là cực dương: dòng điện đi từ B đến công tắc K, qua đèn rồi về A (hình b)