Giải bài 1,2,3, 4 trang 158 SGK Hóa 9: Tinh bột và xenlulozơ

Tóm tắt lý thuyết và giải bài 1, 2,3,4 trang 158 SGK Hóa 9: Tinh bột và xenlulozơ

A. Lý thuyết: Tinh bột và xenlulozơ

A. Tinh bột

I. Trạng thái thiên nhiên, tính chất vật lý và cấu tạo phân tử

– Tinh bột có trong các loại hạt củ, quả như lúa ngô khoai chuối xanh…

– Tinh bột là chất rắn màu trắng, không tan trong nước lạnh, tan được trong nước nóng tạo thành dung dịch keo gọi là hồ tinh bột.

– Công thức phân tử của tinh bột là (-C₆H₁₂O₅-)_n. Phân tử gồm nhiều mắt xích -C₆H₁₂O₅– liên kết với nhau, số mắt xích trong phân tử tinh bột n ≈ 1200 – 6000.

II. Tính chất hóa học.

1. Phản ứng thủy phân

Khi đun nóng trong dung dịch axit loãng, tinh bột bị thủy phân thành glucozơ

(-C₆H₁₂O₅-)_n +nH₂O –axit–> C₆H₁₂O₆

2. Phản ứng với iot

Tinh bột tác dụng với iot tạo ra màu xanh đặc trưng.

B. Xenlulozơ

I. Trạng  thái thiên nhiên, tính chất vật lý và cấu tạo phân tử

– Xenlulozơ là thành phần chính của bông, gỗ, tre, nứa…

– Xenlulozơ là chất rắn màu trắng, không tan trong nước ngay cả khi đun nóng.

– Công thức của xenlulozơ là (-C₆H₁₀O₅-)_n. Phân tử cũng gồm nhiều mắt xích -C₆H₁₀O₅– liên kết với nhau, nhưng số mắt xích trong xenlulozơ n ≈ 10.000 – 14.000 lớn hơn tinh bột rất nhiều.

II. Tính chất hóa học

Khi đun nóng trong dung dịch axit loãng, xenlulozơ bị thủy phân thành glucozơ

(-C₆H₁₀O₅-)_n + nH₂O –axit-> nC₆H₁₂O₆

C. Sự tạo thành tinh bột và xenlulozơ trong cây xanh

Nhờ năng lượng ánh sáng và chất diệp lục (clorophin) cây xanh tổng hợp được tinh bột và xenlulozơ từ CO₂ và H₂O.

6nCO₂ + 5nH₂O –as–>(C₆H₁₀O₅)_n  + 6nO₂

B. Hướng dẫn giải bài tập trang 158 SGK Hóa 9: Tinh bột và xenlulozơ

Bài 1 (SGK Hóa 9 trang 158)

Chọn từ thích hợp (xenlulozơ hoặc tinh bột) rồi điền vào các chỗ trống:

a) Trong các loại củ, quả, hạt có chứa nhiều…

b) Thành phần chính của sợi bông, gỗ, nứa là…

c) … là lương thực của con người.
Giải bài 1:

a) Trong các loại củ, quả, hạt có chứa nhiều.tinh bột..

b) Thành phần chính của sợi bông, gỗ, nứa là.xenlulozơ..

c) .Tinh bột.. là lương thực của con người.

Bài 2 (SGK Hóa 9 trang 158)

Phát biểu nào sau đây đúng ?

A. Xenlulozơ và tinh bột có phân tử khối nhỏ.

B. Xenlulozơ có phân tử khối nhỏ hơn tinh bột.

C. Xenlulozơ và tinh bột có phân tử khổi bằng nhau.

D. Xenlulozơ và tinh bột đều có phân tử khối rất lớn, nhưng phân tử khối của xenlulozơ lớn hơn nhiều so với tinh bột.

Giải bài 2:

Đáp án đúng: D. Xenlulozơ và tinh bột đều có phân tử khối rất lớn, nhưng phân tử khối của xenlulozơ lớn hơn nhiều so với tinh bột.

Bài 3 (SGK Hóa 9 trang 158)

Nêu phương pháp phân biệt các chất sau:

a) Tinh bột, xenlulozơ, saccarozơ.

b) Tinh bột, glucozơ, saccarozơ.

Giải bài 3:

a) Hòa tan mẫu thử từng chất vào nước, chất tan được là saccarozơ.

Cho hai chất còn lại tác dụng với iot, chất nào chuyển sang màu xanh là tinh bột, chất còn lại là xenlulozơ.

b) Hòa tan mẫu thử từng chất vào nước, chất không tan là tinh bột

Cho dung dịch của 2 chất còn lại vào tác dụng với dung dịch AgNO₃ trong NH₃, chất có phản ứng tráng bạc là glucozơ, chất không phản ứng là saccarozơ

C₆H₁₂O₆ (dd) + Ag₂O -dd NH3–> 2Ag + C₆H₁₂O₇

Bài 4 (SGK Hóa 9 trang 158)

Từ tinh bột người ta sản xuất ra rượu etylic theo hai giai đoạn sau:
Hãy viết phương trình hóa học theo các giai đoạn trên. Tính khối lượng rượu etylic thu được từ một tấn tinh bột.

Giải bài 4:

Bài sau: Giải bài 1,2,3, 4 trang 160 SGK Hóa 9: Protein