31/03/2021, 15:29

Bài văn phân tích tác phẩm "Hầu trời" của Tản Đà số 10 - 10 Bài văn phân tích tác phẩm "Hầu trời" của Tản Đà hay nhất

Nhà văn Tản Đà là đại diện tiêu biểu của kiểu nhà nho tài tử buổi giao thời. Ông được xem là người đầu tiên “mang văn chương ra bán phố phường”. Dường như các sáng tác của Tản Đà thể hiện một cá tính nghệ sĩ tài hoa, tài tử. Tản Đà rất đa tài ông viết cả văn và làm thơ nhưng ông nổi ...

Nhà văn Tản Đà là đại diện tiêu biểu của kiểu nhà nho tài tử buổi giao thời. Ông được xem là người đầu tiên “mang văn chương ra bán phố phường”. Dường như các sáng tác của Tản Đà thể hiện một cá tính nghệ sĩ tài hoa, tài tử. Tản Đà rất đa tài ông viết cả văn và làm thơ nhưng ông nổi tiếng với tư cách nhà thơ hơn. Thơ của thi sĩ Tản Đà mang màu sắc cổ điển về hình thức và mới mẻ về nội dung, ông được gọi là cầu nối giữa hai thời đại văn học trung đại và hiện đại. “Hầu trời” là một tác phẩm độc đáo của ông.


Người ta biết đến “Hầu trời” là một bài thơ tiêu biểu cho phong cách thơ Tản Đà. Bài thơ như đã được viết dưới dạng tự sự, kể một tình huống tưởng tượng cảnh nhà thơ lên gặp trời để ngâm thơ cho trời nghe. Qua đó thì tác giả đã thể hiện ý thức cá nhân và thái độ của nhà thơ về nghề văn, về cuộc đời.


Thi sĩ Tản Đà được coi là “người nằm vắt mình qua hai thế kỉ” ông chính là gạch nối giữa thơ mới và thơ cũ, đồng thời là người đặt nền móng cho thơ mới. Dường như những đánh giá ấy đã xác nhận vị trí quan trọng của Tản Đà đối với văn học Việt Nam giai đoạn giao thời. Ông chính là một đại diện tiêu biểu cho văn học Việt Nam giai đoạn này. Thời kì văn học giai đoạn văn học dân tộc có những bước chuyển mình, bắt đầu cho giai đoạn hiện đại hoá mau lẹ.


Thi phẩm “Hầu trời” được biết đến là một bài thơ có rất nhiều điểm mới. Bài thơ dường như đã thể hiện đậm nét cá tính sáng tác của Tản Đà. Mạch thơ của toàn bộ bài thơ được triển khai theo lôgíc một câu chuyện với các chi tiết cụ thể, rành mạch, khiến cho bài thơ hấp dẫn và có sức thuyết phục như nằm một mình, buồn nên dậy đun nước uống rồi ngâm văn, động đến Trời, lúc này thì tiên xuống hỏi rồi đưa lên gặp Trời.


Trời cùng các chư tiên đón tiếp rất nhiệt thành và tổ chức long trọng, mời đọc thơ, giới thiệu về mình rồi đọc thơ và giãi bày cảnh ngộ cùng Trời.Trời đã giải thích, khen ngợi rồi cho đưa về trần giới một cách an toàn. Nhà thơ Tản Đà dường như đã chọn một cách rất độc đáo để thể hiện tâm sự của mình.


Câu chuyện hầu Trời được vẽ ra bằng tưởng tượng đã giúp nhà thơ khẳng định tài năng của bản thân và bộc lộ quan niệm mới mẻ của tác giả Tản Đà về nghề văn, đồng thời thể hiện ý thức của cái Tôi cá nhân đầy cá tính của mình. Nhà thơ thật tunh tế khi đã mở đầu câu chuyện của mình bằng một giọng điệu rất hấp dẫn, bịa mà rất tự nhiên, hóm hỉnh:


Đêm qua chẳng biết có hay không,…

Thật được lên tiên sướng lạ lùng.


Lấy lí do là được Trời mời lên hầu cũng thật đời thường và dễ tin “Nằm buồn dậy đun nước uống, rồi ngâm nga bài thơ, chơi trăng. Và đương như những “Tiếng ngâm vang cả sông Ngân Hà” đã làm Trời mất ngủ. Thế là được lên Trời. Thi phẩm “Hầu trời’ vẽ ra cuộc hội kiến với Trời và chư tiên được kể lại chi tiết, hồn nhiên, nghe tự nhiên như thật. Tác giả thật tinh tế khi đã chọn lối kể chuyện nôm na của dân gian để tái hiện câu chuyện hầu Trời.


Nhà thơ dường như đã tưởng tượng tình huống gặp Trời để giới thiệu về mình. Giới thiệu rõ, chính xác cả tên tuổi rồi cả tên quê hương, đất nước, nghề nghiệp, kể tên các tác phẩm của mình. Nhà thơ đã kuawj chọn thật kĩ càng, chọn tình huống độc đáo: gặp Trời, ngâm thơ cho Trời cùng các chư tiên nghe lời thơ mình, qua đó khẳng định tài năng của mình.


Đương cơn đắc ý đọc đã thích

Chè trời nhấp giọng càng tốt hơi.

Văn dài, hơi tốt ran cung mây!…


Việc nhà thơ tự khen tài của mình nhưng lại chọn hình thức để Trời cùng chư tiên khen ngợi. Đây là một kiểu ngông đáng yêu và tếu táo. Sau khi đã tự mình giới thiệu các tác phẩm, có phân chia rõ ràng thành từng loại theo quan điểm của bản thân (văn thuyết lí, văn chơi, văn tiểu thuyết, văn vị đời và lối văn dịch) thì lúc này nhà văn đã đưa ra nhận xét, cùng với những nhận xét của Trời “Văn đã giàu thay, lại lắm lối” (đa dạng về thể loại, giọng điệu). Nhà thơ lại còn mượn lời của Trời để khẳng định tài năng của bản thân:


Trời lại phê cho: “Văn thật tuyệt

Văn trần được thế chắc có ít!…

Đầm như mưa sa, lạnh như tuyết!”


Nhà thơ Tản Đà dường như đã hiên ngang khẳng định cái Tôi của mình, gắn liền với tên tuổi thật của mình. Đó chính là mộtthái độ ngông của người có tài và biết trân trọng, khẳng định tài năng của mình. Có thể nói trong thời đại của Tản Đà, đất nước lúc này đang mất chủ quyền, tự giới thiệu như còn là biểu hiện của sự tự hào, tự tôn dân tộc. Hóm hỉnh hơn thế nữa, nhà thơ còn khẳng định cả phong cách ngông của mình:


“Bẩm quả có tên Nguyễn Khắc Hiếu

Đày xuống hạ giới vì tội ngông.”


Chir thông qua cuộc đối thoại tưởng tượng với Trời, nhà thơ như còn khẳng định nghĩa vụ và trách nhiệm cao cả của mình nói riêng và của người nghệ sĩ nói chung là lo việc “thiên lương” của nhân loại:


Trời rằng: “Không phải là Trời đày,

Trời định sai con một việc này

Là việc “thiên lương” của nhân loại,

Cho con xuống thuật cùng đời hay.”


Việc xây dựng tình huống, tạo tình huống tưởng tượng này để an ủi mình, đồng thời cũng là để nói lên ý nghĩa cao quý của văn chương, của nhà văn. Cũng nhân đây, nhà thơ Tản Đà như đã ngầm giãi bày tâm sự của mình về nghề văn. Tản Đà đã được coi là người đầu tiên đặt nền móng cho thơ Mới.


Và không chỉ bởi thơ ông mang hơi thở hiện đại của thời đại với cái Tôi cá nhân sừng sững giữa đất trời, giữa trang văn mà còn vì ông là nhà thơ đầu tiên “mang văn chương ra bán phố phường”, coi nghề văn là nghề kiếm sống. Và khi ông đã giãi bày cảnh ngộ với Trời, nhà thơ đã kể lể rất chi tiết về nghề làm văn kiếm sống này. Tản Đà cũng đã dùng lời Trời để tự an ủi mình.


Với thi phẩm độc đáo “Hầu Trời” tác giả Tản Đà đã mang đến cho văn học Việt Nam đầu thế kỉ XX một không khí mới. Dưới hình thức một bài thơ đang kể câu chuyện tưởng tượng vui và đầy hào hứng, nhà thơ đã khẳng định cái tôi cá nhân rất riêng và độc đáo của người nghệ sĩ. Nhà thơ Tản Đà như vừa tự tin khẳng định tài năng của mình vừa nói lên quan điểm làm văn chương, đó là viết văn để phục vụ thiên lương. Viết văn hay chính là đã góp sức làm cho đời đẹp hơn là nhiệm vụ trời đã trao cho người nghệ sĩ.


Cùng với những sáng tạo độc đáo về mặt nghệ thuật của Tản Đà là đã đưa ngôn ngữ đời thường nôm na, dễ hiểu, dung dị mà vẫn rất gợi cảm vào thơ ca một cách tự nhiên. Và có thể thấy rằng điểm độc đáo và thành công của bài thơ còn thể hiện ở chỗ tạo ra cái cớ là tình huống hầu Trời để tự khẳng định tài năng và quan niệm của mình. Đó chính là một kiểu ngông rất nghệ sĩ có chút tếu táo, vui vẻ và đáng yêu.


Bài thơ độc đáo “Hầu trời” cũng như đã phác hoạ một chân dung thi sĩ Tản Đà với phong cách ngông độc đáo, đó là cái ngông của một nhà nho tài tử ở thời kì mà ý thức cá nhân bắt đầu nhen nhói được trân trọng và khẳng định.

Ảnh minh họa (Nguồn internet)
Ảnh minh họa (Nguồn internet)

nhi nguyen

238 chủ đề

2591 bài viết

Cùng chủ đề
Có thể bạn quan tâm
0