Bài soạn tham khảo số 5 - 5 Bài soạn Thao tác lập luận bác bỏ (Ngữ Văn 11) hay nhất

Câu 1 (trang 26 SGK Ngữ văn 11 tập 2)

- Đoạn trích a:

+ Đinh Gia Trinh bác bỏ cách lập luận thiếu khoa học, mang tính suy diễn chủ quan của Nguyễn Bách Khoa.

+ Cách bác bỏ: đưa ra các lí lẽ và dẫn chứng để chứng minh lập luận của Đinh Gia Trinh chỉ là sự suy diễn vô căn cứ.

- Đoạn trích b:

+ Nguyễn An Ninh bác bỏ luận cứ sai lầm của nhiều người An Nam là “tiếng nước mình nghèo nàn”.

+ Cách bác bỏ: đưa ra thái độ bác bỏ rõ ràng, lấy dẫn chứng chứng minh tiếng Việt không nghèo nàn và truy tìm nguyên nhân của luận cứ sai lệch.

- Đoạn trích c:

+ Nguyễn Khắc Viện bác bỏ luận điểm “Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi” của nhiều người hút thuốc lá.

+ Cách bác bỏ: đưa ra lí lẽ và phân tích các dẫn chứng cụ thể về tác hại của thuốc lá với những người xung quanh.

Câu 2 (trang 26 SGK Ngữ văn 11 tập 2)

* Các cách thức bác bỏ:

- Nêu tác hại của vấn đề sai trái.

- Chỉ ra nguyên nhân dẫn đến vấn đề sai trái đó.

- Phân tích những khía cạnh sai lệch, thiếu chính xác của vấn đề.

Luyện tập

Câu 1 (trang 26 SGK Ngữ văn 11 tập 2)

a) Ý kiến, quan điểm bác bỏ:

- Nguyễn Dữ bác bỏ ý nghĩ sai lệch: “cứng quá thì gãy”, “từ đó mà đổi cứng ra mềm”.

- Nguyễn Đình Thi bác bỏ một quan điểm sai lầm: “thơ là những lời đẹp”.

b) Cách bác bỏ và giọng văn:

- Nguyễn Dữ: dùng lí lẽ và dẫn chứng để trực tiếp bác bỏ với giọng văn dứt khoát, chắc nịch.

+ Lí lẽ: “Kẻ sĩ chỉ lo …của trời”

+ Dẫn chứng: Ngô Tử Văn.

- Nguyễn Đình Thi

+ Dẫn chứng:

- Thơ Hồ Xuân Hương

- Thơ Nguyễn Du

- Thơ Bô dơ le

- Thơ kháng chiến chống Pháp

=> đều không dùng lời đẹp.

c) Kinh nghiệm:

- Khi bác bỏ cần lựa chọn thái độ và giọng văn phù hợp.

Câu 2 (trang 26 SGK Ngữ văn 11 tập 2)

- Đây là một quan niệm sai lệch

- Phân tích nguyên nhân học yếu của bạn

- Chỉ ra nguyên nhân và tác hại của quan niệm sai lệch trên

- Lấy dẫn chứng: những đôi bạn học tập và giúp đỡ nhau.

- Khẳng định: cần phải kết bạn và giúp đỡ những người học yếu.