Phân tích nhân vật Việt trong truyện ngắn Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi.

Dàn bài tham khảo

1.  Mở bài

Truyện Những đứa con trong gia đình là một số những tác sáng tác xuất sắc nhất của Nguyễn Thi. Thiên truyện thành công ở nhiều mặt, nhưng nổi bật nhất là nghệ thuật xây dựng nhân vật. Tác giả đã dành nhiều trang miêu tả những nét tính cách độc đáo của Việt, nhân vật trung tâm đã tạo nên sức hấp dẫn của tác phẩm.

2.  Thân bài

Truyện Những đứa con trong gia đình được kết cấu theo những đợt hồi tưởng của người lính trẻ tên Việt bị trọng thương, thất lạc đồng đội trong mấy ngày đêm. Diễn biến truyện hết sức linh hoạt xáo động không gian lẫnthời gian, đan chéo quá khứ với hiện tại, trong đó nhân vật Việt hiện lên với đầy đủ các nét về tính tình, tình cảm, và tinh thần chiến đấu.

a)  Tính tình hồn nhiên, thú vị

Là một chiên sĩ trẻ, Việt vân giữ tính hồn nhiên của một thăng trai mới lớn. Việt luôn luôn giữ trong mình cái ná thun mà từ nhỏ Việt đã từng băn chim. Còn hiện tại, Việt cầm sủng tự động, bả súng còn thơm gỗ, đánh Mĩ bằng lê, cái nả thun vẫn còn nằm gọn trong túi áo.

–   Bị thương nặng đến đêm thứ hai, trong bóng đêm vắng lặng và lạnh lẽo. Việt không sợ chết mà lại sợ bóng đêm và sợ ma.

–   Việt rất yêu thương chị Chiến nhưng hay tranh giành với chị, từ những đêm soi ếch ngoài ruộng đến việc lập chiến công. Soi ếch thì chú Năm phải đứng ra phân xử vì chị Chiến và Việt ai cũng giành phần nhiều là của mình, và chị Chiến bao giờ cũng thương Việt. Sau này lớn lên, vết đạn bắn thẳng Mĩ trên sông Định Thuỷ, chị cũng nhường…

–   Rồi đến đêm mít tinh ghi tên tòng quân, hai chị em cùng tranh giành đi bộ đội, thật cảm động.

–   Ở đơn vị, Việt rất yêu quý đồng đội nhưng không nói thật là mình có chị. Việt dấu chị như giấu của riêng vậy. Cậu sợ mất chị mà!

b)  Tình thương yêu gia đình sâu đậm

b1. Vốn mồ côi, chị Hai ở xa, đứa em út còn nhỏ, tình cảm thương yêucủa Việt đối với chị thật sâu đậm. Sau khi cùng ghi tên vào bộ đội, sắp xếp việc nhà xong. Việt và Chiến cùng khiêng bàn thờ má gởi sang nhà chú Năm. Việt khiêng trước. Chị Chiến khiêng bình bịch phía sau. Nghe tiếng chân chị, Việt thấy thương chị lạ. Lần đầu tiên Việt mới thấy lòng mình rõ như thế. Còn mối thù thằng Mĩ thì có thểrờ thấy được, vì nó đang đè nặng ở trên vai.

b2. Ngoài tình thương chị, Việt còn rất thương mến chú Năm. Tình cảm đó hình thành từ những ngày Việt đang còn nhỏ. Việt thương chủ Năm vì hồi đó chú hay bênh Việt. Mỗi khi cất giọng hò, chú làm như Việt chính là nơi cụ thểđểchú gởi gắm những câu hò đó. Theo từng hình ảnh liên tưởng của chú Năm, có khi Việt biến thành tấm áo, khăn quàng hoặc con sông dài cá lội…, khi thì Việt biến thành người nghĩa quân Trương Định, ngọn đèn biến Gò Công hoặc ngôi sao sáng ở Tháp Mười.

b3. Trong lúc Việt bị thương, hình ảnh của cha mẹ thân yêu luôn chập chờn ẩn hiện trong hồi ức của Việt vói bao kỉ niệm chua xót lẫn ngọt ngào. Dường như cả cuộc đời vất vả của má, mọi ýnghĩ lặng lẽ trong đêm của má, cả những hiểm nguy gian lao của má đã trải qua một cách không hề sợ hãi, tất cả đều được gom lại và dồn lại vào trong ýnghĩa cuối cùng này. ”Đểmá ráng nuôi bây lớn coi bây có làm được gì cho cha mày vui không?”

c)  Tính cách anh hùng, tinh thần chiến đấu dũng cảm

c1. Phải sống chiến đấu như thế nào, trả thù nhà, đền nợ nước sao cho xứng đáng là những đứa con trong một gia đình có truyền thống yêu nước, gắn bó với cách mạng từ thời chống Pháp đến thòi chống Mĩ?…Việt đã chiến đấubằng tất cả sức mạnh thể chất lẫn tinh thần, bằng ỷ chí bất khuất thừa hường từ một gia đình cách mạng, ông nội của Việt, chú Năm, ba Việt đều tham gia kháng chiến chống Pháp. Cha bị Tây chặt đầu, mẹ bị trúng pháo của giặc, những hình ảnh thê thảm đó mãi in sâu trong tâm trí Việt. Chính mối thù nhà là động lực tinh thần và tình cảm thúc đẩy chị em Việt anh dũng chiến đấu.

c2. Giữa trận đánh, Việt bị thương nặng. Mất liên lạc vói đồng đội, trơ trọi một thân, chịu đói chịu khát, mình đầy thương tích, Việt vẫn can đảm chịu đựng. Việt mới cảm thấy chân tay tê dại, khắp ngiròi, nước hay máu không biết, chỗ ướt sũng, chỗ dẻo quẹo, cho khô cứng (…)Trời tối kì lạ Việt cho mũi lê đi trước, rồi tới hai cùi tay, hai cải chân nhức nhoi cho nó đi sau cùng. Sau đó, Việt bò gấp qua những cái gì nữa Việt không cần biết, quên khắp cả người đang bị rỉ máu, quên cả trận địa sắt thép ngổn ngang mà một cành cây nhỏ đụng vào người Việt bây giờ cũng làm nặng thêm thương tích.

c3. Dù lúc tỉnh lúc mê, Việt vần ở tư thế sẵn sàng chiến đấu mỗi khi choàng dậy, Việt day họng súng về hướng đó “Nếu mày đổ quân thì súng tao còn đạn”, Việt ngầm bảo bọn địch khi nghe tiếng xe bọc thép của chúng chạy mỗi lúc một gần.

–   Tỉnh dậy lần thứ tư giữa đêm sâu thẳm, nghe tiếng súng đồng đội từ nơi xa, Việt vẫn cố gắng bò về hướng đó. Việt đã cổ gắng bò đi được một đoạn, cây súng đẩy đi trước, hai cùi tay lôi tay của người theo. Việt cũng không ý thức rằng mình đang bò đi, mà chính trận đánh đang gọi"Việt đến.

–   Cuối cùng, đồng đội đã tìm được Việt. Dù kiệt sức, Việt vẫn giữ tư thế sẵn sàng chiến đấu sinh tử với kẻ thù: một ngón tay của cậu vẫn còn nhúc nhích, một viên đạn đã lên nòng và chung quanh cậu, dấu xe bọc thép còn nằm ngang dọc. Hình ảnh người lính bị thương vẫn giữ tư thế sẵn sàng chiến đấu đến hơi thở cuối cùng đã thể hiện được tính cách anh hùng của nhân vật.

3.  Kết bài

–   Nguyễn Thi đã miêu tả nhân vật một cách sắc nét, từ tính tình, tình cảm đến tinh thần chiến đấu, không bằng những sắc màu tráng lệ mà qua hàng loạt hình ảnh sống thực, hồn nhiên đầy cảm động.

–   Với ngôn ngữ mang màu sắc Nam Bộ, những chi tiết về dáng cách, cử chỉ, lời nói của nhân vật, phát huy tối đa lời độc thoại nội tâm, những độc thoại khi đứt khi nối tưởng chừng như rời rạc nhưng thật chặt chẽ, truyện đã khắc hoạ hình tượng của một nhân vật tuổi trẻ anh hùng, đại biểu cho thế hệ thanh niên miền Nam anh hùng trong thời ki kháng chiến chống Mĩ.