Phân tích nhân vật anh thanh niên trong tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa

Đánh giá bài viết Nội dung bài viết1 Phân tích nhân vật anh thanh niên trong tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa – Bài làm 1 2 Phân tích nhân vật anh thanh niên trong tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa – Bài làm 2 3 Phân tích nhân vật anh thanh niên trong tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa – Bài làm 3 4 Phân tích nhân vật anh thanh niên trong tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa – Bài làm 4 5 Phân tích nhân vật ...

– Bài làm 1

Nghệ thuật hướng tới cái đẹp. Nếu cái đẹp là một cái gì gắn liền với cuộc sống, bắt nguồn từ lao động, tiêu biếu cho cái đẹp của cuộc sống phải được coi là đối tượng miêu tả chủ yếu của nghệ thuật. Có lẽ xuất phát từ quan điểm ấy, Nguyễn Thành Long trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa đã tập trung xây dựng các hình tượng nhân vật đẹp cả trong tâm hồn và tính cách. Trong số các nhân vật ấy, anh thanh niên làm công tác khí tượng ở Sa Pa gây một cảm xúc mạnh mẽ trong lòng người đọc.

Là một thanh niên hai mươi bảy tuổi, cái tuổi sôi nổi yêu đời ham hoạt động, anh đã tự nguyện nhận công tác một mình ở đỉnh Yên Sơn cao hai nghìn sáu trăm mét. Công việc tưởng như đơn giản, chỉ cần đo gió, đo mưa, tính mây, tính nắng cho chính xác nhưng anh phải vượt qua bao nhiêu khó khăn thử thách. Anh tâm sự với ông họa sĩ già: “Gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc một giờ sáng. Rét, bác ạ. Ở đây có cả mưa tuyết đấy. Xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới. Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ: nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì giống những nhát chổi muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung…”. Nhưng có lẽ cái khó khăn nhất là phải sống một mình trên đỉnh núi, bốn bề chỉ có cây cỏ và mây mù lạnh lẽo, không một bóng người quanh năm suốt tháng. Ở đó, muốn gặp người khác, nhìn trông và nói chuyện là một điều khó. Vậy mà anh vượt qua tất cả vì sự gắn bó với công việc đến say mê khiến anh không cảm thấy cô độc, lẻ loi… “Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được” vì anh thấy công việc của mình gắn liền với việc của bao anh em đoàn viên. Và nhất là anh thấy rõ với công việc của mình, anh đã được “dự vào việc báo trước thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu”. Có hiểu được như vậy mới thấy được hạnh phúc của anh khi được biết mình cũng góp phần vào cuộc chiến đấu hạ phản lực Mỹ trên cầu Hàm Rồng. Đẹp đẽ biết bao, càng đọc tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa, ta càng phát hiện những nét đáng yêu, đáng quý của người thanh niên ấy. Anh ham mê đọc sách và nghiên cứu sách vở, tự lo liệu để thường xuyên có sách đọc. Anh tâm sự với cô gái trẻ: “Cô cũng thấy đấy, lúc nào tôi cũng có người trò chuyện”. Anh đã tạo cho mình cuộc sống sôi nổi, năng động, đầy hứng thú. Anh nuôi gà lấy trứng, trồng hoa lay ơn, thược dược, vàng, tím đồi rực rỡ. Anh trồng vườn cây thuốc quý, anh sắp xếp một căn nhà ba gian sạch sẽ… Cuộc sống tinh thần của anh sáng như pha lê, không vương hạt bụi. Trong cuộc tiếp xúc ngắn ngủi ba mươi phút với bác lái xe, ông họa sĩ già và cô kĩ sư nông nghiệp trẻ, tính hiếu khách, thái độ nhân hậu, ấm tình người của anh làm ta cảm động. Anh lo lắng tìm thuốc quý để chữa bệnh cho vợ bác lái xe, anh hái hoa tặng cô gái, biếu làn trứng làm thức ăn trưa cho những vị khách quý bất chợt ghé thăm. Những nét tính cách trên ánh lên vẻ đẹp tâm hồn của anh, người thanh niên sông trong chế độ mới, làm chủ tập thể. Thường, các tác giả rất quan tâm đến việc đặt tên cho các nhân vật. Nhưng trong Lặng lẽ Sa Pa thì lại không như vậy. Nhân vật chính của chúng ta không có tên. Tác giả chỉ gọi đơn giản là “Anh thanh niên” kèm theo là một bản vẽ đơn sơ “tầm vóc nhỏ bé, nét mặt rạng rỡ”. Có lẽ đó cũng là một dụng ý nghệ thuật của tác giả, nó phù hợp với tính cách quên mình của anh. Khi nói về sự làm việc lẻ loi, anh không muốn nói về mình mà nói về người khác: “Một mình thì anh bạn trên đỉnh Phăng-xi-păng ba nghìn một trăm bốn mươi hai mét kia mới một mình hơn cháu”. Khi ông họa sĩ già định vẽ anh thì anh giới thiệu ông kĩ sư ở vườn rau dưới Sa Pa, đồng chí cán bộ khoa học nghiên cứu làm bản đồ sét riêng cho nước nhà. Tính khiêm tốn, anh không muốn mình được đề cao.

Viết đến đây, ta lại nhớ đến bài thơ Dáng đứng Việt Nam của Lê Anh Xuân. Nhân vật trừ tình trong bài thơ của anh cũng là một người anh hùng “Không một tấm hình, không một dòng địa chỉ” mà tác giả gọi bằng cái tên chung – Anh Giải phóng quân. Những con người của đất Việt đó đã gặp nhau ở đức tính hi sinh quên mình chăng? Những con người anh hùng vô danh ấy đã “ngày đêm làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước” một cách thầm lặng, không chút ồn ào khoa trương. Họ làm việc, công tác rất sôi nổi hăng hái nhưng không lên gân, tâm hồn họ đẹp đẽ và trong sáng nhưng không đơn giản. Trong Lặng lẽ Sa Pa ta thấy họ là cả một tập thể: người bạn ở đỉnh núi Phăng-xi-păng, ông kĩ sư, người cán bộ khoa học. Qua thân thế, cuộc đời của một con người bình thường từ quần chúng mà ra ấy, nhà văn đã phản ánh được tư tưởng mới của thời đại cách mạng chúng ta. Vì thế, nhân vật ấy trở thành điển hình và có tác dụng giáo dục mạnh mẽ.

Mặt khác, các nhân vật trong truyện từ bác lái xe, đến ông họa sĩ già, cô gái trẻ đều góp phần làm cho hình ảnh anh thanh niên được sinh động và đậm nét hơn. Bác lái xe xuất hiện chí có tác dụng dẫn dắt, giới thiệu nhân vật chính, nhưng chính lời nói của bác lại gây sự chú ý, hứng thú cho người đọc. Ông họa sĩ già với niềm say mê và sự suy tư trầm lắng trước sự xuất hiện bất ngờ của một đối tượng nghệ thuật, mà bao lâu ông khó nhọc săn tìm, đã đem đến cho hình tượng anh thanh niên một vẻ đẹp hồn nhiên, chân thật mà cũng hết sức độc đáo.

Đặc biệt, cuộc gặp gờ bất ngờ của cô kĩ sư nông nghiệp với anh cán bộ khí tượng trẻ tuổi. Cô gái bàng hoàng khi đột nhiên khám phá trên mấy trang sách đọc dở của anh cuộc sống tinh thần tuyệt đẹp.

Những nét miêu tả tinh tế của tác giả về tâm tư, dáng điệu, cử chỉ góp phần tô điểm thêm một cách ý nhị, duyên dáng cho bức chân dung của nhân vật chính.

Trong tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa không có nhân vật tiêu cực nhưng không phải vì thế mà tác phẩm kém giá trị hiện thực. Nhân vật của Nguyễn Thành Long gần gũi, quen thuộc với chúng ta vì tính cách nhân vật được bộc lộ qua những quan hệ thường ngày, qua những nỗi niềm, tâm sự, suy nghĩ… chứ không qua những biến cố, sự kiện ồn ào.

Những thắng lợi và thất bại, niềm vui sướng và sự đau xót, cuộc đấu tranh giữa cái cũ và cái mới… ngày nay đang diễn ra xáo trộn suốt đêm ngày. Những mầm mống, những yếu tố mới, những hi vọng mới cứ kế tiếp nhau ngày càng náy nở. Đó là cảm nghĩ của chúng ta sau khi đọc xong những trang cuối cùng câu chuyện. Những con người rõ nét, xinh đẹp, say sưa lao động, nhiệt tình yêu cuộc sống hiện lên trong sách. Những hình tượng thu hút trí tưởng tượng và tình cảm của ta, làm ta thiết tha yêu mến và đồng tình, mong muốn noi gương sống như những con người đó.    

– Bài làm 2

Có những âm thanh rất nhỏ, đến như câm lặng, nhưng lại vang đi rất xa và tạo nên nhiều tiếng vang. Có những con người rất nhỏ bé, nói rất ít nhưng lại hiểu biết rất nhiều. Anh con trai trong “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long đã nói rất ít, rất ngắn, chỉ năm phút về mình, nhưng đã khiến chúng ta hiểu rất nhiều, rất sâu về anh để yêu mến, quý trọng con người ấy. Bên cạnh đó, qua tác phẩm, người viết còn kín đáo gửi gắm vào truyện lời khuyên mọi người hãy yêu thương nhau hơn và sống tốt đẹp hơn.

Anh thanh niên không phải là một con người đặc biệt, chỉ là một con người có tầm vóc nhỏ bé, thậm chí tên anh, tác giả cũng không giới thiệu nữa. Hình như tác giả muốn nói: tên anh không phải là một điề quan trọng, đáng nhớ đâu, bỡi mỗi người trên đời này đều có thể có cái tên giống với anh. Cũng như mọi người, anh không muốn sống cô độc, anh sợ buồn. Cái việc anh đẩy một khúc cây ra chắn giữa đường buộc xe đi qua phải dừng lại, vừa ngộ nghĩnh buồn cười, vừa đáng yêu biết mấy…

Với cuộc gặp gỡ chưa đầy nửa giờ, anh đã hoàn toàn chinh phục được ông họa sĩ già và cô kĩ sư trẻ. Ông họa sĩ đã ghi lại những nét đẹp của đời đã tìm thấy vẻ đẹp ở anh. Cô kĩ sư mới tốt nghiệp, sau cuộc gặp gỡ với anh, cô đã có thêm niềm tin ở chính mình và cuộc sống. Vì sao vậy? Vì trong cuộc gặp mặt ấy, không phải bằng lời lẽ, mà bằng tất cả những gì toát ra từ con người của anh, xung quanh ấy, công việc của anh, họ đã nhận ra ở anh những vẻ đẹp của một con người cao quý.     

Như lời nhận xét có tính chất vui đùa cùa bác lái xe, anh là một con người “cô độc nhất thế gian”. Anh thanh niên, hai mươi bảy tuổi, một mình sống vắt vẻo trên đỉnh núi Yên Sơn làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu với rừng xanh, mây trắng, bão tuyết, sương rơi, ở độ cao hai ngàn sáu trăm mét. Đúng, xét về mặt đó, anh là một con người thật cô độc. Nhưng trong sự cô độc ấy, tâm hồn anh gần gũi con người biết chừng nào, ấm áp tình người biết chừng nào. Nếu một người tầm thường, nhút nhát và yếu đuối, hẳn anh không dám sống một nơi như thế – một nơi không thể ý lại, dựa dẫm vào ai, lại phải một mình làm việc giữa thiên nhiên khắc nghiệt. Ngược lại, ta biết ngay, anh là một thanh niên rất kiên cường và có bản lĩnh. 

Luôn luôn khát khao được gặp con người, được trò chuyện với con người, anh đã nghĩ ra cái mẹo vừa thông minh vừa tinh nghịch để mỗi chuyến xe khách đi qua đều dừng lại với anh, dẫu chỉ trong chốc lát. Không ai trách cái hành động ấy, vì nó nói lên một tình cảm đáng quý của anh. Trái lại mọi người còn cảm động trước hành động ấy, bác lái xe đã xử sự rất đúng khi đặt ra thành lệ việc ngừng xe lại nửa giờ nơi đỉnh núi cao, để thỏa mãn nguyện vọng của anh, nhưng là cũng để gặp gỡ và tỏ lòng yêu mến một tâm hồn trong sáng như anh.

Thái độ quan tâm đến con người ở anh không chỉ vì một niềm vui của chính mình mà vì thực lòng yêu mến và quý trọng con người. Chỉ vì “Hôm trước bác bảo bác gái vừa ốm dậy là gì?? Anh chu đáo đi tìm được củ tam thất và ân cần trao cho bác lái xe để bác ấy cho vợ “ngâm rượu uống bồi bổ sức khỏe”. Thái độ quan tâm ấy còn bộc lộ ở những cử chỉ hiếu khách đặc biệt, khi ông họa sĩ già và cô kĩ sư trẻ bước lên thăm nơi ở và làm việc của anh, anh đã vào khu vườn của mình, cắt một bó hoa rõ to tặng cô gái với những lời chân thành: “cô muốn lấy bao nhiêu nữa tùy ý, có thể cắt hết nếu cô thích”. Ai lại không hả lòng hả dạ trước một cách đón khách trân trọng mà thật thà như thế.

Chính thái độ của anh đối với con người cũng đã nói lên phần nào thái độ của anh đối với công việc. Làm việc một mình, không có ai kiểm tra, anh thật đã có một ý thức trách nhiệm đầy đủ. Chỉ nói về mình có năm phút, một cách rất khiêm tốn, đã cho ta hiểu hết cái gian khổ của công việc anh làm, cũng cho ta hiểu biết sự tận tụy của anh. Nhưng quan trắc khí tượng xác định theo giờ, ban ngày và cả ban đêm đầy giá lạnh, có cả mưa tuyết, có cái im lặng đáng sợ của núi cao lúc nữa đêm… thế nhung anh không bỏ qua một giờ quan trắc nào, bởi anh hiểu được rằng mỗi việc làm của mình là một mắc xích trong cái chuỗi công việc chung của nhiều người, của mọi người. Cái sai, cái đúng của anh dẫu bé nhỏ nhưng góp phần vào cái sai cái đúng, cái thất bại hay cái thành công của những điều lớn lao. Việc dự báo chính xác sự xuất hiện của một đám mây bất ngờ có thể góp phần tạo nên thắng lợi của một trận đánh quan trọng, là có sự tham dự của anh. Sống ở vị trí của một người “cô độc nhất thế gian” mà anh không buồn, không chán nản , chính vì anh đã tìm được cái ý nghĩa lớn lao trong công việc của mình như thế nào.

Có trách nhiệm đối với mọi người và trong công việc, anh cũng sống có trách nhiệm đối với chính mình. Thông thường trong hoàn cảnh sống như anh, người ta rất dễ sống buông thả. Chính ông họa sĩ cũng có cái ý nghĩ “khách tới bất ngờ chắc cu cậu chưa kịp quét dọn, chưa kịp gấp chăn chẳng hạn. Không, nơi anh ở chẳng những không hề bừa bộn mà còn sạch sẽ, tinh tươm và đẹp nữa. Chẳng cần tìm hiểu sâu thêm, chỉ cần dừng ngay trước sân nhà của nơi anh làm việc, cũng đủ cho ta yêu mến, quý trọng anh, khi bắt gặp vườn hoa với bao nhiêu loài hao đủ sắc màu, hoa đơn, thược dược vàng, hồng phấn, tím đỏ,… có người sẽ hỏi anh trồng hoa làm gì kia chứ, ở một nơi heo hút như thế? Căn phòng của anh ngăn nắp, gọn gàng. Nếp sống hằng ngày của anh được tổ chứ nề nếp, làm việc, ăn uống, nghĩ ngơi, đọc sách, đọc báo,… như một con người đang sống và làm việc giữa một xã hội, với mọi người, chứ không phải một mình anh. Đó là một thái độ tự trọng, đó chính là sống đẹp, sống có văn hóa. Sống đẹp là gì? Ấy không phải là chỉ sự ăn mặc đẹp để mọi người nhìn thấy, mà biết làm đẹp chi cuộc sống, cho quần áo, mặt mũi mình, cho tất cả quanh mình ngay khi chỉ riêng mình. Cái đẹp ấy không bắt nguồn từ một ham muốn giả tạo mà bắt nguồn từ bản chất, một tâm hồn đẹp.

Hãy xem anh thanh niên khiêm tốn biết bao! Nói về riêng mình chỉ năm phút trong tổng số ba mươi phút của cuộc gặp gỡ, mà thật ra anh chỉ giới thiệu về công việc của mình với những người khách cần biết. Tác giả như muốn nhấn mạnh cái tỉ lệ thời gian ấy để làm nổi bật một phẩm chất của anh. Nói về mình đã ít mà cách nói cũng hết sức nhẹ nhàng. Anh như cho rằng những điều anh làm, cái khắc nghiệt của cuộc sống cô đơn mà anh đang sống, thật ra không có nghĩa lý gì so với mọi người. Hãy nghe anh thanh niên nói gì khi chợt nhận ra ông họa sĩ đang trò chuyện vừa ghi vào sổ tay những nét kí họa về anh. Anh thật tình bối rối, cảm thấy không có gì đáng để một họa sĩ ghi lại. Anh lại chân thành giới thiệu bao nhiêu người đáng để vẽ hơn anh, nghĩa là tốt hơn, đẹp hơn, đáng quý, đáng mến hơn anh: một kỹ sư tận tình vời cây rau, một nhà nghiên cứu sét để làm một cái bản đồ sét cho nước ta, ngày đêm miệt mài với công việc. Ta có thể tự hỏi: sao anh ấy giản dị thế, tốt thế, đẹp thế? Đúng, đây là chỗ xuất phát của mọi điề. Anh là một con người ma trong lòng luôn rực rỡ một khát vọng: sống đẹp, sống có ý nghĩa, sống có ích cho đất nước, cho mọi người. Đất nước có chiến tranh, anh xin ra trận. Không được ra trận, anh tận tụy làm công việc của mình. Khi biết công việc của mình rõ ràng là có góp phần vào chiến thắng, anh cảm thấy rất hạnh phúc. Vậy hạnh phúc của anh thật cụ thể, vì nghĩa đời sống của anh thật rõ ràng, một người cảm thấy hạnh phúc vì công việc của mình có ích cho xã hội, cảm thấy công việc mình là không thể dứt bỏ được, không thể sống chán nản, buông thả được. Anh đã có một lý tưởng sống thật cao cả cho mình.

Dường như trong mỗi bức tranh tả cảnh, tả người, nhà văn đều gửi gắm một tình cảm yêu mến vào đó. Qua “Lặng lẽ Sa Pa”, Nguyễn Thành Long không những lôi cuốn người đọc bằng tình tiết, sự kiện, bằng phẩm chất của từng nhân vật mà còn làm cho thế giới tâm hồn của mỗi người được mở rộng, nâng cao. Những bức tranh phong cảnh được vẽ bằng ngôn ngữ văn học trong sáng thể hiện sự rung cảm tinh tế và tài năng của nhà văn

Sung sướng thay những con người sống với một khát vọng cao thượng và tìm thấy chỗ đứng của mình trong đời. Không cớ gì đi tìm một công việc phải to tát, vĩ đại thì con người mới bộc lộ được hết phẩm chất của mình, trong bất kì hoàn cảnh nào, ngay khi sống giữa thâm sơn cùng cố, sống trong hoàn cảnh “cô độc nhất thế gian”, con người có tâm hồn đẹp, có lối sống đẹp vẫn đầy sức hấp dẫn. Cùng với ông họa sĩ, nhà văn Nguyễn Thành Long thực sự đã vẽ được thành công chân dung của một nhân vật đẹp trong đời, một chân dung tuy chỉ kí họa trong mấy mươi phút nhưng vẫn có một vẻ đẹp thâm trầm…

– Bài làm 3

Nguyễn Thành Long là một cây bút chuyên viết truyện nắng và kí. Nét đặc sắc trong truyện ngắn của ông là luôn tạo hình tượng đẹp, ngôn ngữ tỏng trẻo, nhẹ nhàng, sáng tác của nhà thơ có nhiều đặc sắc. Nổi bật sáng tác của ông có thể nói đến là " Lặng lẽ Sa Pa". Truyện được viết năm 1970, với tên truyện ta thấy sa pa là một nơi yên lặng để có thể nghỉ ngơi nhưng cạnh vẻ bề ngoài đó chính là sự sôi nổi của tuổi trẻ , chính là anh thanh niên.

* Mở bài:

Góp mặt trong phong trào viết về cuộc sống mới của nhân dân sau chiến tranh, Nguyễn Thành Long đã nhanh chóng trình làng một truyện ngắn thật đặc sắc: Lặng lẽ Sa Pa – một tiếng nói lặng lẽ, êm dịu như chính tâm hồn tác giả. Nổi bậc và gây ấn tương nhất là hình ảnh người thanh niên, một cán bộ khí tượng thủy văn.

* Thân bài:

Trên chuyến xe khách từ Hà Nội lên Lào Cai, ông họa sĩ già, bác lái xe, cô kĩ sư trẻ tình cờ quen nhau. Bác lái xe đã giới thiệu cho ông họa sĩ và cô kĩ sư làm quen với anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn. Đó là một cuocj gặp gỡ thật ý nghĩa, để lại nhiều ấn tượng sâu sắc. Trong cuộc gặp gỡ 30 phút, anh thanh niên tặng hoa cho cô gái, pha trà và trò chuyện với mọi người về cuộc sống và công việc của anh. Ông họa sĩ muốn được vẽ chân dung anh. Anh thanh niên từ chối và giới thiệu với ông những người khác mà anh cho là xứng đáng hơn anh, nhưng ông họa sĩ cũng kịp phác họa. Những con người tình cờ gặp nhau bỗng trở nên thân thiết. Khi chia tay, ông họa sĩ hứa sẽ quay trở lại, cô kĩ sư thấy xúc động, yên tâm hơn về quyết định lên Lào Cai công tác, còn anh thanh niên tặng mọi người một làn trứng và những lời chúc tốt đẹp.

Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” được xây dựng xoay quanh một tình huống truyện khá đơn giản mà tự nhiên nhưng cũng đủ sức làm tỏa sáng vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên. Qua “bức chân dung” của người thanh niên, qua sự cảm nhận của các nhân vật khác về anh và những người như anh, tác giả đã làm nổi bật được chủ đề của tác phẩm: Trong cái lặng lẽ, vắng vẻ trên núi cao Sa Pa, nơi mà nghe tên người ta chỉ nghĩ đến sự nghỉ ngơi, vẫn có bao nhiêu người đang ngày đêm làm việc miệt mài, say mê cho đất nước.

Đọc hết thiên truyện, người đọc sẽ cảm thấy dường như nhà văn đã quá vội vàng khắc họa hình ảnh người thanh niên ngay từ đầu qua lời kể của bác tài xế và cảm nhận của mọi người trên xe. Có lẽ, nhà văn quá phấn khởi và háo hức khi kể về nhân vật này. Dù là hiện lên gián tiếp thế nhưng hình ảnh anh thanh niên được khắc họa rất rõ ràng. Đó là một người “cô độc nhất thế gian”, quanh năm làm công tác khí tượng thủy văn trên đỉnh núi cao. Cũng có thể hiểu, nhà văn đã tạo ra cái cớ để kích thích sự khám phá của các du khách và của người đọc. Sự đối lập giữa người và cảnh vật liên tục gây ra những đột phá lớn, sự chuyển đổi tình cảm từ bất ngờ này đến sự khâm phục khác chính là dụng ý của nhà văn. Từ đó, làm toát lên vẻ đẹp rạng ngời, hiếm có của nhân vật đặc biệt này.

Trước hết ở anh thanh niên, người đọc nhận thấy ở anh có một lòng yêu nghề, tinh thần trách nhiệm với công việc. Anh hiểu rằng, công việc mình làm tuy nhỏ bé nhưng liên quan đến công việc chung của đất nước, của mọi người.Dù làm việc một mình trên đỉnh núi cao, không có ai giám sát, thúc giục anh vẫn luôn tự giác, tận tụy với công việc, không hề than vãn hay tắc trách. Suốt mấy năm ròng rã ghi và báo “ốp” đúng giờ. Phải ghi và báo về nhà trong mưa tuyết lạnh cóng, gió lớn và đêm tối lúc 1h sáng, anh vẫn không ngần ngại. Công việc anh làm lúc nào cũng hoàn thành tốt. Một công việc nhỏ nhưng đóng góp lớn vào chiến thắng lớn của không quân ta trên bầu trời Hàm Rồng.

Mấy năm một mình trên đỉnh cao im lặng, thế nhưng anh kể về nó một cách say sưa và đầy tự hào.Với anh, công việc là niềm vui, là lẽ sống, là nguồn sống bất tận, không bao giờ vơi cạn.

Thật đáng khâm phục và tự hào về những người con của đất nước đã không ngần ngại rời bỏ chốn phồn hoa đô thị để cống hiến sức mình dựng xây đất nước nơi địa đầu tổ quốc. Ở họ, tình yêu đất nước, tình yêu cuộc sống và niềm tin vào sức mạnh bản thân đã cho họ nghị lực phi thường chiến thắng cái ỷ lại, ích kỉ, của bản thân, vượt lên trên nghịch cảnh. Đó cũng là vẻ đẹp của con người Việt Nam trong thời đại mới, hăng say lao động, quyết tâm xây dựng đất nước giàu mạnh, thể hiện mạnh mẽ vai trò làm chủ cuộc sống, làm chủ đất nước.

Một vẻ đẹp khác ở anh thanh niên khiến người đọc không khỏi bất ngờ đó là dù chưa có gia đình, anh đã biết tạo ra một cuộc sống nền nếp, gọn gàng và rất đẹp, rất thơ mộng. Một căn nhà ba gian, sạch sẽ, với bàn ghế, sổ sách, biểu đồ, thống kê, máy bộ đàm… “độc tôn” trên đỉnh mây mù không khỏi khiến ta yêu mến và mơ ước. Nó được tô vẽ bởi một vườn hoa nhỏ, một chuồng gà và hàng rào bao quanh càng khiến cho khung cảnh vừa trở nên bình dị, gần gũi vừa rất thi vị, phong phú về vật chất và tinh thần.

Trên đỉnh gió nhưng cuộc sống của anh không hề cô đơn, buồn tẻ vì anh biết tạo ra những niềm vui đích thực và ý nghĩa. Anh đọc sách hàng ngày. Sách giúp anh ở gần hơn với con người, với cuộc sống, với đất nước. Anh coi sách như một người bạn để trò chuyện, để thanh lọc tâm hồn. Sách là nhịp cầu kết nối với thế giới nhộn nhịp bên ngoài. Bởi thế, khi được bác họa sĩ tặng quyển sách anh cảm kích vô cùng.

Sự trân trọng các giá trị sống bình dị của anh thanh niên làm cho du khách ghé thăm và cả người đọc không khỏi ngậm ngùi và thán phục. Đó vốn là cuộc sống hiển nhiên vốn có nhưng giờ nó là “đặc biệt” trên đỉnh cao Yên Sơn này. Nó mạnh mẽ khẳng định phẩm chất con người và có một sức mạnh chinh phục lớn. Điều đó khiến cho ông họa sĩ và cô kĩ sư nông nghiệp càng thêm tin tưởng vào chuyến đi và công việc sắp tới của mình. Đối với ông họa sĩ như đã bắt gặp cái mà ông đang tìm kiếm bấy lâu và không nghi ngờ gì nữa. Cuộc gặp gỡ đã khơi lên trong tâm tư cô gái trẻ những tình cảm và suy nghĩ mới mẻ, cao đẹp về con người, về cuộc sống. Qua tâm tư của cô gái, ta nhận ra vẻ đẹp và sức ảnh hưởng của nhân vật anh thanh niên.

Cung cách ứng xử hồn nhiên của anh thanh niên làm toát lên sự chân thành, cởi mở và lòng hiếu khách thật đẹp. Dường như nỗi “ thèm người” khiến anh nồng nhiệt với tất cả, thấy yêu thương và quấn quýt vô cùng. Anh vui sướng cuống cuồng khi có khách đến thăm nhà và không quên tặng củ tam thất cho vợ bác tài xế vừa mới ốm dậy, ân cần chu đáo hái một bó hoa rực rỡ sắc màu tặng người con gái chưa hề quen biết: “Anh con trai, rất tự nhiên như với một người bạn đã quen thân, trao bó hoa đã cắt cho người con gái và cũng rất tự nhiên, cô đỡ lấy”, rồi pha nước chè mời ông họa sĩ. Hành động nào cũng mau chóng và thắm đượm nghĩa tình bởi anh biết nó rất ngắn ngủi vì ai cũng có việc cần phải làm, chuyến ghé thăm nơi ở của anh chỉ là một nảy sinh trong hành trình mà thôi.

Khách lạ mà cứ ngỡ như đã quen biết nhau từ thuở nào. Tất cả không chỉ chứng tỏ tấm lòng hiếu khách của người thanh niên mà còn thể hiện sự cởi mở, chân thành, nhiệt tình đáng quí.

Nổi bậc ở anh thanh niên còn là đức tính khiêm tốn thật đáng trân trọng. Lúc nào anh cũng cho rằng sự đóng góp thầm lặng của mình thật nhỏ bé, thấy ngại trước lời ngợi ca của bác lái xe. Anh thấy vẫn chưa bằng người bố vì chưa được đi bộ đội, trực tiếp cầm sứng chiến đấu. Đối với anh, những người chiến sĩ trên chiến trường mới thực sự là anh hùng. Công việc của anh làm không có gì hiểm nguy, thách thức, không có hi sinh, không có trận chiến nào. Anh vẫn thường khâm phục những người như anh, có cống hiến quân trọng và ý nghĩa hơn như ông kĩ sư ở vườn rau Sa Pa hay anh cán bộ nghiên cứu bản đồ sét. Công việc của họ hoặc là tạo ra cái mới ( ông kĩ sư) hoặc thường xuyên đối diện với nguy hiểm (anh cán bộ nghiên cứu bản đồ sét). Họ hiện lên với những nét tuyệt đẹp trong tâm hồn và cách sống. Họ là những người say mê công việc, là những anh hùng của thời đại mới. Vì công việc làm giàu cho đất nước, họ không e ngại hi sinh tuổi thanh xuân, hạnh phúc và tình cảm gia đình đến sống và làm việc nơi xa xôi, hẻo lánh đầy những khó khăn, vất vả. Cuộc sống của họ lặng lẽ và nhân ái biết bao. Đó cũng là một thành công của nhà văn đã khám phá ra nét đẹp con người trong thời đại mới. Đất nước hòa bình, ai mà chẳng muốn được về nhà sau bao hiểm nguy, gian khổ. Thế nhưng, vẫn còn biết bao nhiêu người đã tình nguyện tiếp tục cống hiến sức mình xây dựng quê hương đất nước, chiến đấu với kẻ thù khi miền Nam thân yêu vẫn còn đang trong khói lửa. Hình ảnh anh thanh niên làm ta không khỏi giật và suy nghĩ về bổn phận, trách nhiệm của mình. Hòa bình đâu có nghĩa là nghỉ ngơi, là hưởng thụ mà còn còn phải tiếp tục làm việc, tiếp tục cống hiến để xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn, tiếp tục cùng nhân dân miền nam chiến đấu bảo vệ tổ quốc, bảo vệ thành quả của xương máu của dân tộc vừa mới giành lại được.

* Kết bài:

Với cách kể chuyện nhẹ nhàng mà hấp dẫn, nghệ thuật miêu tả cảnh đặc sắc, khắc họa tâm lí tinh tế, ngắn gọn phù hợp với tình huống truyện, Nguyễn Thành Long đem đến cho người đọc một thiên truyện đặc sắc, đủ sức gợi lên trong người đọc khao khát kiếm tìm cái đẹp ẩn sâu trong cuộc sống.

Chỉ bằng một số chi tiết và anh thanh niên chỉ xuất hiện trong khoảnh khắc của truyện, nhưng tác giả đã phác họa được chân dung nhân vật chính với những nét đẹp về tinh thần, tình cảm, cách sống và những suy nghĩ về cuộc sống, về ý nghĩa của công việc. Anh thanh niên là hình ảnh tiêu biểu cho những con người ở Sa Pa, là chân dung con người lao động mới trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.