Phân tích bài thơ Mới ra tù tập leo núi của Hồ Chí Minh

Phan tich bai tho Moi ra tu tap leo nui – Đề bài: Anh chị hãy Phân tích bài thơ Mới ra tù tập leo núi của Hồ Chí Minh trong chương trình văn học lớp 11 tập 2. Hồ Chí Minh một con người vĩ đại của nhân dân ta, để tìm ra con đường đấu tranh chống lại bọn xâm lược kia thì Hồ Chí Minh đã phải bôn ba nhiều nơi làm nhiều nghề ở các nước phương Tây. Không những thế Người còn phải trải qua những năm tháng bị giam cầm ở nơi đất khách quê người trong nhà tù của Tưởng ...

– Đề bài: Anh chị hãy trong chương trình văn học lớp 11 tập 2.

Hồ Chí Minh một con người vĩ đại của nhân dân ta, để tìm ra con đường đấu tranh chống lại bọn xâm lược kia thì Hồ Chí Minh đã phải bôn ba nhiều nơi làm nhiều nghề ở các nước phương Tây. Không những thế Người còn phải trải qua những năm tháng bị giam cầm ở nơi đất khách quê người trong nhà tù của Tưởng Gioi Thạch. Trong những năm tháng ấy Người đã viết lên tác phẩm thơ Nhật Kí Trong Tù. Đặc biệt bài thơ đánh dấu sự ra tù của Hồ Chí Minh là bài mới ra tù tập leo núi. Vậy là bấy lâu bị giam hãm đến bây giờ tuy vẫn là giam lỏng nhưng Hồ Chí Minh vẫn có thể ngắm nhìn những cảnh vật cuộc sống một cách thoải mái nhất.

Bác ở trong tù ra sức khỏe bị giảm sút, chân chậm hơn, yếu hơn, mắt không thể nhìn xa được. và khi ấy bác đã quyết tâm tập đi cho khỏe dù có đau đớn như thế nào thì nhất định cũng phải đi được. Như thế qua đây ta thấy được tinh thần của người lúc nào cũng vượt lên trên mọi hoàn cảnh khó khăn nhất. Chính vì thế bài thơ ra đời nhằm thể hiện ý chí sắt đá kiên cường đó.

Trước hết là hai câu thơ đầu thể hiện cảnh tượng hùng vĩ của thiên nhiên mây núi. Bên dưới những hình ảnh của dòng sông sáng soi như gương:

“Vân ủng trùng sơn, sơn ủng vân,
Giang tâm như kính, tịnh vô trần. ”
(Núi ấp ôm mây, mây ấp núi,
Lòng sông gương sáng, bụi không mờ. )

Cảnh tượng thiên nhiên hiện lên vô cùng đẹp, cái đẹp ấy là sự hùng vĩ của núi non. Hình ảnh mây núi chúng ta thường thấy rất rõ qua những bài hát. Mây ấp núi, núi ấp ôm mây gợi cho ta thấy một cảnh tượng vô cùng hùng vĩ và đẹp, núi kia cao như ôm ấp mây, mây như trôi chầm chậm và xà xuống chạm lên đỉnh núi mà ôm núi. Tác giả dùng từ “ôm ấp” ở đây để thể hiện một sự gắn kết hài hòa của cảnh vật. Đồng thời chính sự hài hòa ấy khiến cho nhà thơ thấy được cuộc sống đẹp đẽ vô cùng. Tình cảm của mây và núi hay chính là tình cảm đồng chí anh em của Người và những người cán bộ ở nhà. Nghe tin Bác mất trong tù những người anh em đồng chí ấy không hết thương tiếc, buồn dầu nhưng khi biết bác vẫn còn sống và chuẩn bị cho những hoạt động mới thì mọi người thấy vui vẻ hẳn lên. Đó chẳng phải là một tình cảm chan chứa ôm ấp, che chở nhau hay sao. Như thế cảnh thật mà lại chứa cái tình. Và có lẽ hình ảnh ấy khiến cho nhà thơ mong muốn chạm chân lên đó luyện tập leo núi để luyện cho đôi chan của mình.

Từ trên cao nhìn xuống nhà thơ cảm thấy hình ảnh của dòng sông kia mang một màu trắng như gương sáng, không có một chút bụi mờ nào. Lòng sông kia như soi tỏ được tấm chân dung con người của Bác. Thiên nhiên cũng có những khoảnh khắc, trạng thái thanh khiết như chính tấm lòng của Người trong cảnh ngộ đó. Lòng sông ấy hay chính là tâm hồn tấm lòng của bác với nhân dân với cách mạng Việt Nam. Đặng Thai Mai đã từng nhận xét rằng: “Đằng sau bức tranh phong cảnh này, đằng sau những tầng lớp mây núi trập trùng, đằng sau dòng nước trong dưới chân Tây Phong lĩnh, ấn tượng không bao giờ phai nhạt trong tâm hồn của độc giả chính là tâm trạng vừa trong trắng sâu sắc, vừa cao cả của con người. ”

Tiếp đến hai câu sau thì chúng ta thấy được cảnh vật hiện tại và nỗi nhớ của bác về nước nam ta, một nỗi nhớ bạn, nhớ anh em đồng chí:

“Bồi hồi độc bộ Tây Phong lĩnh,
Dao vọng Nam thiên ức cố nhân”
(Bồi hồi dạo bước Tây Phong lĩnh,
Trông lại trời Nam, nhớ bạn xưa)

Có thể nói ra tù nhà thơ vừa cảm thấy vui vì được tự do, buồn vì sức khỏe giảm sút rồi lại thương nhớ đồng bào anh em. Có thể nói chính tâm hồn đẹp trong sáng ngời của Bác đã làm nên điều đó. Bác nhạy cảm với hiện tại và nhớ đến quê hương đất nước mình. Nhớ họ nhưng để bước chân tìm về cội nguồn thì còn là cả một khoảng thời gian khá dài. Nó dài và khó khăn vì chính những khoảng cách xa xôi kia cùng tình trạng hiện tại của người không thể nào bước về được. Đồng thời nó cũng là khoảng cách của con đường cách mạng khi thời cơ chưa đến thì Bác vẫn chưa thể về nước được.

Bài thơ cứ ngỡ là miêu tả cảnh sông núi hùng vĩ và sự vui sướng của Bác khi được ra tù những không phải chỉ có thế. Mà bài thơ còn như thể hiện ý chí vượt qua những khắc nghiệt của số phận của cuộc sống để rồi chinh phục những khó khăn kia. bài thơ còn là nỗi niềm xao xuyến của người khi niềm vui, nỗi buồn, nỗi nhớ cứ đan xen vào nhau.