Cuộc sống gian khổ của nhân dân Cao Bắc Lạng và tội ác của giặc Pháp trong bài thơ Dọn về làng của Nông Quốc Chấn.

Gợi ý:

Cuộc sống gian khổ của người dân Cao-Bắc-Lạng và tội ác của giặc Pháp được thể hiện qua cách kể chuyện chân thật của người miền núi với những câu thơ:

“Mấy tháng năm qua quên tết tháng giêng, quên rằm tháng bảy”

“Chạy hết núi khe, cay đắng đủ mùi ”

Đó là cuộc sống không ổn định, nơm nớp lo âu, thiếu thốn trăm bề, thiếu vắng niềm tin

“Từng cái lán, nó đốt đi trơ trụi

Nó vét hết áo quần trong túi ”

Nghệ thuật tái hiện những chi tiết cũng có nét độc đáo, gây xúc động:

“Cha ngã xuống nằm trên mặt đất

Cha ơi! Cha không biết nói rồi ”

Tác giả đưa ra những hình ảnh thật là xót xa, đau đón đến bầm gan tím ruột:

“Mẹ tháo khăn phủ mặt cho chồng

Con cởi áo liệm thân cho bố,

Mẹ con ẵm cha đi nam ở chân rừng

Máu đầy tay, nước tràn đầy mặt ”…

Hiệu quả nghệ thuật của việc xây dựng cảnh tượng thê thảm như trên đã gây nên những ấn tượng mạnh, vì nó tác động vào người đọc bằng những hình ảnh cụ thể: “Cha ngã xuống”, “phủ mặt cho chồng”, “máu đầy tay”…

–   Thái độ của tác giả khi kể tội ác của giặc Pháp: xót xa, đau đớn, căm thù đến tột độ và muốn hành động trả thù: “Mày sẽ chết! Thằng giặc Pháp hung tàn. Băm xương thịt mày, tao mới hả”.